Fálkinn - 07.02.1941, Blaðsíða 9
F Á L Ii I N N
9
>
hefir liugsað um annað en eyða
peningum í óþarfa.“
„Ef þú vildir hara treysta
mjer,“ sagði hann. „Þú skalt
sanna, að jeg get tekið mig á.
Nú stjórna jeg versluninni með-
an faðir minn er að heiman.
Ef þú vildir bara treysta mjer,“
endurtók hann. „Þú ert eina
manneskjan, sem getur gert mig
að manni. Þú hefir fengið göf-
ugt hlutlverk. Höfum við ekki
þekst frá blautu barnsbeini og
altaf veiflð vinir? Hversvegna
kaust þú þennan alókunna
mann? Þú sem vissir, lrve heitt
jeg elska þig.“
Elsa átti bágt með að átta sig
á frænda sínum í þessu hlut-
verki lians. Henni fanst liann
eiginlega hlægilegur, en henni
var ekki lilátur í hug.
„Þetta lilutverk er ekki hent-
ugt handa þjer, Pjetur,“ sagði
hún. „Við skuluin tala um eitt-
livað annað. Þú skilur, að mjer
er ómögulegt að taka þig alvar-
lega.“
Og ungi Helmer skildi um síð-
ir að hann varð að taka upp
aðra aðferð.
„Jæja, það er þú en ekki jeg,
sem átt að binda trúss við hann.
Ef þjer þykir vænt um liann
þá er það fyrir mestu. En þá
er jeg illa svikinn, ef liann er
maður, sem hægt er að treysta
— en það getur verið að mjer
skjátlist. Jeg er ef til vill ekki
áreiðanlegur dómari í þessu
máli, því að jeg á bágt með að
fyrirgefa honum, að hann stal
þjer frá mjer. Flestum karl-
mönnum er varlega treystandi
og mig grunar, að þessi Kvale
sje engin undantekning frá því.“
Elsa hló og var örugg. „Hann
hefir alls ekki tekið mig frá
þjer Pjetur. Þú mátt treysta
því, að jeg hefði aldrei viljað
•þig. Jeg treysti Aage. Hann er
flestum mönnum fremri. Ef þú
kemst að annari niðurstöðu, þá
verðurðu að skrifa það á reikn-
ing afbrýðiseminnar.“
„Það skyldi gleðja mig, að þú
hefðir rjett fyrir þjer, og svo
tölum við ekki meira um það,“
sagði Helmer brúnaþungur.
Hann sá, að hann yrði að finna
nýja leið.
Sama daginn heimsótti liann
eina af vinstúlkum sínum. „Þú
verður að fara til Trondheim
sem allra fjrrst, lielst í dag,“
sagði hann.
„Hvað erindið er? Það er nú
ekki nema smáræði, en samt
skal jeg borga þjer ríflega fyr-
ir vikið og lijartans þakklæti
skaltu fá í kaupbæti. Þú hefir
fallega og lipra kvenhönd. Að-
alerindið er, að skrifa kunn-
ingja mínum brjef þaðan. Þetta
er náttúrlega í gamni, en jeg
blakka til að sjá upplitið á pilt-
inum þegar liann fær brjefið.
Hjerna er uppkastið. Skrifaðu
það fallega og á besta brjefs-
efnið sem þú átt til. Hjerna er
utanáskriftin. En það verður að
setja brjefið á pósthúsið í
Trondheim, þessvegna verður
þú að fara þangað í dag. Þessu
liggur á, skal jeg segja þjer.
En mundu! Ekki eitt orð um
þetta við nokkurn lifandi mann,
hvorki nú eða síðar. Þú skilur?“
Þetta var skynsöm stelpa —
jú, hún skildi.
„Jeg hefi gert leiðinlega
skissu í dag.“ Ungi Helmer leit
til Elsu, sem var að skenkja
kaffinu í bollana.
Elsa hló ertandi. „Það er nú
varla nýnæmi — er það?“
„Það er ekki að því hlæj-
andi.“ Hann virtist reiðast. „Það
er ekki neitt gaman, skal jes^
segja þjer. Það var mikið að
gera á skrifstofunni og lieill
hlaði af brjefum var á borðinu
hjá mjer, þegar jeg kom í morg-
un. Og í óðagotinu varð mjer
það á, að rífa upp einkabrjef.
