Fálkinn - 13.11.1942, Blaðsíða 9

P Á L K I N N
9
up til þess að reyna að gleynia
harmi sinum. Hún mintist þess ekki
að hafa sjeð Vinderup koma að
Grenivik meðan móðir hennar lifði.
Veslings pabbi — mikið hlaut hann
að hafa verið örvæntingarfullur
þegar iiann gerði þessa erfðaskrá,
sem flæmdi einkabarn hans af æsku-
heimilinu. Því að það hlauL hann að
hafa skilið, að hún mundi aldrei
kaupa sjer rjettindi til þess að vera
þar áfrain, með því að selja sig
manninum, sem móðir hennar hafði
jafnan talið hinn illa anda manns-
ins sins^
En í einu atriði liafði faðir henn-
ar treyst henni, og þar skyldi hún
ekki bregðast — æruskuld hans
skyldi verða greidd!
— — — Svo rjetti Elsa-Maria úr
sjer, hún leit á gömlu klukkuna á
spegiihillunni — nú gat Sören Elslev
komið á hverri stundu, liún hafði
sett honum stefnumót hjerna. Nú
var trúlofun þeirra orðin opinber:
hún hafði sjálf sagt lögfræðingnum
frá lienni.
Nokkrum mínútum síðar lá hún i
faðmi Elslevs og grjet sorg sína, og
hann skildi hana.
„Elsku góða EIsa-María,“ hvíslaði
liann, „hvað það hlýtur að vera
sárt fyrir þig að yfirgefa alt þetta,
en þú mátt ekki láta hugfallast. Við
skulum reyna að komast í annað
land, þar sem jeg get rutt mjer braut,
og þú skalt sanna að jeg skal ekki
hlífa mjer. Og takmark mitt skal
vera það, að kaupa Grenivík handa
þjer aftur!“
„Sören, enginn ert sem þý. Jeg
vildi óska, að hann pabbi hefði
þekkt þig.“
„Þess vildi jeg líka óska,“ and-
vurpaði Sören, „en þetta átti nú
að verða svona. Það hefði varla
stoðað heldur. Jeg kom of seint lil
þess. En jeg kom ekki of seint til
að hitta þig, Elsa-María — og við
skulum vinna sigur, Jeg vona aðeins'
að þú kveljist ekki mjög sárt af þrá
eftir gömlu yndislegu heimkynnun-
um þínum, því að það dregst víst
um sinn, að jeg geti boðið þjer jjað,
sem kemst í námunda við þau.“
„Ef jeg aðeins fæ að vera hjá
þjer ]já líður mjer vel og jeg verð
róleg og örugg — og fæ traust á
lifinu á ný. En jeg vil komast hjeð-
an sem fyrst — hvenær getum við
komist burt?“
„Nýi ráðsmaðurinn, sem jeg hefi
útvegað í staðinn minn, kemur dag-
inn eftir á morgun, og jeg get farið
undir eins og jeg hefi kynt honum
starfið. Jeg flutti mig út i greiða-
sölulnisið undir eins í dag. Og hjerna
er leyfisbrjefið, Elsa-María. Við get-
um gift okkur undir eins á morg-
un, ef þú vilt.“
„Nei, jeg verð að taka saman reit-
urnar minar, Sören. í dag er fimtu-
dagur - við skulum híða þangað
til á Jjriðjudaginn. Þá getum við
látið gefa okkur saman í kirkjunni
snemma morguns, á sama staðnum,
sem jeg var skírð og fermd og þar
sem mamma og pabbi voru grafin.“
„Þú mátt ekki gráta, Elsa-María,
mundu að nú byrjum við að vinna
að því að eignast Grenivík aftur.
Tárin eyða orkunni.“
Sören fór skömmu siðar, því að
hann var önnum kafinn siðustu dag-
ana i vistinni.
Elsu-Maríu lá við að iðrast þess
að hún hefði frestað brúðkaupinu
til þriðjudags, því að þessir síðustu
dagar hennar á bernskuheimilinu
voru henni svo erfiðir og jjungbær-
ir. Og þó vildi hún ekki hafa orðið
af þeim, vegna allrar þeirrar sam-
úðar sem henni var sýnd, bæði af
vinnufólkinu og af nágrönnunum.
Mánudaginn næsla kom lögfræð-
ingurinn og sagði henni, að ungfrú
Rósa Hörby liefði keypt húsgögnin
liennar símleiðis, og að hún mundi
koma undir eins og Elsa-María væri
farin.
