Fálkinn - 30.05.1952, Qupperneq 9
FÁLKINN
9
„Afsakaðu að ég spyr: Ertu orðinn
vitlaus, Óli minn?“
„Nei. Eg var að frétta að við liöf-
um unnið fimmtiu þusund i happ-
drættinu. Askestad var að hringja
Hann heyrði þetta í útvarpinu. Hvað
eigum við að gera, Sirri? Nú á ég
með öðrum orðum tólf þúsund og
fimm hundruð krónur. Eg legg þær
fyrir fætur þína. Og svo skalt þú
ákveða sjálf!“
Hún þagði lengi. „Eg skíl þetta
ekki,“ sagði hún loksins. „Nú höfum
við setið liérna og látið okkur dreyma
um hvað við ættum að gera ef við
ættum peninga. Við höfum talað um
Miðjarðarhafsferð og Ameríkuferð,
og við höfum talað um bifréið og
hús og um liftryggingar og fleira
skynsanilegt. En þegar óskin er
gengin eftir þá veit ég hvorki upp
eða niður. Nei, þú verður að ráða,
Óli.“
„Fyrst og fremst giftum við okkur,“
sagði hann. „Við höfum dregið sam-
an fyrir húsgögnum og þess háttar.
Við getum keypt okkur íbúð ef við
viljum. Við þurfum ekki að hugsa
um eitt herbergi og eldhús lengur."
„En ef við létum það duga og fær-
um til Parísar í sumarleyfinu þínu,“
sagði hún dreymandi.
„Eða keyptum loðkápu lianda þér.
Og seglbát handa mér.“
„Eða kannske .... nei, Óli.“ Ilún
hætti við það sem hún ætlaði að
segja. „Það var miklu auðveldara að
láta sig dreyma um þetta.“
„NÝJA SJÁLAND!“ tautaði Eirílcur
Lund óg kVeikti í fjórðu sígarettunni.
„Eða Suður-Afríka. Þvi ekki það. Þvi
ekki að komast sem lengst burt frá
þessu öllu saman!“
Iiann mundi vafalaust ekki kom-
ast undir manna hendur fyrir þetta.
Oskar frændi mundi ekki láta þetta
fara þá leiðina — vegna ættarnafns-
ins. Hann mundi viðurkenna að und-
irskriftin væri sín, en vitanlega yrði
Eiríkur að standa augliti til auglits við
hann — og til þess hlakkaði hann
ekki.
En hann átti enga völ.
Blaðið lá fyrir framan hann. Loks
tókst honum að stæla nafn frænda
síns. Hann hafði æft þetta lengi.
Hann ætlaði til Geirs vinar sins á
morgun. Hann liafði lofað honum að
skrifa upp á ef Oskar frændi gerði
það. Annars hafði Eiríkur ætlað sér
að biðja Oskar um að skrifa upp á
víxilinn. En þá hefði hann orðið að
segja honum allt.
Og svo var það lika orðið of seint
núna. Oskar frændi sigldi til Suður-
Ameríku í dag. Ætlaði að verða burtu
fáeina mánuði.
Vixillinn hljóðaði upp á sex þús-
und krónur. Bankinn mundi kaupa
hann orðalaust, þvi að Óskar frændi
var gott nafn. Vitanlega mundi bank-
inn athuga undirskriftirnar, en Ósk-
ar var fjarverandi og enginn hafði
ástæðu til að gruna Eirík um vixil-
fölsun. Hann liafði aldrei gert neitt
sem varðaði við lög.
Þegar liann fengi peningana ætl-
aði hann að borga sjóðþurrðina á
skrifstofunni. Þetta var eina leiðin.
Nú var hringt. Eirikur hrökk við,
eins og liann hefði verið staðinn að
glæp. En hann heyrði glaðlega rödd
.Askestads i símanum.
Hann lagði símtólið frá sér hugs-
andi. Það tók hann langan tíma að
skilja hvers virði þessi frétt var fyr-
ir hann. Tólf þúsund og fimm liundr-
uð krónur!