Og verst var, að það var hvorki
til mín eða pabba.“
„Hver átti þá brjefið?“
„Vertu róleg, það var ekki til
þín, þó mjer hefði þótt það
slcárra að skömminni til. Brjef-
ið var til unnusta þíns, Kvale
húsameistara.“
„Hvernig datt þjer í hug. . . .“
„Datt í hug. Slíkt gerir ejig-
inn lieilvitamaður (vitandi. Þetta
var óviljaverk, hrapalegt ó-
happ. En þegar maður hefir
þessi ósköp að gera, þá getur
þesskonar altaf viljað til.
Jeg er að brjóta heilann um,
livað maður eigi að gera. Jeg
gæti sett brjefið i nýtt umslag
og sent það áfram til hans. En
það lcemur víst of seint þangað,
því að þeir koma eftir tvo
daga.“
„Var nokkuð merkilegt í
brjefinu?“
„Hvernig spyrðu? Heldurðu
að jeg hafi gefið mjer tíma til
að lesa það? Jeg tók eftir mis-
gripunum undir eins, en það
var of seint — þyí miður. Jeg
hefi ekki tekið brjefið úl úr
umslaginu ennþá og liefi ekki
liugmynd um hver sendandinn
er, en spurningin er, livort
Kvale trúir því? Jeg er alls ekki
viss um það.“
„Sei, sei, honuin stendur al-
veg á sflma. Hann liefir víst
engin leyndarmál, sem ekki
þola að koma fram i dagsbirt-
una.“
„Við skulum vona það,“ svar-
aði hann. „En nú verð jeg að
flýta mjer — það er orðið fram-
orðið. Viltu ná i umslag handa
mjer?“
Hann var kominn í frakkann
þegar hún kom aftur með um-
slagið. „Jeg verð að flýta mjer,“
sagði hann aftur. „Nú hripa jeg
nafnið lians á umslagið. Viltu
svo gera svo vel, að slinga brjef
inu í það og' líma það aftur og
leggja brjefið svo inn í herberg-
ið hans.“
Hann leit á brjefið i flýti.
„Stimplað í Trondheim, sje jeg.
Á hann ekki systur í Trond-
heim? Jæja, vertu sæl — jeg
verð að þjóta.“
Hann brosti íbygginn þegar
liann var kominn fram í and-
dyrið. IJann þekti frænku sína.
Hún var dálítið forvitin, eins
og fleiri Evudætur, og Aage
Kvale átti enga systur í Trond-
lieim, það vissi hún vel.
Þegar ungi Helmer var horf-
inn stóð Elsa eftir með brjefið
i hendinni. Opið brjef. Skriftin
var sett og falleg, sjerkennileg
kvenrithönd og umslagið var
stimplað i Trondheim.
Aage hafði gengið á verkfræð-
ingaliáskólann þar. Átt þar
heima í mörg ár. Auðvitað þekti
hann stúlkur þar, en hana hafði
ekki grunáð að liann stæði í
brjefaskriftum við þær ennþá.
Ilún stóð og' vóg brjefið í
hendinni. Átti hún — átti hún
ekki? Þetta var auðvitað ekki
rjett, auðvitað — en þetta fjekk
enginn að vita, og innan skams
var viðtakandinn orðinn mað-
urinn hennar. Og' þá áttu þau
ekki að hafa nein levndarmál
hvort fyrir öðru.
Ilún hafði tekið brjefið og
farið að lesa án þess að hún
vissi af. Og fyrstu orðin vöktu
forvitni hennar betur, svo að
hún hjelt áfram. Fyrst roðnaði
hún og svo fölnaði hún. Hana
sundlaði svo að liún varð að
styðja sig. Tárin leituðu fram-
rásar en hún liarkaði af sjer.
Nei, ekki gráta — engin tár.
Þetta hrakmenni var ekki
þeirra vert.
„Þetta voru þá endalokin!
Pjetur hafði rjett fyrir sjer.
„Það er fæstum karlmönnum
hægt að treysta.“ En þrátt fyrir
alt — það var lieppilegt, að
hún skyldi komast yfir þetta
brjef.
Hún las það aðeins einu sinni,
svo stakk hún því í umslagið.
En efnið hafði brent sig sjvo inn
í meðvitund hennar, að hún
gat endurtekið brjefið orði til
orðs.
