Fálkinn - 18.05.1945, Side 11

F Á L K I N N
11
Bretski iiieiiiiíaiiiáhii'áðlierrsiiiii
11. A. Bntler
Eftír Angnstns Jflnir
Richard Austin Butler hefir verið
menntamálaráðherra .Breta síðan
1941, og 1943 lagði hann fyrir þing-
ið liið róttæka frumvarp sitt um
endurskipun allrar unglingafræðslu
í Bretlandi, en það er eitt þýðingar-
mesta spor, sem stigið hefir verið
í fræðslumálum Breta, og mun þjóð-
in lengi búa að því.
Mr. Butler var 20 ára þegar hann
var fyrst kosinn á þing, og ráð-
lierra var hann innan við þrítugt.
Hann hefir gegnt opinberum störfum
i þrettán ár, undir þremur ráðherr-
um, og lifað af allar hreytingar á
ráðuneytunum. Eru gildar ástæður
til þess.
Það sem fyrst verður tekið eftir
við mr. Butler er, hve vel hann er
inni í öllumj málum, sem liann tal-
ar um. Þetta er maður, sem hefir
nennt að hafa fyrir að setja sig inn
í málin, og kann allt þeim viðvikj-
andi á fingrunum. Og hann cr fljót-
ur að kynna sér málin. Hann fær
orð fyrir að vera einn mesti starfs-
maðurinn innan bresku stjórnarinn-
ar. Og' sem samningamaður þykir
liann afbragð.
Honum bregst aldrei bogalist
stjórnkænslcunnar, enda hefir hann
haft næg tækifæri til að iðka hana.
Þegar hann var undirráðherra Ind-
landsmála (1932 ’37) fylgdi hann
índlandsfrumvarpinu gegnum alla
neðri málstofuna, og á mestan þátt-
inn í hvernig því reiddi af og i
hvaða mynd það var afgreitt. Þegar
hann varð gerður vara-utanríkisráð-
herra 1938, var Halifax lávarður
utanrílcisráðherra og hafði aðeins
málfrelsi í efri málstofunni, en þess-
vegna varð Butler að vera málsvari
utanríkisráðuneytisins í neðri mál-
stofunni. Þetta var á liinum mestu
viðsjártímum Evrópu og gegndi Butl-
er embættinu til 1941. Hafði hann
þá öðlast hina ágætustu stjórnmála-
reynslu. Það féll vel á með honum
og neðri málstofunni. Hann fór
ekki með neinar fullyrðingar né
talaði eins og sá sem valdið hafði,
við samþingsmenn sína. Þegar liann
talaði í nafni utanríkisstjórnarinnar
báru orð hans jafnan vott uin, að
liann liafði íhugað málið grand-
gæfilega: honum var auðsjáanlega
liugað um, að gefa þinginu allar
liuganlegar upptýsingar. Á opinber-
um mannfundumi talaði liann aldrei
að hætti þeirra ræðumanna, sem
sækjast eftir lýðhylli hann er enginn
gjallandi eða froðusnaltkur. Hins-
vegar hefir hann fallega rödd og
talar skipulega, liann kýs að vinna
á með hægðinni. Hann treystir bet-
ur rökfestu en hughrifum. Þegar for-
sætisráðherrann gerði hann að
menntamálaráðherra, var eins og
forsjónin hefði haft hönd í bagga,
því að Butler hafði tengi þráð að
gegna því embætti.
Síðan hefir hann beitt allri sinni
orku að því að endurskapa fræðslu-
málakerfi Breta. Þegar skýrslur hans
og tillögur um þessi mál komu út
í hittifyrra, varð öllum ijóst, að
hér var um að ræða meiri nýsköpun
fræðslumálakerfis Breta, en orðið
hefir síðustu fjörutíu ár. Nokkur
timi hlýtur að liða þangað til liægt
er að koma hinu nýja kerfi i frain-
kværmj að öllu leyti. En jafnvel gagn
rýnustu athugendur munu vera í
litlum vafa um, að áhrif þesarar.
nýskipunar á fræðslumálum þjóðar-
innar, hvort heldur eru tæknilegs
eða fræðilegs efnis, muni verða
stórkostleg.
Þeim sem kunnugt er um afskifti
Butlers og ættar hans af skólamálum
mun vera ijóst, að hann hefir bæði
vit og vilja til að koma fræðslu-
áætlun sinni í framkvæmd. Hann
hefir þetta í blóðinu. Tveir af frænd-
um hans hafa verið stjórnendur
hins fræga Harrow-skóla, einn skóla-
stjóri Haileybury, annar rektor
Trinity College i Cambridge og faðir
Butlers ráðherra er enn rektor
Pembroke College i sama háskóla.
Svo virðist sem ætt Butlers hafi
hallast að Cambridge. Sjálfur fór
hann þangað er hann hafði lokið
námi í Marlborough, sem er eirin
af frægustu drengjaskólum Englands,
og lauk þaðan liáu prófi í mann-
kynssögu og tungumálum. Það kvað
að honum á kappræðufundum í
stúdentafélaginu og varð hann for-
maður þess. Síðan varð liann um
hrið leiðbeinandi við háskólann og
notaði tómstundirnar til að búa
sig undir það æfistarf, sem hann
hafði kjörið sér þegar i æsku. Það
var engin tilviljun að hann gerðist
stjórnmálamaður; hann hafði gert
sér grein fyrir því að stjórnmála-
starfsemin er flókin og ónæðissöm,
en liann fann til skyldu þeirrar, er
á stjórnmálamanninum hvilir, ér
hann lét fyrst kjósa sig á þing.
