Fálkinn - 03.11.1939, Síða 6
6
F Á L K I N N
HEREU/flRD FY5DH:
VERNDARGRIPURINN
ETILLINN I Metzova gömlu
sprakk með hvelli, sem alla ætl-
aði að æra, og skipið sökk eins og
síeinn. Þetta skifti engum togum.
Á þessu augnablikinu var Hartley
á gangi á brúnni, á þvi næsta busl-
aði hann i ísköldum sjónum. Þuhg
sjóstígvjelin lians voru i þann veg-
inn að kaffæra hann, en loks gat
hann spyrnt þeim af sjer með mestu
erfiðismunum.
Hann var dugandi sundmaður, en
þó leið ekki á löngu þangað til
liann var orðinn máttlaus í hönd-
Lim og fótum og sjórinn var eins
og iðandi martröð, sem reyndi að
soga hann niður úr lífgjafanum —
loftinu. Sundtökin urðu veikari og
máttlausari og hann var kominn
að köfnun, þegar kraftaverkið gerð-
ist, sem bjargaði honum.
Það var gripið í öxlina á honum,
hann var dreginn upp úr sjónum
og lagður ofan í kjalsog á bát. Yfir
sjer sá hann dökkleitt andlit, sem
brosti.
„Það mátti ekki seinna vera, mist-
er. Jeg held að þjer hafið verið að
farast.“
Hartley staulaðist á fætur og
starði tortrygginn á grátt sjávarrót-
ið sem hafði gleypt Metzova. Loks
sneri hann sjer hægt að lífgjafa sín-
um. Hann þekti manninn; það var
lcankvís en óábyggilegur kyndari,
spansk-amerikanskur og hjet Lopez.
„Komust nokkrir hinna af?“ stam-
aði Hartley.
Hinn hristi liöfuðið. „Nei, mister.
Þessi björgunarbátur losnaði og jeg
komst upp í hann. Jeg var svo hepp-
inn að vera á þilfari þegar spreng-
ingin varð. Hinir soguðust allir nið-
ur með skipinu."
Hartley tók á því, sem hann átti
til að láta ekki liugfallast, og er hann
fór að vinda mesta sjóinn úr föt-
um sínum gengu staðreyndirnar
smám saman upp fyrir honuni. Ó-
sjálfrátt lauk hann upp vistabyrð-
unni í bátnum og er hann liafði litið
ofan í hana blístraði hann. Hún var
tóml _
„Kant þú að setja upp segl? sagði
liann við Lopez.
Dökki hausinn kinkaði. Þeir settu
upp sigluna og skömmu síðar höfðu
þeir tjaldað svo miklum seglum, sem
báturinn þoldi.
Með skjálfandi fingrum rannsakaði
Ilartley svo vatnskaggann.
Hann var líka tómur!
Hann beit á jaxlinn og rjetti úr
sjer. —
Hartley hafði þegar tekið ákvörðun.
Einasta stefnan sem um gat verið
að ræða, var til Kratura: smáeyju
langt undan á hljeborða. Annað mál
var það, hvort þeir kæmust þangað
nokkurntíma. Það kom undir sjó-
menskukunnáttu hans.
Hann starði framundan og hann
var vongóður. Hann hafði jafnan
reynst góður stýrimaður, og nú hafði
hann tækifæri til að reyna á það.
Og það dró ekki úr kjarki hans, að
eigi voru önnur tæki til stefnuá-
kvörðunar innanborðs, en einn lítill
vcsakompás. Hann greip stýrissveif-
ina og stýrði eftir kompásáttinni
vestur.
„Mister!“ Lopez sat niðri í bátn-
um og virtist vera ánæður. „Hvenær
komumst við til lands“?
Hartley hugsaði sig um og atliug-
aði kjalrákina til þess að giska á
hve hratt báturinn færi. í dag var
miðvikudagur. Ef þeir hjeldu þessum
hraða dag og nótt, þá....
„Snemma á laugardagsmorgun,“
svaraði hann loksins. „Það er að
segja, ef þessi vindur lielst.“
Lopez brosti út undir eyru. „Ætli
það takist elski, mister. Við höfum
enga ástæðu til að vera áhyggjufullir.
Lítið þjer á!“
Hann benti á ofurlítinn vaxdúks-
poka, sem hann hafði í bandi um
hálsinn. „Þetta er verndargripur,
mister. Jeg keypti hann af presti í
Santos. Hann sagði að það væri St.
Chr.... Christofer, dýrlingurinn, sem
verndar sjómenn. Og meðan jeg ber
liann um hálsinn, þá getur ekkert
ilt grandað mjer. Það eru sjö ár
siðan jeg fjekk hann og jeg er bráð-
lifandi enn.“
Hartley tautaði eitthvað í barm-
inn, en sagði ekki neitt. Það var best
að lofa manninum að lifa í trú sinni.
