Fálkinn - 22.07.1933, Blaðsíða 12

12
F Á L K I N N
HAFNARBORG PÓLLANDS.
Þegar Pólverjar urðu sjálfstætl
ríki með Versalasamningnum 1919
Ixttti erfitt að ráða fram úr l)vi, aö
landið fengi greiðan aðgang að liafi
því að landið hefir mikla utanrík-
sverslun. Því að þýsku löndin Pom-
mern og AusturPrússland lágu inilli
Póllands og Eystrásalts og Danzig,
sem þótti sjálíkjörnasla hafnarborg
Póllands var gerð að sjálfstæðu lýð-
ríki. Var |)á tekið til bragðs, að láta
Pólverja hafa örlitla ræmu norðui
til sjávar milli Danzig og Pommern
ög er þessi ræma kölluð „pólska
hliðið“. En þar var enginn hafnar-
hær og urðu Pólverjar því að byggja
þarna höfn mikla, til þess að kom-
ast hjá að Játa verslun sína ganga
um Danzig. Kringum þessa höfn
hefir nú risið upp bær á stærð við
Keykjavík, sem lieitir Gdynia. Hafa
skip með þvi heimilifangi sjest viö
og við i Keykjavik, aðallega með
kol, því að af þeim hefir mikið ver-
ið flutt frá Póllandi til Islands und-
anfarin ár. Er Pólland mikið kola-
námuland, einkum- suðvesturlandið,
en auk þess auðugt af ýmsum málm-
um, svo sem járni, sinki og blýi og
ennfremur eru miklar olíulindir í
Galisíu, og bæði steinsalt og kalísalt.
Gdynina hefir vaxið með ótrúleg-
um hraða. Að neðan.á myndinni
má sjá bæjarstæðið eins og það
leit út fyrir nokkrum árum, en að
ofan sjest hærinn eins og hann lít-
ur nú út.
MIÐALDADEILD ÞJÓÐMEN/A-
SAFNSINS I KAUPMANNAIIÖFN.
helir nýlega verið endurbætt og
því raðað upp á nýjan hátt, svo,
að það er miklu aðgengilegra en
áður. Fyr var þessu samni þjappað
saman i fimm litlum stofum og
naut það sin ekki þar vegna
þrengsla. En nú er þetta sama safn
í 1() stofum og sölum.
MACDONALD OG THORNTON
LÁTNIR LAUSIR.
Sættir hafa komist á milli Breta
og Rússa útaf málaferlunum gegn
ensku verkfræðingunum og dómi
þeim er þeir fengu iyrir rússnesku
dómstólunum. Hafa þeir verkfræð-
ingarnir MaeDonald og Thornton,
sem þyngsta fengu refsinguna fyr-

‘wmm
3iMÍ?

' j’‘- ‘ " ", S
WmSm&kMí
-ftr í„.
1 ' I

V /
1

■:SS/r

’lfsssi/f&íí&iifii
■
,

iiK
muum

■
ir dómstólunuin verið látnir lausir
en hinsvegar verða tekin upp við-
skifti á ný milli þjóðanna og að-
flutnngbanni því, sem Bretar lögðu
á rússneskar vörur verið Ijett af.
En verkfræðingunum var vísað úr
landi samstundis. Þeir sjást hjer
á myndunum, Thornton á þeirri
efri en MacDonald á þeirri neðri.
Forstjórinn fyrir gasstöðinni og
vatnsveitunni í Altona var nýlega
settur af embætti fyrirvaralaust og
eftirlaunalaust. Ástæðan til afsetn-
ingarinnar var dálitið einstök: Hann
hafði notað vatnsþrær borgarinnar
sem baðstað fyrir sig og fjölskyldu
sina!
Ameríkuinaðurinn Mills sagði frá
því á fundi í Kaupmannahöfn ný-
lega, að tekist liefði vestra að gera
grammófónplötur, sem tækju svo
mjög fram þeim, sein nú þekkjast,
að þær væru ekki sambærilegar.
Allur annárlegur hljómhlær hverf-
ur og röddin eða hljómurinn er
eðlilegur. Ennfremur hefir tekist
að taka miklu meira á sömu plöt-
una en áður, svo að nú verður
farið að selja plötur, sem verið er
yfir klukkutíma að sjiila lil enda.
----------------x----
Ameríkumenn hafa til þessa ekki
viljað ganga i Bernarsambandið lil
verndar rjetti rithöfunda og lisla-
manna og eru líkir Íslendingum í
þessu. En höfundar þeirra þjóða,
sem ekki eru í sambandinu eru al-
gjörlega rjettlausir gagnvart öðrum
þjóðum, sem geta stolið verkum
þeirra, á sama hátt og þjóð, sem
ekki er i sambandinu getur stolið
verkum þeirra, sem þar eru. Nú
kvað Koosvelt forseti vera að
gangast fyrir því, að Bandaríkin
gangi í sambandið. En hvenær gera
íslendingar hið sama. Þeir munu
vera eina þjóðin í Evrópu, sem
ekki er i sambandinu.
----x----
í Lokbaton við Bakú liefir nýlega
fundist ákaflega auðug steinolíu-
lind. Braust hún upp af sjálfu sjer
án þess að borað væri og gaus
mörg hundruð metra i loft upp en
olíunni rigndi yfir stór svæði í
nágrenninu. Á átta klukkutímum
flóðu 25,000 smálestir af olíu úr
lindinni og er hún talin auðugasta
steinolíulind í heimi. Fimm þús-
und verkamenn voru kvaddir á
vettvang til þess að hlaða fyrir
lindina og koma fyrir olíuturnum
við hana. Einn maður druknaði i
olíuflóðinu.
-----x----
Hinn kunni ítalski flugmaður de
Pinedo er að búa sig undir að setja
nýtt met i langflugi. Hefir hann
látið smíða sjer Bellancavjel, sem
flytur 5000 lítra af bensíni, hefir
525 hesta hreyfil, flýgur að meðal-
tali 215 km. á klukkutíma og á að
komast 11,000 km. án jiess að lenda.
Ætlar hann að fljúga frá New York
lil Buscir í Indlandi í einum áfanga
en það eru 7200 enskar mílur. Það
er Englendingurinn Geyford sem
nú hefir langflugsmetið. Flaug hann
frá New York til Konstantínópel
en Sú vegalengd er 5341 enskar
milur.