Hann er þingmaður fyrir Essex,
og jafnvel andstæðingar hans virða
hann fyrir mannkosti hans. Hann
liefir áhuga fyrir landbúnaði og
gælir vel hagsmuna kjósenda sinna
á þingi, en þeir eru aðallega bændur.
H.'rin er kvæntur maður og á þrjá
unga syni; á hann heima á búgarði
í kjördæminu. Butler ráðherra er
aðeins 48 ára gamall.
Kjötrcttir
Brúnt karri.
1% kg. kjöt (frampartur) 2 lauk-
ar, 1 matsk. smjör, 1 matsk. hveiti
blandað með 1 teskeið karrí, 2 mat-
skeiðar mjólk og V2 1. soð. Iíjötið
er þvegið þurrkað og skorið í litla
bita, brúnað i smjörlíki og fært upp
á fat meðan laulcurinn er brúnaður
i sama smjörlíkinu. Þá er kjötið
og laukurinn látið í pott og hellt yfir
þcð V2 1. sjóðandi soði, saltað og
soðið við vægan hita þar til það
er riieyrt, bætt í vatni ef þornar.
Hveitið með karrí ei' hrært út i
mjólk og látið út í og soðið i 10
mín. bætt í sósulit sé liún ekki nógu
brún. Kjötið látið á fat með soðna
hrísgrjónatoppa utan með og sós-
unni hellt yfir. Kartöflur með ef
vill.
Bakað kálfskjöt.
V2 kg. kjöt, 3 kexkökur, 1 barna-
sk. smjörlíki, 1 egg, 1 dl. mjólk,
selt og pipar. Kjötið er skorið smátt
og hakkað þrisvar i kjötkvörninni,
í síðasta sinn með kexinu. Þá er
að lirært með kryddinu, egginu og
mjólkinni og látið í vel smurt fat
og bakað 1 tíma við góðan hita.
Brún sósa borin með.
Sósan. 30 gr. smjör er brúnað með
30 gr. hveiti og jafnað með V2 1.
kjötsoði soðið 5-8 rriín. 1 dl. rjómi
látinn út í.
Kálfstunga með osti.
Tungán er s'oðin í saltvatrii þar
til hún er meyr. Meðán tungan er
heit er liimnan drengin af og þegar
hún er orðin köld er hún skorin
i þunnar skífur. 1 eldfasta skál er
látið sitt lagið af hvoru, rifinn ostur
og sneiðár af túngunni, og soðinu
hellt yfir. Síðan er kjötsósa og
smjörögn látin í skálina. Skálin er
sett inn í heitan ofninn og þetta
látið brúnast vel.
Steikt kálfsk/öt.
Kálfskjöt er hreinsað og þerrað
vel og stráð salti. Smjörlíki er brún-
að og kjötið steikt í þvi þar til jiað
er failega brúnt, þá er það látið í
pott og soðið i vatni sem aðeins
nær upp á mið stykkin, soðinu ausið
yfir steikina við og við og stykkj-
unum snúið einu sinni. Sósan jöfnuð
og látið í hana pipar, sítrónusafi
og ögn af lauk.
Kálfskjöt. (smásteik).
Kjötið skorið í sneiðar og barið
með liamri og stráð salti og pipar,
þeim er difið í eggjahvitu og brauð-
mylsnu og steikt á pönnu þar til
það er meyrt. Sósan jöfnuð og bætt
eftir smekk.
Kjötleifar.
Steikt og soðið kjöt sem afgangs
verður á miðdegisborði er oftast
hitað upp og notað til kvöldverð-
ar, eða til næsta miðdags vilji mað-
ur ekki heitan mat á kvöldin. Vara-
samt er að geyma kjöt t. d. frá
sunnudegi til þriðjudags nema mað-
ur hafi góðan geymsluskáp. Hér eru
nokkrar uppskriftir:
Blönduð steik.
Hana má búa til úr allslags
steiktum kjötmat i. d. fleski, lifur,
pylsu, kótelettum eða buffi. Allt rriá
nota. Það má bera það fram á stóru
fati þar sem hver tegund er útaf
fyrir sig, eða það er skammtað á
hvern disk. Sín sneið af hvoru er
látin á diskinn og ein steikt pylsa.
Kartöflur og soðin makarónustöng
og yfir þetta rennt tomatsósu eða
annari góðri steikarsósu.
Soðið kjöt í sósu.
Smjör og liveiti er brúnað saman
í potti og jafnað með kjötsoði. Smá-
brytjað kjötið, grænar baunir og
gulrætur látið út í. Kartöflur eða
gulrófur bornar með.
Brúnað soðið kjöt.
Soðnu nýju kjöli er velt upp úr
tvíbökumylsnu og hveiti blönduðu.
saman, brúnað vel á pönnu og bor-
ið með kartöflum.