Ef til vill gæti það orðið til þess að
hann hjeldi viglórunni. Loks fjekk
liann Lopez stýrið og lagðist dauð-
þreyttur ofan í bátinn.
„Stýrðu beint vestur," sagði hann,
„og vektu mig, ef eitthvað kynni að
koma fyrir.“
Lopez kinkaði kolli og settist í
keng, með andlitið fast við áttavitann.
En naumast hafði Ilartley lokað aug-
Unum fyr en hann heyrði að kallað
var með miklu óðagoti:
„Mister, mister! Hann er að súnast
á áttinni.“
Hartley bölvaði og snaraðist á fæt-
ur til þess að lita á áttavitann. Það
reyndist svo, að vindurinn hafði snú-
ist alveg. Hartley Ijet Lopez gæta
stýrisins, en hagaði nú seglum svo,
að báturinn sigldi vestur, að kalla
mátti beint upp í vindinn og óveðrið,
sem fór vaxandi.
í þrjá daga stefndu þeir beint i
vestur og með hverjum deginum juk-
ust þjáningar þeirra. Þung, grá ský
grúfðu að staðaldri yfir þeim, svo
að jjeir sáu hvorki sól eða stjörnur
allan þennan tíma. Þeim var kalt og
liungrið kvaldi j)á og innan skamms
mundu þeir verða orðnir svo mátt-
iarnir, að þeir gætu ekki gætt stýris
cða segla. Verstur var þorstinn, sem
kvaldi þá sí og æ.
í afturelding á laugardagsmorgun
fcrölti Hartley á fætur og studdist
upp við sigluna og skimaði i kring.
Vonbrigði hans voru bitur. Hvergi
land að sjá. Sjóndeildarhringurinn
var tómur, þegar frá voru skildir
gráir öldukambarnir, sem földuðu
hvítu.
Honuna hafði ekki tekist stjórnin.
Þeir hlutu að vera komnir framhjá
eyjunni. Svo illa hafði honum tekist
að halda stefnunni, að jafnvel háu
tindarnir á Kratura höfðu ekki kom-
ist í augsýn og nú vissu þeir ekkert
hvar þeir voru — matarlausir úti á
órahafinu.
Undir kvöld var komin ládeyða og
Hartley sneri sjer að Lopez.
„Það er úti um okkur,“ sagði hann,
og röddin var hás af þorsta. „Sjór-
inn hefir sigrað okkur.“
„O, ætli við höfum l)að ekki af,
mister. Það er engin ástæða ti! að
kvíða neinu meðan jeg liefi þennan."
Og hann greip um verndargripinn
báðum höndum, eins og hanii vildi
gæla við hann.
Nokkrum stundum fyrir aftureld-
ing, þegar alt var enn í svarta
myrkri, spratt Hartley snögglega
upp úr kjalsoginu, þar sem hann
hafði legið. Eyru hans höfðu heyrt
einhvern hávaða, sem mest líktist
þrumu. Lopez, sem hafði dottað við
stýrið, g'óndi út i myrkrið.
Þetta voru eins og fallbyssuskot i
fjarska.
Hartley kinkaði kolli og nú biðu
báðir þess með eftirvæntingu að
birta tæki af degi. Annað var ekki
að gera.
Alt i einu hrópaði Lopez: „Mister!
Sjáið þjer! Skip!“
Vörudallur, skjöldóttur af ryði,
kom fram úr myrkrinu og stefndi á
bátinn. Hartley teygði úr sjer og
kallaði eins og óður maður.
„Skipstjóri,“ sagði hann nokkrum
klukkutímum síðar, er hann hafði
jafnað sig svo að hann gat skreiðst
upp á stjórnarpallinn til skipstjórans
á fíoston Star. „Það mátti ekki
seinna vera, að þjer finduð okkur.
Jeg ætti skilið að missa skipstjóra-
rjettindi mín úr því að jeg gat vilst
svone herfilega á Kratura. Hvað er-
u.m við komnir vestarlega núna?“
Skipstjórinn horfði forviða á hann.
, Vestarlega? Sögðuð þjer vestarlega?
Hvar sögðuð þjer að skipið yðar
hefði sokkið?“
Hartley sagði honum staðarákvörð-
unina og svo stefnuna, sem þeir
höfðu haldið á björgunarbátnum. •—
Skipstjórinn hlustaði á hann, alveg
agndofa.
„Við skulum koma okkur niður á
þessu. Litið þjer á kortið hjerna.
