Fálkinn - 17.07.1937, Side 6

ö
F Á L K I N N
L. Johnsen:
Haugalýgi.
T FYRSTA LAGI“, sagði Li
verkfræðingur og opnaði nýja
sódavatnsflösku, „í fyrsta lagi
þekkir vísl enginn fulkominn
sannleikann. I öðru lagi getum
við allir hugsað okkur fjölda
dæma, sem sýna að það getur
stundum verið góðverk og gagn-
legt, að bregða lýginni fyrir
sig“.
Horne rektor hristi höfuðið.
„Yið skulum ekki fara að rök-
ræða þetta víðfangsefni: full-
kominn sannleika. Það verðnr
of háfleygt á þessum tíma dags-
ins. Við skulum láta okkur
nægja að tala um það huglæga.
Þjer muriuð ekki vilja halda
j)ví fram, verkfræðingur, að það
sje afsakanlegt, ef þjer eða jeg,
segjum það sem kemur i bága
við sannleikann, til þess að
koma einhverju fram. Það er og
verður lygi og lygina er aldrei
hægt að afsaka“.
„Eruð jijer viss um það?“
Verkfræðingurinn brosti i
kampinn. „Lygi er lygi, en það
er líka hægt að afsaka lygina,
og smálygin getur líka gert gagn
— j)að er mín skoðun“.
„Aldrei! Það sprettur aldrei
neitt gott upp af illu, og lygin
er böl sem aldrei getur haft
góðar afleiðingar“.
„Það er nú staðhæfing, sem
eftir er að sanna, að lygin sje

L'í ,nV|s
k: ’T?t
böl altaf, en við skulum ekki
staldra við smámunina. En jeg
liefi leyft mjer að álíta, að jafn-
vel lygin geti stundum gert
gagn, leysa vandræði og færa
gæfu. ()g jeg skal sanna yður
þetta, ef jeg má segja yður of-
urlitla sögu“.
Horn rektor brosti kuldalega.
„Þá sögu langar mig til að
heyra. Sem kennari hefi jeg
orðið var við meira af lygi,
prettum og refjum en mjer hef-
ir þótt gott, og ;jeg hefi altaf
barið slíkt niður með harðri
hendi, jiegar jeg hefi orðið var
við j)að. Ef þjer getið sagt mjer
sögu sem sannar, að lygin geti
gert gagn, j)á skal jeg hlusta á
hana með athygli“.
Verkfræðingurinn hagræddi
sjer í stólnum áður en hann
hjelt áfram.
„Jæja, sagan er ekki löng, en
hún er jafn sönn eins og hún
hefði gelað orðið raunaleg, ef
ofurlitil lygi hefði ekki hreins-
að til og bjargað öllu við: —
Sverre Bjerk og jeg vorum
æskuvinir. Við vorum viðlika
gamlir, vorum saman í bekk í
barnaskólanum og síðan í
mentaskólanum. En síðan skild-
ust leiðir okkar, þó að aldrei
fjarlægðumst við svo, að við
hevrðum ekki hvor frá öðrum.
Sverrir vildi verða kaupsýslu-
maður. Hann fór á verslunar-
liáskóla og .fjekk svo stöðu í
Osló. En jiegar jeg hafði lokið
stúdentsprófi fór jeg til Þýska-
lands til að nema verkfræði. Og
næstu árin höfðum við litið
saman að sælda.
Sverrir var laglegur og fjör-
maður. Hann var íþróttamaðnr
t;g mesta kvennagull, snarráður
og áreiðanlegur og mesti fjör-
kálfur. Þessvegna var hann vel-
kominn gestur allstaðar og allir
hjeldu upp á liann.
Jeg lauk námi mínu i Þýska-
landi og fjekk skömmu síðar
stöðu við verksmiðju í Þýska-
landi. Hafði jeg dvalið þar 3—4
ár, þegar jeg fjekk brjef frá
Sverre. Orðin voru ekki mörg,
sem hann fórnaði mjer í l)að
skifti:
„Giftist yndislegustu stúlk-
unni í lieimi miðvikudaginn 20.
Þú mátt lil að bregða þjer hing-
að til Osló og lita eftir, að all
fari rjett fram. Treysti því að
j)ú komir. Mikill harmagrátur,
ef j)ú kemur ekki. Kærar
kveðjur. Þinn Sverre".
Neðan á brjefið var skrifað
með grannri kvenhönd: „Vona
að þjer komið. Sverre hefir sagl
mjer svo margt um vður, að jeg
er forvitin. Bregðist okkur ekki.
en komið. Jenny Vang1".
Jeg var dálítið hissa. í þeim
fáu brjefum, sem jeg hafði
fengið frá honum, mintist hann
aldrei á ástamál eða trúloíun.
Hann hafði heldur aldrei minst
á unga stúlku, sem hjeti Jennv.
