Fálkinn - 22.12.1934, Blaðsíða 49

F Á L K I N N
45
Heima hjá Roald Amundsen
VIKUBLAÐ MEÐ MYNDUM.
Ritstjórar:
Vilh. Finsen og Skúli Skúlason.
Framkvæmdastj.: Svavar Hjaltested.
Aðalskrifstofa:
Bankastræti 3, Reykjavík. Simi 2210.
Opin virka daga kl. 10—12 og 1—6.
Skrifstofa í Oslo:
Anton Schjöthsgade 14.
Blaðið kemur út hvern laugardag.
Askriftarverð er kr. 1.70 á mánuði;
kr. 5.00 á ársfjórðungi og 20 kr. árg.
Erlendis 24 kr.
Allar áskriftanir greiðist fyrirfram.
4 uglýsingaverff: 20 aura millimeter
Herbertsprent, Bankastræti 3.
Skraddaraþankar.
Iílukkan slsar.
Hlustaðu! Þei, þei!
Klukkan er að slá. Það er mið-
nætti, 31. desember.
Árið deyr! Æðaslögin verða veik-
ari. Eftir eina eða tvær selumdur
er það á enda runnið, dáið, horfið
um aldur og æfi.
Og við leggjum gamla árið tii
hliðar alveg eins og við leggjum
alt það sem dautt er til hliðar,
hvort sem það er gott eða ilt.
Milcil er sú hópgreftrun, sem nú
er að byrja í heiminum.
Sumt hlökkum við til að geta
grafið sem dýpst, bresti vora til
dæmis, galla. vora, þröngsýni, rag-
menskuna í því að vanrækja að
gera hið rjetta, illar girndir, sín-
girni vora og græðgi vora.
Guði sje lof, að fortíðin er svo
rúmgóð, að við getum fundið felu-
stað fyrir þetta alt. Guði sje lof
fyrir að maður getur gleymt, fyrir
þessa gleymsku sem róar og styrkir.
En hvað sögnin að „gleyma“ er
fallegt orð, í öllum beygingum,
persónum og tíðum!
Komdu! Við skulum beygja það
öll saman meðan klukkan er að
búa sig undir að slá tólf. Jeg
gleymi, þú munt gleyma, hann hef-
ir gleymt, hún hafði gleymt. Þjer,
þú, jeg, við — allir: gleym! (boð-
háttur) nú þúsundum smámuna og
ýmsu mikilsverðara, sem hefir bak-
að okkur sorg og gremju og nagáð
sig inn i hjarta okkar eins og eit-
urormur.
Gleynulu, litli vinur minn, að
hann pabbi þinn var harðorður
við þig í gær og ýtti þjer frá sjer,
þegar þú komst á móti honum með
opinn faðminn og brosandi af kær-
leika; þegar jeg sje þig núna, sof-
andi í litla rúminu þínu, með litlu
hnöttóttu hendurnar undir kinn-
inni, skil jeg ekki að mig skyldi
vanta svona mikið.
Gleymdu, ástin min, ef að hreyf-
ingu, augnaráði eða hugsun
jjrungnu af kærleika, sent af þjer
til mín, var mætt með kulda.
Gleymdu! Fyrirgefðu ekki aðeins.
Ef þú aðeins fyrirgefur getur sárið
ekki gróið.
Ef við mættum gleyma, rífa alt
upp með rótum og kasta því burt,
þá væri eins og það hefði aldrei
skeð.
Þeir eru lil, sem segjast geta
fyrirgefið en aldrei geta gleymt.
Guð hjálpi þeim. Það þarf dýpri
gröf en gröf fyrirgefningarinnar til
þess að grafa í eilurorm áhyggna
minna. Jeg þarf gleymskugröf,
Frh. af bls. 10.
Veðrið og veðurútlit hefir alla
lið liaft meiri þýðingu fyrir
hann en flest annað. —
— Hvar sem komið er í hús-
inu, rekur maður sig á sjer-
kennilega liluti. Og í þessu um-
liverfi, meðal alls þess, er hann
hafði safnað á ferðum sínum,
og sem lionum þótti vænt um,
safnaði liann um sig vinum og
vandamönnum til ógleyman-
legra gleðistunda.
*
Amundsen er liorfinn, en
heimili lians stendur óhaggað.
Jeg fór þangað á ný dag einn
í sumar sem „safngestur“, til
þess að skoða safnið. Húsið,
sem Amundsen árum saman
hafði ekki ráð á að láta mála
að utan, er nú betra útlits en
áður, eftir viðgerðir og máln-
ingu. Garðurinn eins og marglit
glitofin ábreiða ilmandi blóma
með „hlóðbækina“ í miðju,
glitrandi i sumarsólinni. Fyrir
framan gluggana i vinnuher-
bergi Amundsens eru „sýrinu“-
runnarnir og i fullum skrúða
og hinn sæti, sterki ihnur
þeirra fer um allar stofur.
