Fálkinn - 17.07.1937, Blaðsíða 4

6
F Á L K I N N
Keisaradæmið Mandsjukuo,
SEM EKKI ER NEITT RÍKI
HÉIDUR JAPÖNSK HJÁ-
LENDA.
KLAKSTÖÐ RÆNINGJA-
FORINGJANNA OG SOYA-
BAUNA.
Eftir THEO. FINDAHL.
'p’NSKA hjúkrunarkonan, sem
er í klefa meÖ mjer á leið-
inni um Korea, botnar ekki í
neinu. Hún hafði fengið vega-
hrjef sitt áskrifað i Hongkong,
til ferðalags um Kína og Japan,
en nú kemur alt í einu maður
inn í klefann og heimtar á-
skrift fyrir Mandsjukuo. —
Hvaða land er það eiginlega.
Stúlkan veit ekki til, að Bretar
hafi nokkurntíma viðurkent
ríki með því nafni. Einkennis-
búni vegabrjefaskoðandinn bros-
ic hálf ólundarlega, Mandsju-
kuo hefir þvi miður engan kon-
súl, hvorki í Honkong nje Lond-
on, en vegabrjefin eru árituð i
lestinni — það er aðeins forms-
atriði og kostar tvö yen og sex-
tíu sen, gerið þjer svo vel!
Jeg verð að segja, að mjer finst
þetta einkennileg aðferð til að
hafa fje af fólki, segir ungfrú
Simpson þurlega. Hana langar
mest að skrifa „Times“ og
kvarta yfir öllum átyllunum,
sem útlendingar gera sjer til að
liafa fje af ensku skemtiferða-
fólki. Hver veit nema málið
kæmi fyrir þingið ....
Lestin tekur kipp og við renn-
um út úr Kórea Japana og inn
i Mandsjukuolandið, yngsta
keisaradæmi heimsins, sem
hingað til hefir ekki verið við-
urkent af öðrum ríkjum en
sjálfu sjer, Japan og San Salva-
dor! Stjórnarfarslega sjeð er
þetta ríki alls ekki til í heims-
ins augum. Vegabrjef frá Mand-
sjukuo veitir bvergi aðgang,
peningar frá Mandsjukuo eru
ekki skráðir í kauphöllum vest-
urlanda. Þegar keisarinn i
Mandsjukuo heimsótti Japans-
keisara i fyrravetur, var ekki
hægt að hjóða sendiherrum
neinna útlendra ríkja í veisl-
urnar, því að ríkið var ekki til
i þeirra augum ekki annað
en imyndun. Það er ekki laust
við, að Japönum gremjist, að
enginn tekur mark á þessu unga
systurríki þeirra. Þegar Norð-
menn settu fyrir nokkiu ræðis-
mann í Dairen, hinum stóra og
fullkomna hafnarbæ Mandsju-
kuo, sem mörg norsk skip koma
í, var sagt frá þessum atburði i
Tokioblöðunum með miklum
fjálgleik, eins og hjer væri um
stórviðburð að ræða. Ef nokkur
merki sjást til, að erlendar
Japanskeisari (t. v.) og Mandsjúriukeisari. Myndin er tekin þegar Mand
sjúrínkeisari kom i opinbera heimsókn til Tokíó.
þjóðir viti um tilveru Mand-
sjukuo, er þessu jafnan tekið
með fögnuði í Japan. Þvi að
það styður vonina um, að vesl-
urlönd ætli að trúa staðhæfing-
um Japana um, að Mandsjukuo
sje sjálfstætt riki, vinur og
samherji Japana, en alls ekki
japönsk hjálenda.
EN HVERNIG er sambandi
þessara tveggja ríkja þá
varið? Mandsjukuo hefir sjer-
stakan keisara, eigin stjórn, eig-
in þjóðbanka, eigin her og eig-
in fána, en samt sem áður er
það bundið Japönum á fernan
hátt: þeir ráða yfir her lands-
ins, embættaskipun, fjármálum
og járnbrautarsamgöngum. Þeg-