,,Kæri Aage: — Gevda sagði
mjer, að þú værir trúlofaður
stúlku j>ai‘na fyrir sunnan. Segðu
mjer að það sje ósatt, ástin min!
Þú getur ekki hafa gleymt mjer,
eftir alf sem við höfum verið
hvort fyrir annað. Þú ert vísl
ekki heldur búinn að gleyma j>vi,
að þú ilofaðir að giftast mjer uhd-
ir eins og þú fengir stöðu.
Svaraðu mjer um hæl, ástin
mín og segðu mjer að þctta sje
alt misskilningur og að Gerða
hafi farið með ósannindi.
Jeg ■ sendi brjefið á heimilis-
fangið, sem jeg fjekk hjá Gerdu,
en vona að þetta sje alt vitleysa,
og brjefið komi aldrei í þínar
hendur. Jeg skrifa líka á gamla
heimilisfangið þitt á Heiðmörk.
Vona að það brjef komisf til
■ skila og að þú svarir mjer, að
Gerda hafi fært mjer rangar
fregnir, og að þú elskir mig enn-
þá og við giftum okkur bráðum.
Þin hrygga fíibi.“
Þegar Helmer kom aftur af
skrifstofunni fann hann Elsu
hvergi. Á borðinu í stofunni var
miði og hripað á hann í flýti:
„Verð burtu um tíma. Kem
ekki næsta liálfa mánuðinn.
Elsa.“
Ungi Helmer var alls ekki
mæddur yfir þessu. Hann brosti.
Alt gekk að óskum. Elsa liafði
lagt brjefið í umslagið. Það lá
í herbergi Kvale, en hjá því lá
annað brjef — frá henni. Hann
lók það upp og brosti aftur.
Inni í þessu brjefi lá hringur
— eflaust trúlofunarhringurinn.
Hann ljet brjef Elsu liggja
kyrt — liitt tók hann. Það hafði
gert sitt gagn og nú mátti
brenna því.
Sá sem segði, að Kvale liefði
orðið forviða er bann las brjef
Elsu, notaði afarvægt orð. Hann
var eins og steini lostinn, lam-
aður, vonsvikinn. Hann skildi
ekkert í þessu.
Hún liafoi eklci eytt mörgum
orðum að honum:
„Loks liefi jeg lært að þekkja
þig — og svo er öllu lokið okk-
ar á milli. Reyndu ekki að hitta
mig, jeg vil ekki sjá þig framar.
Reyndu ekki að koma með af-
sakanir eða skýringar. Það er
árangurslaust. Hringurinn fylgir
lijer með. Elsa.“
Kvale leið höymulega. Og
Helmerarnir báðir virtust taka
sjer þetta ákaflega nærri. Eng-
inn gat skilið livað gat gengið
að Elsu, enginn vissi hvað af
henni var orðið.
„Kvenfólkið er dutlungafult,“
sagði ungi IJelmer huggandi.
„Elsa er víst ekki betri en kven-
fólk yfirleitt. Þær liafa allar
sinn veikleika.“
Og' svo lijelt Kvale heim til
sín á Heiðmörk.
Gamli Helmer óskaði til liam-
ingju og ungi Helmer náði ekki
upp í nefið á sjer fyrir monti,
en hann gladdist þó full fljótt.
Hann hafði þótst viss um að
björninn væri unninn. Hann
þóttist öruggur þegar alt brast.
Hann hafði gert eina slcissu í
reikningsdæminu — hann liafði
metið vinstúllcu sina of lágt.
Hún var ekki eins bölvuð og
hann hjelt.
Emmy litla Olsen var ef til
vill dálítið ljettúðug, hafði gert
ýms hliðarhopp og liafði sína
galla, en undir niðri var hún
eiginlega besta skinn.
Þegar hún frjetti, að trú-
lofun Elsu væri farin í hund-
ana, datt lienni í hug brjefið,
sem hún hafði skrifað i Trond-
heim. Hana fór að gruna
hvernig þetta hjengi saman.
„Meinlaust spaug“ hafði ungi
Helmer sagt. En skyldi það
ekki hafa verið þrælahragð?
Og góðu taugarnar í henni fengu
yfirhöndina og hún afrjeð að
taka í taumana. Wi. á bls. 11.