Honum var bjargað! Hann gat
skilað sex þúsund krónum í sjóðinn
og hafði meira að segja sex þúsund
og fimm hundruð afgangs!
Nei, þetta gat ekki verið satt. En
það var satt! Það var óhætt að reiða
sig á Askestad. Hann fleygði sér fram
á skrifborðið og grét eins og barn.
Þegar hann hann róaðist aftur tók
liann víxilinn með fölsuðu undir-
skriftinni og stakk honum í ofninn.
Henning Askestad fór í rúmið aft-
ur þegar hann hafði símað til kunn-
ingjanna. Þetta hafði verið of mikil
áreynsla. Hitinn.hafði yafalaust auk-
ist við gleðiboðskapinn.
Ilann lá og liugsaði um þetta nýja
viðhorf og gerði framtíðaráætlanir,
en allar hugsanir hans lentu í
flækju.
Það eina sem hann gat gert sér
Ijóst var að hann ætlaði að hætta
að vinna á skrifstofunni. Hann ætl-
aði að hyrja á skáldsögunni, sem
hann hafði gengið með i huganum
svo lengi. Hann hafði nóg að bita og
brenna að minnsta kosti eitt ár fram
i timann, og liann þurfti ekki að taka
tillit til neins, því að hann var ó-
kvæntur. Hann ætlaði að byrja und-
ir eins og hann kæmist á fætur. Þetta
skyldi verða metsölubók, og síðan . . .
Stórsigur. Nýjar skáldsögur. Frjálst
lif, engar skyldur, engin bönd. Og
jafnvel þó að skáldsagan mistækist
hafði hann þó að minnsta kosti f«ng-
ið tækifæri til að reyna hvað hann
gat. En annars gat þetta ekki mis-
tekist, ef hann gæti gefið sig allan
að því. Nú var tækifærið mikla
komið!
Nú var dyrabjöllunni hringt. Hann
slagaði fram til að opna og Malla
frænka kom inn.
„Eg mátti til að líta inn til þin,“
sagði hún. „Það er ekki gaman fyrir
einhleyping að liggja veikur. Að þú
skulir ekki gifta þig!“
Hann skalf svo að tennur glömr-
uðu i skoltunum. „Nei,“ sagði hann.
„Ekki ennþá. Ekki fyrr en ég verð
ríkur og get boðið henni heimili eins
og ég vil hafa það, þá . . . .“
„Maður á að una við það, sem mað-
ur hefur,“ sagði Malla frænka. „Þú
hefir góða stöðu, og þær eru eflaust
margar, sem vilja eiga þig.“
„Hættu nú, hlustaðu á mig. Eg á
tólf þúsund, skilurðu. Eg hefi unnið
í liappdrættinu, og ég skal ávaxta
þá peninga og margfalda þá. Eg liefi
skáldagáfu, skilurðu."
„Eg óska, þér til hamingjú," sagði
Malla. „En.. ertu viss um að þú hafir
skáldagáfu? Það er að vísu ansi
smellið, sem þú skrifar í blöðin, en
enginn skyldi taka munninn svo
fullan að hann geti ekki kingt.
Kauptu þér heldur lifeyri eða leggðu
peningana i öruggt fyrirtæki. Öryggi
i ellinni er betra en allt annað. Þú
ætlir að gifta þig, Henning.“
„Skelfing ertu alltaf lijartnæm og
hugulsöm," sagði Henning. „En held-
urðu að þú viljir ekki gefa mér bolla
af sjóðheitu vatni með sitrónusafa.
Eg er svo skrambi slæmur. Það
hringsnýst allt í hausnum á mér.“
Þegar Malla frænka kom inn til
hans aftur með sitrónuvatnið var
Henning sofnaður. Hún tók upp happ-
drættismiðann, sem lá á borðinu hjá
honum, setti upp gleraugun og skoð-
aði hann vandlega og settist svo með
prjónana sína.
Þegar hún hafði prjónað um stund
mundi lhin að það átti að vera sálma-
söngur í útvarpinu. Hún opnaði og
vaggaði höfðinu i takt við lögin,
sem hún þekkti. Svo sofnaði luin.