ar Japanar gengu „á undan öðr-
um þjóðum í því að viðurkenna
sjálfstæði Mandsjukuo“ í sepl-
ember 1932 svo að notað sje
japanska orðalagið — trygðu
þeir sjer jafnframt rjettindi til
að setja upp herstöðvar viðs-
vegar um Landið, undir jap-
önskum fána. „í viðurkenning-
unni um, að ógnun gagnvart
löndum, friði og reglu annars
rikisins, sje ógnun gagnvart
hinu ríkinu“ varð það að sam-
konmlagi, að mjög náin sam-
vinna skyldi verða milli rikj-
anna, til þess að tryggja þeiiu
stjórnarfarslegt sjálfstæði. Að
vísu er enginn Japani í her-
málaráðuneytinu i Mandsjukuo,
en þeir eru þess fleiri i herfor-
ingjáráðinu. Og á sama liátt
sitja japanskir menn í öllum
greinum, sem „ráðunautar“
hinna innfæddu. Japanar hafa
þannig eftirlil með öllu sem
gerist í stjórn Mandsjukuo,
livort heldur er i herstjórninni
eða annari. Og japanskt fjár-
magn er í öllum iðnaðarfyrir-
tækjum sem nokkuð kveður að,
og i versluninni. Japanar hafa
veilt miljördum af yenum til
Mandsjukuo —- miklu stærri
fjárupphæðum, en allar aðrar
þjóðir erlendar til samans. Nú
hefir vei'ið sett á laggirnar
„sameiginleg fjárhagsnefnd fyr-
ir Japan og Mandsjukuo“ og
á hún að vera stjórnum beggja
landanna innanhandar um ráð
og upplýsingar viðvíkjandi fjár-
hagsefnum beggja landanna.
Stendur til að reka allar járn-
brautir, kolanámur og' rafstöðv-
ar á samvinnugrundvelli, en
einstaklingar annist verslunina
og landbúnaðinn. Japanar eru
ekki háðir lögum Mandsjukuo
en hafa lik rjettindi og konsúlar
og þeir greiða ekki skall í
Mandsjukúo. Það heyrist oft, að
þelta verði numið úr lögum, en
eigi að síður stendur það enn í
fullu gildi. Japanskir peningar
og japönsk frímerki gilda i
landinu, jafnt hinum innlendu,
svo að það virðist ekki að á-
stæðulausu að vesturlandabúar
sjeu enn i vafa um, hvar annað
keisaradæmið endar og hitt
byrjar, og sitji enn við sinn
keip og neiti að taka mark á
þessu nýja „keisaradæmi“. Það
kann að þykja hart aðgöngu
fyrir Mandsjukuo, en hinsvegar
fylgja þessu ýmsir kostir. Með-
an Mandsjukuo er „ekki til“
getur það t. d. fræðilega sjeð,
aukið her sinn bæði á sjó og
landi eins mikið og það vill
án þess að þurfa að standa
nokkru ríki reikningsskil á því.
Ur því að keisaradæmið er ekki
opinberlega til í meðvilund
ríkjanna, þá er her þess og floti
lieldur ekki til. Þessvegna geta
Japanar „geymt“ eins mikið af
herskiinun og þeir vilja, með
því að skrifa Mandsjukuo fyrir
þeim. Mandsjukuo er felustað-
nr, sem Japanar geta notað eftir
þörfum að öllum heiminum
ásjáandi.
Jafnvel þó að stjórnarfars-
leg tilvera keisaradæmisins nýja
sje ekki viðurkend staðreynd,
þá er Mandsjukuo á allan hátl
lifandi staðreynd, sem ekki
verður framhjá komist. Það er
álika stórt og Mið-Evrópa og
, /,■ ■
1 ::l'1

:/' ■ ■'/
/■■••'. ■'. -■■' ■■■■■
Wmm.

Virki ú hinum fornu landamœrum Kína og Mandsjiíríu.