Fálkinn - 01.09.1939, Síða 5

F Á L K I N N
5

Hraunfossarnir fyrir neðan Barnafoss.
um fossum, rennsljettar grundir,
víðáttumikið skóglendi, grásvart
hraun, hlíSar, fjöli og jöklar.
Ber mest á Strút, Hafursfelli,
Langjökli og hinu fegursta allra
jökulhvela: Eiríksjökli. Alt blasir
þetta viS í óumræSiIegu litskrúSi
og voldugri íslenskri tign.
Þeir bæir, sem best blasa viS,
er Hraunsás, sunnan í ásnum,
Húsafell í austri og Gilsbakki,
hin undurfögru beimkynni Gunn-
laugs Ormstungu, í norSri. En
viS fætur manns drunar Hvítá i
ægiþrungnum gný. Gljúfur ár-
innar eru brikaieg, fosslirapiS
hamsla.ust og voldugt, straum-
kvikan bvítfyssandi og löSrandi,
en uppspretturnar silfurtærar og
töfrandi þegar þær hoppa niSur
á milli birkiliríslanna í gljúfrinu
og niSur í straumþunga Hvit-
ána.
Þegar Hvítá kemur á móts viS
Hraunsás austanverSan, fellur
bún á flúSum og er straumþung
mjög. FallbraSi bennar vex uns
bún brýst fram í heljarþrengslum
milli tveggja klappa — en þar er
Barnafoss,
Barnafoss er meir strengur en
foss. í fljótu bragSi er bann ekki
tilkomumikill, og stendur aS bakí
öSrum borgfirskum fossum, bæSi
livaS falIhæS og falIfegurS snert-
ir. En gangi maSur fram á kletta
snösina og borfi niSur í brap
fossins, þá er þar eitthvert trylt-
asta, viltasta og ægiþrungnasta
beljarmagn, sem nokkursstaSar
er aS sjá í fossfalli. ÞaS dáleiSir,
þaS tryllir og seiSir. Ábrif falls-
ins eru eins og ábrif tryllings-
kendra bljóma, þeir halda manni
föstum og hrífa í bamsleysi sínu
og takmarkaleysi.
Þar sem ægimagn árinnar bylt-
ir og tætir vatnslöSriS upp um
klettana, þar stiga upp myndir
og þúsundir mynda sem
rísa, brevtast og hníga. StöSugt
koma nýjar myndir sem birtast
og bverfa, því fjölþætnin er ó-
endanleg. Vilji rnenn sjá trylling
í fossbrapi, þá er þaS viö Barna-
foss.
NeSan viS fossinn dýpka
gljúfrin. Þar niSri í gljúfrinu
liggur steinbogi yfir ána, og sem
kom i ljós fyrir fáum árum síS-
an, þegar áin bafSi dýpkaS far-
veg sinn. Munnmælasaga segir
frá öSrum steinboga, sem lá yf-
ir gljúfrin bjá Barnafossi og var
manngengur. ÞaS var einbverju
sinni á jólanótt, aS beimihsfólk-
iS í Hraunsási fór til aftansöngs
aS Gilsbakka, en skildi eftir
heima tvö börn, sem nokkuS
voru komin á legg. Þegar fólkiS
kom frá kirkju voru börnin borf-
in. Gat það rakiS för þeirra aS
boganum, en þar höfSu þau dott-
iS ofan af honum og niSur í ána.
Ljet þá móSir barnanna böggva
bogann af ánni, og ljet svo um-
mælt, aS enginn maSur skyldi
framar komast lifandi yfir
Barnafoss.
Þar sem árgljúfrin víkka, fell-
ur lind viS lind undan nvrSri
gljúfurbarminum, kvislast þær
niSur á milli skógarrunna og
grasi vaxinna bólma og falla
svo i næstum samfeldum fossi
fram af bi’eiSri klettasillu og niS-
ur í ána. Þetta eru hinar víS-
Samviskusamur rakari.
Það bar við nýlega á lítilli braut-
arstöð rjett bjá Álaborg, að maður
einn kom hlaupandi inn í lestina á
síðustu stundu, með hálft andlitið
löðrandi i raksápu og í hælunum á
honum kom rakari í hvítum slopp
og með hnífinn í hendinni. Farþeg-
arnir urðu lafhræddir - hjeldu að
rakarinn væri vitlaus og hefði ætlað
að drepa manninn, en hann lagt á
flótta. En þeim hægði þegar þeir sáu
að maðurinn settist ofur rólega á
bekkinn og rakarinn lijá honum og
fór að skafa á honum þann kjainm-
ann sem eftir var. Maðurinn mátti
ekki missa af lestinni og hljóp því
til að ná i hana, en rakarinn vildi
ekki hætta við hálfnað verk og
fylgdi honum á næstu stöð og skildi
þiir við hann alrakaðan.
Stærsta hús heimsins — hálftómt.
Stærsta hús heimsins, Empire
State Building í New York, virðist
ekki ætla að verða neitl gróðafyrir-
tæki. Það hefir sem sje ekki tekist
frægu uppsprettulindir, svokall-
aðir „hraunfossar" við Barna-
foss, ein af sjerstæðustu og dá-
samlegustu perlum, sem liægt er
að sjá í íslensku landslagi. Og
þangað ráðlegg jeg íslenskri æsku
að fara, hinni fegurðarþyrstu
vaxandi æsku, sem dreymir um
töfra, fegurð og stærð.
Þorsteinn Jásefsson.
að leigja nema rúmlega helminginn
af herbergjunum í húsinu. Það lók
aðeins átján mánuði að byggja þetta
slórhýsi, sem er 102 liæðir og 355
metra hátt. Að deginum til eru þarna
um 12.000 manns, og margir eiga
þar heima. Til þess að komast inn
í öll herbergin i húsinu, þarf maður
að hafa 50 þúsund lykla, svo að
lyklakippa dyravarðarins hlýtur að
vera stór.
Leigan er há. í neðstu liæðinni er
veitingahús, sem verður að borga 20
miljón krónur i leigu á ári, en þó
er það ekki nema lítið brot af leig-
unni af öllu húsinu. Það eru alls
8600 leiguíbúðir og skrifstofur í hús-
inu, en þegar kemur á efri hæðirn-
ar, standa flestar þeirra auðar. —
Fólki finst leigan vera of há, og svo
finst þvi það vera of ,,afskekt“ að
vera þarna uppi. Því að þó að lirað-
lyftur sjeu um alt húsið, tekur það
samt talsverðan tima, að komast upp
á efri hæðirnar. Og þegar lyftu-
mennirnir gera verkfall er stigabrölt-
ið drepandi.

O -Hi. O ■•'lu. O -"Ui- • -••n.. • -Mu. .. O-Mta. O-'Uw o • •-». c
• 1=3 DREKKIÐ E5ILS-ÖL

• -•-<* •••».0 -n. o •^•-%.0>VO-WC.V«-%r»^. 0-<ll>r0^.«.Or0^-«'V«^.»'vÍ