Hún vaknaði aftur við röddina i
þulnum. Hann var að tala um um-
ræðurnar á þingi sameinuðu þjóð-
anna, verkföll og óeirðir og ýmsar
ráðagerðir gegn verðbólgunni.
Loksins lcom þetta:
„Við endurtökum fregnina um
liappdrættið. Fimmtíu þúsund krón-
ur féllu á númer 34.479, þrjátíu þús-
und krónur á númer 39.899, tuttugu
þúsund á númer 5G8.772 og . . .
Malla frænka tók upp liappdrættis-
miðann og rýndi lengi. Svo tók hún
hendinni á ennið á Henning.
„Góðurinn mmn,“ sagði hún. „Þú
hefir verið eitthvað ruglaður þegar
þú hlustaðir á útvarpsfréttirnar
klukkan sjö. Númerið sem vann er
34.479 en ekki 54.479.“
IJann horfði á hana sóttheitum
augum. Svo hneig höfuðið út af á
koddann. „Þú hefir víst rétt fyrir
þér. Maður á ekki að gína yfir
meiru en maður getur gleypt.“
„En þú hefir góða stöðu og þú
hefir — skáldagáfu."
Hann brosti. „Heldurðu það?“ Og
svo sofnaði hann aftur.
Eiríkur Lund stóð eins og stein-
gervifingur við útvarpið löngu cftir að
fréttalestrinum lauk. Svo fór liann
að skrifborðinu.
Hann tók upp nýtt víxileyðublað
og reyndi með skjálfandi hendi að
stæla rithöndina hans frænda síns.
Allt í einu varð svipur hans ein-
beittur. Hann skálmaði fram og aft-
ur uni gólfið og valdi svo númer á
símaskífunni. Andersen forstjóri
svaraði sjálfur í símanum.
„Gott kvöld, þetta er Lund. Eg
hringdi til að segja yður að það er
sjóðþurrð, hjá mér. Þetta eru sex
þúsund krónur. Eg vildi seg'ja yður
það áður en endurskoðunin kemst að
því. Og ég vil ekki stelast undan á-
byrgðinni af því, sem ég hefi gert.“
Eftir nokkrar sekúndur heyrðist
rödd forstjórans aftur.
„Eg hefi haft auga með yður lengi,
Lund. Eg veit að þér hafið átt í ýms-
um örðugleikum undanfarið og von-
aði að þér munduð koma til mín.
Það er alvarlegt mál að stela úr eigin
hendi, og þegar snjóboltinn byrjar
að velta þá er hætt við að hann
stækki. En við skulum nú reyna að
kippa þessu í lag með góðu í þetta
sinn. Viljið þér koma inn á skrifstof-
una til min klukkan tíu i fyrramálið?
Þá getum við talað saman í einrúmi."
Þegar Eiríkur hafði sleppt siman-
um gekk hann aftur að skrifborðinu,
tók nýfalsaða blaðið, sem hann hafði
liaft svo mikið fyrir að skrifa og
fleygði því í ofninn. Hann sat tals-
vert langa stund áður en hann
kveikti í því.
Jóhann var kominn heim aftur.
Hann sat i góða stólnum við útvarp-
ið og hélt báðum höndum um höf-
uðið.
„Þessi bölvaður Askestad!“ tautaði
hann. „Það var ekki nóg að hann
sviki mig um vinninginn heldur hefi
ég feugið inflúensuna hans lika.
Allt i einu fann liann hönd koma
við höfuðið á sér. Húu strauk strítt
hárið, sem var farið að grána.
„Þig langaði mikið til að eignast
mótorbátinn, Jóhann!“
„Honum hefi ég orðið afhuga fyrir
löngu. En ég var að hugsa um hve
gaman það liefði verið að eignast nýja
ljósakrónu hérna. Og nýjan gólf-
dúk . . . .“
„Gamli lampinn hefir dugað í
átján ár,“ sagði Magda. „Eg mundi
sakna hans. Og gólfdúkurinn . . .