„Hún hefir, eins og þjer sjáið,
hórgað innbúið við því verði, sem
þjer tiltókuð á listanum, sem jeg
fjekk frá yður, og það verð var
talsvert hátt. En það er ekki nema
skiljanlegt — hún hefir efni á því
núna, úr Jjví að luin er orðin eig-
andi að jörðinni — skuldlaust
því að hún þarf ekki að svara til
skuldar föður yðar.“
„Jeg vona að hún verði hamingju-
söm,“ sagði EIsa-María hljóðlega.
„Það er þó altaf dálítil huggun að
hún fær manninn, sem hún hefir
elskað svo trútt i öll þessi ár.“
„Já, Vinderup óðalsbóndi er líka
harðánægður með úrslit j)essa máls.
Hann hefir vitanlega ekki talað við
hana ennjiá -— en hann getur verið
viss um hana, annars mundi hún
varla hafa verið eins bráðlát i að
komast Iiingað.“
„Hún ætlar víst að njóta sumars-
ins hjerna,“ sagði Elsa-María og
horfði út i garðinn. Hún beit á vör-
ina til þess að verjast grátinum.
„Vitanlega,“ svaraði lögfræðing-
urinn. „Skjölin eru nú öll í lagi og
hún er löglegur eigandi Grenivikur
og hefir tekið við skuldabréfum föð-
ur yðar og kvittað fyrir þeim, svo
að liann er nú skuldlaus i gröfinni.
Jeg skal sima til ungfrú Hörby þeg-
ar jeg kem heim. Hvenær má jeg
segja að henni sje óhætt að koma?“
„Við Sören Elslev verðum gefin
saman á morgun og undir eins að
því loknu förum við til Kaup-
mannahafnar.“
„Ætlið þið að setjast að þar? Jú,“
—lögfræðingurinn brosti vingjarn-
lega ■— „jeg spyr aðeins til Jjcss að
fá að vita hvert eigi að senda brúð-
kaupsgjafirnar — Hann faðir yðar
átti svo marga vini hjer um slóðir
— og það eigið J)jer líka, ungfrú
Gram.“
Elsa-Maria horði rólega á hann.
„Við tökum ekki við ncinum brúð-
kaupsgjöfum," sagði hún; „þeir vinir
okkar sem gætu gefið okkur þær
gjafir, sem við kærðuni okkur um,
vita um Jietta, og við förum af landi
burt og viljum helst hafa eint lítið
og' unt er með okkur.“
„Nú jæja.“ Lögfræðingurinn
hneigði sig formlega.
„En frá hádegi á morgunn getið
Jjjer haft full umráð yfir Grenivík,“
sagði Elsa-María og stóð upp til
];ess að láta lögfræðinginn vita, að
nú mætti hann fara.
En hann fór sjer að engu óðslega,
en horfði kringum sig í stofunni.
„Já — skritin eru örlögin stund-
um,“ sagði liann. „Lífið er stund-
um undarlegra en nokkur skáld-
saga. Einu sinni fór ungfrú Hörby
Iijeðan á burt — hrygg og vonsvik-
in, og rúmum tuttugu árum siðar
kemur hún aftur hingað og hefir
fengið óskir sínar uppfyltar og ein-
asta manninn, sem hún unni.“
„Eru þau Jiegar trúlofuð?" Það
var ekki laust við spott í rödd Elsu-
Mariu.
„Jeg g'eri ráð fyrir Jivi — að
minsta kosti hafa þau skrifast á
nokkrum sinnum og óðalsbóndinn
vill ólmur láta gera skrautboga
hjerna yfir hliðið áður en hún
kemur.“
Það fór kaldhæðnisbros um varir
Elsu-Maríu, en svo varð hún alvar-
leg aftur.
„Jeg óska henni alls góðs,“ sagði
hún hljóð. „Pabbi lilýtur að hafa
vitað livað hann gerði, og jeg Jiekki
hana alls ekki.“
Svo fór lögfræðingurinn og Elsa-
María var ein. Þetta var síðasti
dagurinn á bernskuheimili hennar
og hún fór stað úr stað og kvaddi
alt •— uppáhaldstrjen sin í garð-
inum, skepnurnar, sem þótti svo
vænt um hana og gamla vinnufólk-
ið, sem elskaði hana.
En niorguninn eftir var hrúðurin,
sem Sören Elslev sótti, Ijómandi af
gleði, og kirkjan í þorpinu var troð-
full af vinum Elsu-Maríu. Presturinn
lalaði svo faliega og af svo mikilli
tilfinningu, að allir hrærðust,, og
brúðkaupssálmarnir voru sungnir
svo fallega og innilega, að Elsu-
Maríu fanst dýpri merking i þeim
en nokkurntíma áður.