Stingið títuprjóni þar, sem skipið
sökk.“
„Jæja,“ hjelt hann svo áfram. „Við
vorum sjálfir á leið til Kratura og
nú skal jeg stinga nál, þar sem við
fundum ykkur. Jeg hefi verið skip-
stjóri í tuttugu ár og skal veðja um,
að jeg hefi siglt rjett og mælt rjett.“
Og um leið stakk liann niðúr nál,
svo nærri hinni nálinni, að það lá
við að þær snertust.
„Þetta er ómögulegt!“ lirópaði
Hartley. „Við höfum siglt í hávestur
i fjóra daga.“
„Komið þjer með mjer aftur á þil-
farið," sagði skipstjórinn og þeir fóru
þangað, sem bátur Hartleys stóð.
Skipstjórinn laut yfir borðstokkinn
og leit á áttavitann.
„Hm. hann virðist vera um það
bil rjettur,“ sagði liann. Svo kallaði
hann á Lopez, sem var að sníkja
sigarettur af hásetunum.
„Farið þjer upp í bátinn og takið
á stýrinu.“ Og Lopez gerði það og
beygði sig ósjálfrátt yfir kompásinn.
„Þarna kom það!“ sagði skipstjór-
inn. sigri hrósandi. „Var það ekki
það, sem jeg hjelt? Lítið þjer á!“
Hartley rýndi á áttavitann. Nálin
snerist í sífellu.
„Það hlýtur að vera segulmagn frá
skipinu,“ sagði hann.
„Vitleysa. Fáðu mjer þetta, sem
þú hefir um hálsinn, spanjóli!"
Lopes rjetti St. Cristofer fram með
semingi, og um leið snerist áttavita-
Framh. á bls. 11
— Euð samííöarinnar: —
Hermann Goríng.
Þegar Hitler lýsti því yfir, að
hann hjeldi til vigstöðvanna í Pól-
landi og mundi verða með hern-
um þangað til yfir lyki, setti hann
Hermann Göring sem ráðsmann á
þjóðarbúinu, og Ijet það fylgja, að
hann ætti að taka við foringjátign-
inni, ef Hitler sjálfur fjelli frá.
Og Göring er orðinn vanur stjórn-
arstörfum og framkvæmdum. Hann
er ráðuneytisforseti Prússlands og
hefir haft á hendi framkvæmd fjögra
ára áætlunarinnar og annara helstu
framkvæmda Þýskalands. Hinsveg-
ar kemur hann ekki nærri stórpóli-
tiskum framkvæmdum, nema þá
sjaldan að Hitler kveður nánustu
samverkamenn sína til skrafs og
ráðagerða. Göring fæddist í Bayern
1893 og gekk í hermannaskóla í
æsku, varð flugmaður og varð ann-
álaður fyrir dirfsku sína í heims-
styrjöldinni. Eftir stríðið var flugið
helsta áhugamál hans. Árið 1919 tók
hann þátt í flugmóti í Khöfn, en
varð að neyðlenda vegna þess að
máfur flaug í skrúfuna hjá honum.
Árin 1919—21 var hann fram-
kvæmdastjóri fyrir flugi Lufthansa
í Svíþjóð, og var það fyrir óhapp
i einni flugferðinni, að hann hitti
j)á, sem síðar varð kona hans. Hún
átti heima á óðalssetrinu, sem hann
neyðlenti á. Þessa konu misti hann
árið 1931 en kvæntist i annað sinn
fyrir tveimur árum frægri leikkonu
þýskri, Emilie Sonnemann.
Eftir veruna í Svíþjóð fór hann til
Múnchen til framhaldsnáms og kynl-
ist þar Hitler og nasismanum. Varð
hann foringi fyrstu S.A.-sveitarinnar
og tók þátt í uppþotinu 1923 og
særðist, en tókst að flýja undan
landráðadómi til Ítalíu, fótgangandi
suður yfir Alpafjöll. Þar kyntist
hann Mussolini og hjelst vinátta
með þeim síðan. Dvaldi hann land-
flótta næstu fjögur árin í Ítalíu og
Svíþjóð, en var leystur undan á-
kærunni fyrir uppreistartilraunina
1927 og fór þá fil Þýskalands.
Göring var kosinn á ríkisþingið
1928 og varð forseti þess 1932. •—
Þegar Hitler fjekk völdin varð hann
landstjóri í Prússlandi og jafnframt
flugmálaráðherra, ennfremur innan-
ríkisráðherra Prússlands og varð
æðsti maður lögreglunnar. Hann hef-
ir verið atkvæðamestur allra sam-
verkamanna Hitlei-s og ákærur
kommúnista hafa ekki síst beinst
gegn honuni. T. d. báru þeir á hann,
að hann hefði látið kveikja í ríkis-
þinghúsinu hjerna um árið, til þess
að fá tilefni til að' ofsækja konnn-
únista.
»