Fálkinn - 04.11.1949, Side 12

12
FÁLKINN
40.
ÚT í OPINN DAUÐANN
Það var líka vonlaust að komast á burt
úr íbúðinni án þess hann sæist. Því að
hann varð að ganga fyrir stofudyrnar til
þess að komast að útidyrunum. Jafnvel þó
að þeir sæi liann ekki þá mundu þeir heyra
lil hans þegar hann sneri lyklunum, og
skjóta hann í bakið áður en hann kæmist
út. Einu varadyrnar voru í hinum enda
gangsins. Það var vonlaust að komast þang-
að. Hann var eins og rotta í gildru. Hvatí
gat hann tekið til bragðs?
Hann setti flöskuna frá sér og læddist
inn í eldhúsið. Gamli Franz hafði verið úti
meðan á heimsókninni stóð og eldhúsið
var mannlaust. t eldhúsinu voru tvær fram-
reiðslulúkur í veggnum, önnur inn í borð-
slofuna og hin inn í dagstofuna. Þessi lúka
var notuð fyrir drykkjarföng. Ljósið logaði
og allt var eins og Irmagarde liafði skilið
við það.
Gregory læddist að lúkunni, sem vissi
að dagstofunni. Hann beygði sig og hlust-
aði. Hann lieyrði raddir svartstakkanna
tveggja og er hann mjakaði hleranum var-
lega upp sá hann inn í stofuna. Þeir stóðu
við skrifborð Eriku og skoðuðu bréfin þar.
Ilann sá aðeins á hvítt liárið á Irmegarde.
Gamla konán hnipraði sig i stól og grét.
Nasistarnir tveir voru ekki nema nokk-
ur fet frá honum. Ef Gregory hefði haft
skammbyssuna hefði hann getað haft þá á
sinu valdi. Þeir stóðu svo nærri lionum að
hann hefði getað náð til þeirra með hend-
inni, en hitt var óvit að ráðast á þá vopn-
laus.
Maturinn stóð og sauð á gasvélinni við
hliðina á lionum. Hann lokaði lúkunni var-
Jega aftur og krækti henni. Svo dró hann
úr gasinu rétt svo að tórði á því, slökkti
logann og skrúfaði svo frá gasinu aftur.
Hann skimaði kringum sig í eldliúsinu,
hvort þar væri nokkurs staðar logandi Ijós,
læddist svo að glugganum og lokaði hon-
iim og gekk svo á tánum fram í ganginn
og lokaði hurðinni á eftir sér.
Honum lá við að brjálast af óþolinmæði
þarna sem liann stóð og beið og hugsaði
til Eriku í klóm Gestapo. Hann sá liana í
huganum ganga út úr bílnum við aðal-
stöðvarnar með hárið ógreitt. Honum sýnd-
ist hún hafa misst annan háa slcóhælinn
er þeir voru að flýta sér með hana niður
i kjallarann. Ilann sá hana stara uppspert-
um augum, sá farðann verða eins og blóð-
slettur á andlitinu náfölu, er varðmenn-
irnir voru að taka fram keyrin er þeir
ætluðu að kaghýða hana með. Hann þótt-
ist sjá hana. allsnakta og kveinandi með
rauðar rákir eftir svipuhöggin, blóðlæk-
imir runnu niður líkamann en illræðis-
mennirnir stóðu hjá og hæddu hana. Hann
vissi að enginn, hvorki stjórnmálamaður,
erkibiskup, konungur eða dýrlingur gat
verið ósnortinn undir slíkum kringumstæð-
um. Naktir, varnarlausir, misþyrmdir og
kveinandi mundu þeir gleyma að þeir voru
vitibornar verur, og hann vissi að það var
þetta markmið, sem nasistarnir stefndu að
með pvntingum sínum. En liann sá að
liann mátti ekki vera of bráður á sér. Hon-
um fannst það vera heil eilífð sem hann
stóð þarna. Eldhúsið fylltist smátt og smátt
af gasi. Loks var það farið að seitla úl
með hurðinni og hann fann megna gas-
fýlu þar sem hann stóð í ganginum.
Hann kvaldi sig til að bíða nokluar mín-
útur ennþá. Svo batt hann vasaklútinn
sinn fyrir vitin, opnaði eldliúsdyrnar liljóð-
lega og lokaði eftir sér. Á tánum læddist
hann að lúkunni að dagstofunni og opn-
aði hana. svo flýtti hann sér fram á
ganginn.
Hann fór svo langt frá eldhúsdyrunum
sem liann komst og faldi sig i horninu á
ganginum. Tók upp eldspýtu, kveiki á
henni og fleygði henni að eldhúsdyrunum.
Svo dró hann sig í hlé og beið.
En ekkert gerðist. Hann gægðist fyrir
hornið og sá að slokknað hafði á eldspýt-
unni. Hann reyndi aftur fjórum sinnum.
Loks kom ferlegur hvellur og allt húsið
hristist.
Hann kastaðist á hliðina upp að veggn-
um og datt á gólfið í hálfgerðu yfirliði.
Stórir blossar þeyttust upp i eldhúsdyrun-
um. Hann heyrði múrsteina hrynja, sker-
andi neyðaróp og loks snarkið í eldinum,
sem var kominn í timburþiljurnar.
