Fálkinn - 08.05.1942, Page 13

F A L K 1 N N
13
KROSSGÁTA NR. 414
Lárjett. Skýring.
1. gangur, 7. stand, 11. geysast, 13.
rög, 15. atviksorS, 17. stopp, 18.
erta, 19. tónn, 20. nytjar, 22. tveir
eins, 24. einkennisstafir, 25. fornafn,
20. vatn í Asíu, 28. heyiS, 31. gras-
svörSur, 32. rekald, 34. bátur, 35.
mann, 30. gælunafn, 37. keyri, 39.
voSi, 40. óþrif, 41. gúmmí, 42. eyS-
ing, 45. spíra, 40. einkennisstafir,
47. títt, 49. þráS, 51. óákv. fornafn,
53. gler, 55. luiSa, 50. jieliS, 58.
munnur, 00. tryllta, 01. tveir eins,
02. forsetning, 04. halli, 05. tónn,
00. kend, 08. veiði, 70. goS, 71 tíma-
bil, 72. klippa, 74. konungur, 75.
laupur.
Lóörjett. Skýring.
1. steikja, 2. gat, 3. matur, 4. 'logn
5. straumhvörf, 0. jjrír eins, 7. sár,
8. notalegt (danskt), 9. samtenging,
10. skifti, 12 veiki, 14. kaup, 10.
maSur, 19. fegrunarmeðal, 21. ræSa,
23. lugl, 25. gaddur, 27. tónn, 29.
forsetning, 30. ögn, 31. oddi, 33.
ökutæki, 35. tvær, 38. kjá, 39. lirakn-
ingur, 43. illar venjur, 44. eftir-
mynd, 47. kvæSi, 48. skrafir, 50.
söngfjelag, 51. drykkur, 52. frumefni,
54. stefna, 55. maSur, 50. möluðu,
57. einkenni, 59. kona, 01. f.jelli, 03.
fat, 00. ánægS, 07. ágóSa, 08. hraSi,
09. hreyfa, 71. ljest, 73. ryk.
LAUSN KROSSGATU NR.413
Lárjett. Ráðning.
1. þekja, 7. dúkur, 11. randa, 13.
FróSá, 15. af, 17. garp, 18. gana,
19. hf, 20. kaf, 22. rá, 24. gá, 25. eru.
20. Aron, 28. Perla, 31. Skor, 32.
grís, 34. ýma, 35. krít, 30. lak, 37.
ka, 39. ær, 40. lag, 41. baSstofan,
42. alt, 45. lca, 40. as, 47. fló, 49.
orna, 51. enn, 53. súra, 55. spor, 50.
rigna, 58. rauf, 00. kag, 01. SA, 02.
g]., 04. uml, 05. ör, 00. laki, 08. óSal,
70. aa, 71 sýkil, 72. makar, 74. kráka,
75. spori.
Lóðrjett. Ráöning.
1. þjaka, 2. kr., 3 jag, 4. anar, 5.,
tap, 0. efg, 7. Dóná, 8. úSa, 9. ká,
10. rýfur, 12. dráp, 14. raga, 10.
farga, 19. hrota, 21. fork, 23. orms-
tunga, 25. ekil, 27. ný, 29. ei, 30. la,
31. sr, 33. skaka, 35. krass, 38. aSa
39. æfa, 43. lopar, 44. trog, 47. frau,
48. lauma, 50 nr, 51. ei, 52. nn, 54.
úr, 55. skökk, 50. raki, 57. agSa, 59.
flaki, 01. saka, 03. laks, 00. lýk, 07.
ilt, 08. óma, 09. lap, 71. sá, 73. ró.
FIMM STÓRLAXAR.
Frh. af bls. 6.
skipaSur i embætti aftur, varö þessi
prestssonur og einn mesti mælsku-
maSur flokksins ráSstjóri í Lenin-
grad. Nú virSist þaS meir áríSandi
en áSur, að Rússar nái nærlendi
Leningrad úr höndum Finna, enda
hefir vegur Shdanovs fariS vax-
andi.