Botnfjörðurinn liggur spegil-
fagur fyrir neðan liúsið, það
er sunnudagur og segl við segl
á firðinum. Lystibátarnir hreyf-
ast varla áfram í logninu. Þeir
liggja í hnapp rjett undan
Svartaskógi, alveg eins og
Amundsen svo oft áður var
vanur að sjá þá úr gluggan-
um sínum slika daga sem í
dag. Loftið er fult af allskonar
fagnandi fuglakvaki, eins og
fuglarnir ráði sjer ekki fyrir
kpeti i hjónabandinu og yfir
sakleysi mannanna á þessum
friðhelga stað. Hjer í trjánum
um húsið, hafa þeir getað bygt
og búið óáreittir frá mannanna
hálfu í fjölda ára. Amundsen
sá fyrir því. Hann elskaði fugla
og öll dýr. Yíir Nesodd-landinu
ríkir kyrð og friður og langt í
vestri hlána fjarlægu fjöllin í
litbrigðum eins og heima á
Fróni. Skógur, blár, sljettur
sjór og fjöll í fjarska, „typiskt"
norskt landslag, eins og það
getur verið fegurst.
— Gripinn af allri þessari
fegurð, livarflar hugurinn
skyndilega til hinna mörgu
ferða Amundsens um íshafs-
löndin, um þjáningar hans og
lífshættur og óendanlegt strit
i þarfir ma'nnkynsins, og mjer
finst jeg varla geta skilið,
stóra eins og úthafið og djúpa eins
og eldgig.
Því stærri sem sálin er, því
meiri er geta hennar til þess að
gleyma.
Komdu! Klukkan slær. Við skul-
um kveikja í gamla árinu, eins og
bóndinn kveikir i gamársruslinu
sínu. Og fara að byrja að búa okk-
ur undir að sá vorsæðinu.
Frank Crane.
hvernig hann gat farið að
heiman, úr þessum yndislega
stað, langt norður eða suður
í ísauðnirnar. Jeg minnist allra
ferða hans, „Gjöa“, „Fram“
„Maud“, „N. 25“, „Norge“ —
„Latham“. Jeg minnist daganna
í „Tidens Tegn“, hinna óttafullu
daga, er ekkert frjettist um af-
drif flugvjelarinnar. Yar hann
horfinn fyrir fult og alt? Yið
töluðum varla um annað þá
dagana, blaðamennirnir. Dag-
arnir liðu, óttinn greip enn meir
um sig, Amundsen kom
aldrei aftur .........
En svo minnist jeg Amund-
sens, er liann kom heim að
Svartaskógi sumarið 1925,
heimtur úr lielju eftir flugferð-
ina norður í ísinn. Það var
skínandi fagur sumardagur,
eins og í dag. Og mjer finst
jeg finna live glaður liann
hljóti að hafa verið að komast
heim aftur í alla þessa dýrð
við skógin og sjóinn.
Og er jeg nú geng um stof-
urnar og skoða alla hluti,
minnir alt mig átakanlega á
hann sjálfan, Amundsen eins
og hann var, er hann brosandi
og hlýr, fjaðurmagnaður og
sterkur, fallegur og karlmann-
legur með afbrigðum, gekk
fram á tröppurnar, til þess að
l)jóða gesti sína velkomna með
handabandi, sem enginn þeirra
nokkru sinni gleymir.
Vilh. Finsen.
----- mm » — ----
SHIRLEY TEMPLE.
Sú sem mest hefir verið talað
um í kvikmyndaheiminum erlendis
síðustu vikurnar er hvorki Mar-
lene Dietrich, Greta Garbo eða Mae
West heldur þessi litla stúlka, sem
myndin er af, og heitir Shirley
Temple. Hefir hún leikið í mynd
sem heitir „Frumsýning hvítvoð-
ungsins“ og vakti mynd þessi svo
mikla eftirtekt, að Fox-fjelagið gerði
þegar margra ára samning við föður
hennar og greiðir henni of fjár
fyrir að leika, í mörgum kvikmynd-
um. Shirley litla er ekki nema 5
ára.
Kvikmýndaleikkonan Brigitte
Helm, sem rjettu nafni lieitir Weis-
bach, hefir nú fengið á sig saka-
málshöfðun eftir bílslys, sem hún
varð valdandi 27. ágúst i sumar.
Þórunn Á. Björnsdóttir Ijós-
móðir verður 75 ára 30. þ. m.
Georg Ólafsson bankastjóri
verður 50 ára 26. þ. m.
Kristján Bergsson fiskifjelags-
forseti verður 50 ára 29. þ. m.
í fyrra fjekk hún 630 marka sekt
fyrir brot á ökulögunum, en i sum-
ar ók hún yfir gatnamót með 45
kílómetra hraða þrátt fyrir það, að
tveir sporvagnar voru að aka hjá
og byrgðu henni útsýn. Alt i einu
sá hún konu rjett fyrir framan blí-
inn. Þrátt fyrir það þó að hún
beitti hemlunum undir eins rann
bíllinn á konua og meiddi hana
stórkostlega, svo að hún liggur enn
á sjúkrahúsi. Og nú fær Brigitte
skaðabótadóm og að öllum líkind-
um fangelsi líka.
----x-----