Hann skreið á fætur, þreif kampavins-
flöskuna og æddi að dagstofudyrunum. Nú
eða aldrei! Ef nasistarnir væru ekki með-
vitundarlausir þá mundu þeir skjóta hann.
Hann hafði engan tíma til að ná í skamm-
byssuna sína, nasistarnir máttu ekki fá
tíma til að jafna sig eftir áfallið. En þegar
hann kom að dyrunum sá hann að hann
þurfti ekki nein vopn.
Skrifborðið, sem Gestapomennirnir liöfðu
verið að rannsaka stóð undir lúkunni, og
borðplatan var alþakin flísum og brenn-
andi pappír. Lúkan var horfin og stórt
gat á veggnum, svo að sjá mátti mest af
eldhúsinu í gegn. Borð, stólar og glugga-
tjöld stóðu í björtu báli og íbúðin var að
fyllast af reyk. Annar maðurinn lá emj-
artdi á gólfinu, andlit hans var með bruna-
sárum eftii sprenginguna. Hinn lá með-
vitundarlaus við borðið og blóð rann úr
andliti hans, því að tréflís hafði hitt það.
Iimegarde gamla lá í stólnum í hinum
enda stofunnar. Hún hafði ekki orðið fyrir
meiðslum en var í öngviti.
Ekkert benti á að sprengingin væri af
mannavöldum svo að nasistarnir gátu ekki
skellt skuldinni á Irmegarde, sem bafði
setið inni hjá þeim allan timann. Gregory
gat ekki sinnt lienni, því að hann vissi ekki
al’ neinum stað til að koma henni fvrir á,
og livert augnablik var dýrmætt.
Ilann vissi að sprengingin hafði komið
öllu húsinu í uppnám og að fólk af hinum
hæðunum mundi vera komið á kreik til
þess að komast fyrir ástæðuna. Hann hljóp
inn í svefnherbergið og náði í skammbyss-
una, tók talsvert af skotum og hljóp fram
í ganginn.
Þegar hann opnaði útidyrnar sá hann
mann og konu koma hlaupandi niður gang-
nm frá vinstri. Dyravörðurinn hljóp upp
stigann og strákur á eftir honum. Gregorv
hljój) fram hjá þeim. Margir höfðu safn-
ast saman á neðstu hæðinni. Sumir komu
hlaupandi niður stigann, aðrir utan af göt-
unni og' allir hrópuðu og spurðu livað væri
á seiði.
Gregory sá strax að ef hann reyndi að
ryðjast gegnum þröngina mundi flótti
hans verða settur í samband við spreng-
inguna og liann stöðvaður. Jafnvel þó hann
héldi skammbyssunni á lofti mundi fólk
veita honum eftirför. Vopnuð lögregla
mundi heyra ópin og skerast í leikinn.
Ifann mundi vera skotinn niður eða hand-
tekinn. Og ef liann yrði tekinn var öll von
úti um að geta bjargað Eriku. En ef liann
sneri við upp í húsið eftir að fólkið hafði
séð hann mundi fóllc gruna hann líka og'
ella liann.Það var ekki nema um eilt að
gera. Hann nam staðar í stiganum og fór
að lirópa: - Iljálp! Iljálp! Hér hefir orð-
ið hræðilegt slys! Ilann sneri við og liljóp
sömu leiðina og hann hafði komið og benti
fólkinu á koma á eftir sér.
Það kom hlaupandi en grunaði hann
ekki um að standa í neinu sambandi við
sprenginguna. Um tuttugu manns úr efri
hæðunum höfðu safnast saman á 3. hæð
og sumir reyndu að brjótast inn í íbúð
Eriku. Ilann fór inn í þyrpinguna og þorði
ckki að laumast burt ennþá. Reykinn var
farið að leggja út með hurðinni. Allir töl-
uðu hver öðrum hærra. — Hvað hefir
skeð? — Slys. — Nei, sprengja. — Gestapo
hefir handtekið manneskju sem bjó í íbúð-
inni. Bull, það eru kommúnistar sem
hafa gert þetta. Einn þeirra var í rauðri
skyrtu. Sex SS-menn liafa verið drepnir.
Nei, átta — dyravörðurinn segir átta.
Brunaliðsmenn og lögregla kom á
vettvang og rak fólkið frá. Vatnsslöngur
voru lagðar til þess að slökkva eldinn.
Særðu nasistarnir voru bornir út og fólk
gíápti á þá úr fjarlægð. Gregory notaði
tælcifærið. Hann dró sig í lilé inn i gang-
inn, hljóp niður stiga baka til og út. Honum
létti er bann var kominn út á götuna.
Hann var hattlaus og frakkalaus, og
jafnvel þó hann liefði tekið með sér sólder-
ið og stafinn mundi hann ekki liafa getað
lcikið blindan mann. Hann var i meiri
æsingi en svo að liann gæti gengið rólega.
En sem betur fór var dimmt. Myrkrið var
vinur lians. Og hvergi var ljós nema lítið
eitt á götuhornum.
Hann flýtti sér af stað, álaði sig áfram
milli fólksins á götunni og rak tærnar i
sandsekkina fyrir kjallaragluggunum þang-
að til hann kom að símaturni. í hálfmyrkr-
inu þar inni tókst honum að finna símanúm