En eftir þessa endurkomu sína er
Shdanov ekki talinn „ríkisarfi bol-
sjevismans" eins og áSur. Hinn trún-
aðarmaSurinn Stalins, Andreiev er
talinn miklu hentugri i þaS hlutverk.
Hann er forseti í eftirlitsráði kom-
múnista og þekkir því ráðstjórana
og verðleika þeirra. Hann er viS-
íeldinn maður og snotur, og er á-
hrifamikill. Þó hann sje aðeins 40
ára er hann talinn „gamali bolsje-
viki“. Fæddur er hann í Smolensk
og vann sjer inn fyrstu aurana,
sem vikadrengur á gistihúsi í Si.
Pjetursborg. SiSan var liann ým-
ist hergagnasmiður, ritari í sam-
vinnufjelagi og eftir byltinguna
samgöngumálaráSstjóri.
CíÐAN stríðiS hófsl hefir her-
^ stjórnarráðinu verið breytt.
Vorosjilov, sem var formaSur liess,
var gerður að liæstráðanda á norð-
urvígstöSvunum og tók Shadonko
olíumálastjóri viS stjórn ráðsins.
Aðstoðarmaöur hans er Mechlis, sem
að Kaganovitch undanteknum er
eini gyðingurinn í stjórn sovjet-lýð-
veldanna.
Upplýsingaráðstjórnin hefir veriS
stækkuð og notar mikið fje. Stýrir
þessari stofnun sjerstök nefnd, sem
ber ábyrgð verka sinna gagnvart
miðstjórn ríkisins. Forstjóri upp-
lýsingarstarfseminnar er Ivreissin,
en sá sem mest verður vart við út
á við er gamall flokksmaður, Loz-
ovslcy, sem áður var fulltrúi utan-
ríkisstjórnarinnar. Hann er nú mál-
pípa Sovjet-Rússlands og allir blaða-
menn hafa gaman af honum.
Þetta eru mennirnir, sem sesl
liafa á fremsta bekk síðustu mánuS-
ina. Þeir ættu skilið að verða jafn
kunnir erlendis og þeir eru í Rúss-
landi, því að framtíð heimsins er
að miklu leyti undir þeim komin.
^ ~ ~ ~ ~ m
#
BOLIVÍA.
Frh. af bls. 11.
ins. Enginn einstakur stjórnmála-
flokkur er nægilega sterkur til að
mynda stjórn og herinn hefir tögl-
in og halgdirnar hjá flokkunum,
sem berjast um völdin. Forseti
Boliviu er nú Enrique Penaranda,
49 ára gamall Indíáni, sem hefir
veriS i hernum alla sina tið og al-
drei komið út fyrir landamæri Boli-
viu. MeSan á Chaco-stríSinu stóð
var hann hæstráðandi hersins um
tíma. Hann er heiðarlegur, mikill
starfsmaður, velviljaður, gerir sitt
besta. Utanríkisráðherra hans er
vinveittur Bandaríkjunum.
Penaranda forseti komst til valda
eftir fyrstu frjálsu kosningarnar,
sem haldnar höfðu verið í Bolivíu
í mörg ár, og stjórn lians stendur
nær ]jví að vera þingræðisstjórn
en nokkur stjórn í landinu hefir
gert um langan aldur. ÞjóShollir og
velviljaðir Bolivíumenn, sem jjreytt-
ir eru orðnir á stjórnmálaspillingu
og herklíku-byltingum, vona að þeir ,
megi búa að honum lengi.
tafsöm. Hún hjelt áfram að skrifa, og
heyrði varla spurningarnar og svörin, sem
rituð voru i rjettarbókina.
Hún heyrði óglöggt nafnið „Tómas Rík-
harðs“ og heimilisfangið „New York,“ ald-
urinn „tuttugu og níu ára“, starf „hlaða-
maður“, ákæra „flakk“.