Jæja, það var ekki nema um
eitt að gera. Sverre var besti
vinur mirin. Jeg varð að fara í
brúðkaupið og kynnast Jenny
hans.
Hún var Iítil og veikluleg.
Jeg skildi ekki þá, hvað það var
sem Sverre, jæssi stóri slælti
skrokkur með alla kátinuna og
lifsgleðina, hafði geng'ist fyrir,
er hann hafði orðið ástfangin í
þessari hæglálu, feimnislegu
stúlku, sem alls ekki líktist
lískustúlkunum i dag.
Og ekki skildi jeg heldur
livernig hún, gjörmentuð, tauga-
næm og viðkvæm, hafði farið
að verða ástfangin af Sverre.
Hann var að vísu djarfur, op-
inskár og viðhragðsfljótur, en
jeg átti bágt með að skilja, að
hún gengist fyrir hans líkum
samt. Hann var burðamikill
kraftajötunn og lífsglaður há-
vaðamaður, glensmikill æringi.
Það sannaðist víst J)ar, sem
sumir mæla, að andstæðurnar
eigi best saman.
Jeg fór aftur til Svíj)jóðar
rjett eftir brúðkaupið, J)vi að
jeg átti bágt með að vera lengi
fjarverandi frá verksmiðjunni.
Tíminn leið og jeg frjetti fátl
af þeim nýgiftu. Jeg fjekk við
og við stutt brjef frá Sverre.
Hann var jafnan orðfár, jægar
hann skrifaði.
Það hafði legið vel á honum,
þegar liann skrifaði fyrsta
brjefið. Jeg las |)að bæði í lin-
unum og á milli þeirra, hvernig
maðurinn var úttútnaður af lífs-
gleði og gæfu. En smámsaman
varð tónninn lægri og hvers-
dagslegri. Hann skrifaði ekki
með sömu hrifningunni um feg-
urð lífsins og hvílíkt gleðielni
það væri að lifa. Hann nefndi
konuna sína sjaldnar og loks
hætti hann alveg að minnast
á' hana.
Það var einn fagran sumar-
dag að jeg kom til Osló. Jeg
hafði fengið ágæta stöðu j)ar og
var, eins og þjer getið skilið, í
hesta skapi. Auðvitað hugsaði
jeg fyrst og fremst til Sverre.
Jeg hafði ekki skrifað honum
lengi, og vissi ekki hvort hann
var i borginni. Jeg vildi ekki
spyrjast fyrir á skrifstofunni,
en hafði heimilisfang hans.
Hvernig væri að jeg færi og
gerði frúnni heimsókn.--------
íbúðin var lítil en vistleg og
nett stúlka kom til dyra og
hleypti mjer inn. Jeg spurði
eftir frúnni.
„Frúin er dálítið lasin. Jeg
skal spyrja, hvort hún taki á
móti gestum".
Eftir stutta stund kom hún
aftur, opnaði stofudyrnar og
hauð mjer inn. Frúin kæmi 'eftir
augnablik.-------
Hún þekti mig undir eins afl-
ur og mjer j)ótti vænt um að
finna, að jeg var innilega vel-
kominn. Það var roði í kinnum
liennar það gat verið litur —
en brosið og augnaráðið var
ekki um að villast.
„Hvað j)etta var gaman“,
sagði hún. „Nú verðið þjer
hjerna um sinn og J)á sjáumst
við oftar“.
Eins og eðlilegt var spurði jeg
undir eins eftir Sverre. Skjátl-
aðist mjer, er mjer fanst vera
ofurlítil beiskja í röddinni, er
hún svaraði: „Þakka vður fyrir,
hönum líður víst vel“.
Hún tók málhvíld áður en
hún hjelt áfram. Annars er
hann altaf önnum kafinn, verkin
lians eru svo umsvifamikil. Það
er ekki altaf gaman að vera
gift kaupsýslumanni“.
Hún liringdi á skrifstofuna og
lalaði við hann og áður en jeg
l'ór varð jeg að lofa að koma
aftur og borða lijá þeim kvöld-
verð sama kvöldið.
Það var heilt samkvæmi hjá
Sverre, þegar jeg kom aftur.
Matur var ágætur, Sverre há-
vær og kátur, eins og hann
hafði verið forðum, frúin hæg
en fögur og í fallegum kjól sem
fór henni vel, og hún hugsaði
ágællega um líðan gestanna,
enda skemtu þeir sjer prýðis-
vel. í stuttu máli sagt var þetta
hið skemtilegasta samkvæmi.
Sverre fylgdi mjer heiin á
gistihúsið. Hann var orðfár, en
j)að gat komið af ])reytu.
„Þú ert óskabarn gæfunnar“,
sagði jeg og mjer var alvara um
J)að, sem jeg sagði. „Þú hefir
góða stöðu, ágælt heimili og
yndislega konu. Ilvers geturðu
óskað meira?“