Þessi á hér heima.“
STJÖJRN U LESTU R
Eftir Jón Árnason, prentara.
Nýtt tungl 23. maí 1952.
Alþjóðayfirlit.
Loftsmerkin eru yfirgnæfandi í
áhrifum. Umræður miklar og blaða-
skrif um heimsmálin og veltur á
ýmsu. Framkvæmdaþrekið er frekar
veikt, en jafnvægi frekar áberandi,
því styrjaldarundirbúninguririn er vel
á veg kominn. Þetta styrkist við tölur
þær sem eru til staðar er nýja tungl-
ið springur út. Hugrænu áhrifin eru
yfirgnæfandi, þvi að 5 talan, tala
Merkúrs, er i rauninni þreföld, talan
3, tala Júpíters, bendir á jafnvægið,
sem styrkist við 8 töluna, tölu Satúrns,
sem er útkomutalan og koma þar hygg-
indin til greina. Tvitalan er tvöföld,
neikvæða tala Tunglsins, sem bendir
á daufa aðstöðu i fjárhagsmálunum.
Lundúnir. — Nýja tunglið er í 7.
húsi. Utanrikismálin mjög áberandi
viðfangsefni og mikið um þau rætt
og ritað. Eden hefur nóg að gera. Af-
stöðurnar frenmr góðar, en þó dálítið
óákveðnar. — Merkúr og Júpíter í 5.
húsi. Framtak áberandi. Leiklist og
leikarar undir fremur góðum áhrif-
um og fjárhagsmálin fremur góð, en
athugasemdir nokkrar gætu þó átt sér
stað. — Mars í 11. húsi. Urgur og á-
greiningur í þinginu út af framtaki og
fjárhagsmálum, en hefur lítil áhrif á
stjórnina. — Úran i 8. húsi. Bendir á
dauðsföll vegna sprenginga, ikveikja
og slysa. — Plútó í 9. húsi. Saknæmir
verknaðir i sambandi við utanríkis-
siglingar gætu komið í ljós.
Berlín. — Nýja tunglið er 4 G. húsi.
Verkamenn og málefni þeirra mun
mjög á dagskrá og miklar umræður
og blaðaskrif uni þau. Hálsbólga og
kvef mun gera vart við sig. — Merkúr
og Júpiter í 5. húsi. Iæiklist, leikarar
og leikhús mun mjög áberandi á dag-
skrá og rekstur þeirra uridir athygli.
— Satúrn og Neptún í 10. húsi. Stjón-
in á í miklum örðugleikum og við-
skipti við aðrar þjóðir háð drætti og
töfum. Úran í 8. húsi. Bendir á dauðs-
föll meðal háttsettra manna vegna
ikveikju eða sprenginga.
Moskóva. — Nýja tunglið í 5. húsi,
ásamt Venusi. Leikhús, leiklist og leik-
arar mjög á dagskrá og veitt athygli
Frh. á bls. Í4.
„Steina veitti ekki af að fá eitthvað
. . . og kápan þín . . . .“
Eg liefi ekki gengið í lienni nema
tvö ár. Hún dugir mér í vetur líka.
Heyrðu, Jóhanna . . . mér þykir svo
leitt hvað ég sagði áðan, og mér sárn-
ar að þú skyldir vera gabbaður, en
mér gerir þetta ekkert til. Er ekki
hægt að kaupa vélbát incð afborgun-
um . . . .“
„Eg kemst af bátlaus,“ sagði hann.
„Eg kemst bara ekki af án þín.“
„Og ég ekki án þín. Þess vegna
verður þú að fara að hátta undir eins!
Eg skal koma með eitthvað lieitt
handa þér og finna sokk handa þér
að vefja um hálsinn. Heyrðu Jóhann,
þú ert vonandi ckki reiður við mig?“
„Vertu sæl, Miðjarðárhafsferð!"
sagði Óli. „Vertu sæl íbúð og verlu
sæl, loðkápa . . . .“
„En draumana eigum við áfram,“
sagði Sirrí. „Þá getur enginn tekið
frá okkur. Og svo þykir mér lika
svo vænt um þig, Óli!“