Þegar hún liafði lagt brúðarblóin-
vöndinn sinn á leiði foreldra sinna
ók hún burt ásamt manninum sín-
um, en liann dag voru ekki töluð
mörg falleg' orð í Jiorpinu um Vin-
derup óðalsbónda.
En þegar Sören Elslev og kona
hans komu daginn eftir í gistihúsið
sem l)au höfðu pantað herbergi á i
Kaupmannahöfn sagði ármaðurinn
þeim, að kona biði þeirra í setu-
stofunni.
Þegar þau komu þangað inn tók
grönn dama, l'ríð en dálítið mædd
í andliti á móti þeim.
Mynclin er af Afríkuvígstöðvununi og sýnir herfang, sem Bretar
hafa náð af Þjóðverjum.
„Jeg lieiti Piósa Hörby," sagði hún
lágt, „og mjer þykir vænt um að
verða sú fyrsta, sem óskar ykkur lil
hamingju hjer í Kaupmannahöfn.
Þið þekkið mig ekki, en mjer finst
að jeg þekkja ykkur bæði talsverl
vel, nú þegar. Ykkur þykir vænl
hvoru um annað á þann hátt, sem
rjettur er — þið hugsið ekki um
góss og gull, en aðeins um ást ykk-
ar, og þannig á það að vera. Jeg'
er með brúðkaupsgjöf til ykkar —
jeg hefi gert arfleiðsluskrá, og jeg
hefi ánafnað ykkur Grenivik. Mig
langar mikið til að eiga lieima hjá
ykkur, þvi að jeg ann sveitinni ykk-
ar mikið, þrátt fyrir ýmsar sárar
minningar, sem jeg hefi liaðan
systir mín imdi sjer vel þar — og
það gerði jeg líka um sinn, þangað
til jeg hafði komist að raun um,
hve herfilega mjer skjátlaðist."
„En — ætlið þjer ekki —?“ byrj-
aði Elsa-María.
„Að giftast Frits Vinderup?" hjelt
Rósa Itörby áfram og kynlegt bros
kom á varirnar. „Nei, ekki ætla
jeg l)að, J)ó að hann haldi ]>að má-
ske sjálfur. Nei — nú kemur til
hans kastá að verða gabbaður. En
við skulum ekki tala meira um
hann. Ef þið eruð mjer sammála
|)á skulum við J)rjú nú horða brúð-
kaupsverð saman, og siðan farið J)ið
í brúðkaupsferð, en jeg ætla til
Grenivíkur. Og svo komið J)ið þang-
að þegar ykkur sýnist og takið við
þeirri stöðu, sem ykkur ber á heim-
ilinu, sem erfingjum mínum. Ekki
kann jeg að stjórna búi, hvort sem
er, svo að Sören verður að taka við
búsforráðum þegar í stað. Og Elsa-
Maria er lika vanari. húsmóðurstörf-
um i sveit en jeg er. En jeg ætla að
fá að vera gamla frænka á heim-
ilinu.“
Tveimur dögum siðar fór Rósa
Rörby til Grenivikur og gekk inn
um skrauthliðið, sem Vinderup öð-
alsbóndi hafði látið setja upp, og
bæði liann og lögfræðingurinn fögn-
uðu henni með mörgum fögrum orö-
um. Hún var hæversk og alúðleg,
en sagðist vera þreytt eftir ferðina
og svo hrærð, að hún gæti ekki tal-
að meira við þá i bili. Og J)að skildu
þeir svo vel.
En næstu daga gerðist ýmislegl,
sem yfirgekk Jieirra skilning. Það
var alls ekki gert boð eftir lögfræð-
ingnum, og þegar hann kom af
sjálfsdáðum var honum sagt, að
ungfrú Hörby væri svo lasin', að
l,ún gæti ekki talað við hann. Og
sama svarið fjekk Viinderup óðals-
bóndi. Ilann reyndi að ná tali af
eiganda Grenivíkur á liverjum degi
i heila viku, en það var ekki hægt.
Loks skildi hann, að hann var að
gera sig að flóni með þessum heim-
sóknum og sat þvi heima, i þeirri
von að Rósa Rörby mundi bráðum
koma til hans.
En með hverjum deginum varð
tionum það meiri gáta, hvað þetta
ætti að þýða.
Loksins, mánuði síðar, þegar fólk-
ið í Grenivík setti upp stórt skraul*
hlið neðan við trjágöngín heim að
bænum, og þegar hann hafði heyrt
um þær hátiðlegu móttökur, sem
Elsa-Maria og maður liennar höfðu
fengið þegar þau komu til Greni-
*\'íkur — þá fyrst skyldi hann, að
svo sem maður sáir svo mun maður
og uppskera — og að hann, slæg-
vitri maðurinn liafði verið gabb-
aðnr.