Við orðið „hlaðamaður“ leit hún upp og
þarna fyrir framan liana var enginn ann-
ar en ungi maðurinn, sem hún hafði skilið
við hjá gosbrunninum. Hún hugsaði með
sjálfri sjer: „Bölvaður asninn! Þetta sagði
jeg honum, að ef hann dokaði við, yrði
hann tekinn.“ En samt sem áður var hún
honum ekki alvarlega gröm. Nú, þegar liún
sá á vangann á honum, var hann alls ekki
likur J. E. sáluga, en samt sem áður hafði
hann þetta útlit, sem henni hafði altaf geðj-
ast best að, síðan hún var ung stúlka. Vit-
anlega voru margir karlmenn, og þar á
meðal Dorti sjálfur, sem liöfðu sterklegar
herðar og einbeittan munnsvip. en þessi
maður hafði annað meira við sig — sem
J. E. sálugi hafði líka — einhverja ró, sem
gerði karlmenskusvipinn á honum enn eft-
irtektarverðari. Það var þessi ró, sem gerði
J. E. sáluga þess megnugan að halda í skefjum
fullri drykkjustofu af ófriðlegum fjárhætlu-
spilurum og ræningjum, þótt hann væri
vopnlaus sjálfur. Já, það var einmitt þessi
ró, en ekki andlitssvipurinn sjálfur, sem
gerði þennan unga mann svo líkan J. E.
sáluga.
Meðan hún var að horfa á hann, leit
liann upp, og er hann þekti hana aftur,
glotti hann og sagði: „Halló!" Glottið var
glaðklakkalegt og vingjarnlegt; svona hefði
sonur hennar glott — hefði hún átt liann
nokkurn.
„Halló!“ svaraði hún kveðjunni, og hætti
við með augunum: „Jæja, livað sagði jeg
þjer?“
Maðurinn við skrifhorðið leil upp og
sagði: „Þekkið þjer fangann, frú Lýðs?“
Hún flýtti sjer að svara: „Nei, ekki ann-
að en það, að hann liitti mig í morgun og
•sló mig um fjórðungsdal.“
„Þjer hefðuð átt að kæra hann.“
„Ójá, en jeg hafði nú víst ekki tima til
þess; jeg var á svoddan hlaupum.“ Hún
roðnaði og laut aftur yfir hlaðið, sem hún
var að skrifa á.
Lögreglumaðurinn sagði nú við fangann,
illgirnislega: „Jæja, það lítur helst út fyrir,
að þú verðir að vera yfir lielgina i steinin-
um. Það er kominn laugardagur og eng'inn
rjettur fyrr en á mánudag.“
Ungi maðurinn svaraði þessu engu og frú
Lýðs fann það á sjer, að báðir lögreglu-
þjónarnir voru honum andvígir, af því að
hann var ungur og laglegur, og fvrir það,
hvernig liann har sig, og einnig það, að
hann var sýnilega enginn bjálfi. Hann virl-
ist einmitt herskár og bardagafús, og skein
úl úr honum ögrunin og fyrirlitningin, og
það vissi frúin, að myndi ekki vei'ða hon-
um holt þar í Flesjuborg. Og róin bætti sið-
ur en svo úr framkomu hans, heldur jók
hún einmitt á ögrunina og fyrirlitninguna
i fasi lians. Lögreglumennirnir glottu og
hugsuðu með sjálfum sjer: „Við skulum
ekki verða lengi að plokka úr þjer mesta
rostann, kall minn. Við erum einmitt fræg-
ir fyrir ]iað, lijer í borg.“
„Farðu með hann og lokaðu hann inm,“
sagði maðurinn við borðið við undirmann
sinn.
Frú Lýðs leit upp og var næstum farin
að lala. Hana langaði að segja: „Lofið þið
mjer að tala við fangann, rjett sem snöggv-
ast,“ en hún stilti sig' í tæka tið og hugsaði: