Fálkinn - 13.08.1954, Blaðsíða 5

F ÁLKINN
5
Bldsheggur riddori vor til
I Hann hét Gilles de Laval de Retz og varð marskálkur.
HAGFELLT. — Flestar rnæður vita
hve erfitt það getur verið að gefa börn-
unum pelann. Þetta áhald á að létta
móðurinni starfið. Það er hægt að
hreyfa pelann til eftir vild og láta
hann vera þannig að hvítvoðungurinn
nái til hans.
PRINSESSAN DANSAR. — Margaret
prinsessa var gestur hertogans af
Beaufort á veðreiðunum í Gloucesters-
hire í vor. Og á eftir tók hún þátt í
dansleik, sem hertoginn hélt og dans-
aði til klukkan 3 um nóttina, í svört-
um flauelskjól og með demantafesti
um hálsinn. Hér sést Margaret vera að
dansa við hertogann.
MANNFÆLINN RÚSSI. — Vegna
Asíumálaráðstefnunnar í Genf hafa
Rússar haft stjórnarsendla-flugvélar í
förum milli Genf og Berlín undanfar-
ið. — Myndin sýnir rússneskan sendi-
boða koma til Genf. Hann er var um
um sig og lætur ekki lokkast af brosi
ljósmyndarans. En varar sig ekki á,
að þarna eru fleiri ljósmyndarar við-
staddir.
SAGAN um Bláslcegg riddara — e'ða
Hrólf bláskegg — er kunn með
flestum þjóðum, og konumorðingjar
hafa fengið viðnefnið bláskeggur.
Þjóðsagan lýsir honum sem konu-
morðingja fyrst og fremst, glæpa-
manni á borð við Landru, Jack the
Ripper, dr. Crippen eða Christie enska.
En Bláskeggur er ekki hugsuð persóna.
Hann var til og og var tekinn af lífi
fyrir fjöldamörg morð fyrir 500 árum.
Árið 1697 gaf franski höfundurinn
Charles Perrault bókina „Les contes
de ma mére l’Oie“. Þetta er smásögu-
safn og þar er sagan um „Chevalier
Barbe-Bleu“ (Bláskegg riddara). Hann
var forríkur aðalsmaður, ferlega Ijót-
ur og myrti 6 konur sinar hverja
eftir aðra vegna þess að þær hlýddu
ekki banni hans um að stíga ekki fæti
i leyniherbergi eitt í höllinm. Þegar
hann var í þann veginr. að drepa þá
sjöundu komu þrír bræður hennar
að og drápu liann og hirtu alla fjár-
muni hans.
Þessi saga liefir verið þýdd á rnörg
mál og orðið mörgum yrkisefni. En
hvaðan hafði Perrault söguna? Sumir
töldu að þetta væri gömul goðsögn og
að riddarinn væri stæling á indverska
guðinum Gndra. En fleiri töldu lík-
legra að franski morðinginn barón de
Retz væri fyrirmyndin. Hann var
brenndur á báli 1440.
Barón de Gilles de Laval de Retz
fæddist i Machecoul-höll árið 1404.
Faðir hans dó þegar hann var 11 ára,
móðir hans giftist aftur og Gilles ólst
upp hjá móðurföður sínum, Jean de
Craon, sem lét allt eftir honum. Gilles
var greindarpiltur og fékk ágæta
menntun eftir þvi sem þá gerðist.
Átján ára talaði hann latínu reiprenn-
andi, hafði lagt stund á listir og vis-
indi og hermennsku. Hann var hár
og friður. 17 ára kvæntist hann
Catherine de Thouars, fríðleikskonu,
„hreinni sem engill" stendur i gömlu
riti. Hún átti hæsta óðal við óðal
Gilles, þau voru bæði forrik og tíðir
gestir við hirðina.
HJÁLPAÐI JEANNE D’ARC.
Þegar Jeanne d’Arc hafði fengið op-
inberanirnar og safnaði liði til að
reka Englendinga úr landi, gekk de
Retz þegar i lið með lienni. Konungur
fól honum að vera lifvörður liennar
og hann barðist hraustlega við hennar
hlið. Þegar „Jómfrúin frá Orleans"
reið við hlið konungs inn í Rheims
að kvöldi 16. júli 1429, reið de Retz
næstur á eftir þvi i fylkingunni. Dag-
inn eftir var konungur krýndur í,dóm-
kirkjunni og Gilles de Retz var gerð-
ur „marskálkur Frakklands" fyrir
lireystilega framgöngu, 25 ára gamall.
Siðan hélt baróninn heim til hallar
sinnar í Tiffauges og var fagnað mjög.
Hann var einn af rikustu aðalsmönn-
um landsins, átti meiri lönd en nokkur
einstaklingur og ógrynni fjár í gulli
og gimsteinum. En velgengnin hafði
stigið honum til höfuðs. Hann hafði
fengið mikilmennskubrjálæði.
Öll veröldin skal tala um mig!
Hann barst meira á en konungur-
inn, hélt mörg þúsund manna lífvörð
og fjölda preláta, stofnaði leikhús i
höllum sinum, boraði af gulldiskum,
stráði peningum og hélt stóra leikara-
flokka. Hann var stórgjöfull, og gaí'
t. d. einu sinni yfir hundrað skart-
klæði sama daginn. En jafnframt á-
gerðist ágirnd í honum. Hann vildi
eiga allt — ráða öllu.
En eyðslan varð meiri en aflinn og
einn góðan veðurdag voru fjársjóðir
barónsins uppétnir. Hann varð að fá
lánaða peninga með okurvöxtum og
seldi hverja jarðeignina eftir aðra.
Og hann var orðinn svo geðbilaður
að fjölskylda hans var hrædd við
hann og kona hans og dóttir flýðu
frá honum.
Bölvun gullsins.
Nú var sú eina von hans, að hann
gæti fengið gullgerðarmann til að
bjarga fjárhagnum. Hann hitti mann
sem lánaði honum bók um „alkymi“
og las hana með áfergju. Og svo réð
hann til sín tvo af þessum svindlur-
um o gsetti upp gullgerðarstofu í
Tiffauges. Þegar enginn árangur varð
af starfi þeirra gerði hann út trún-
aðarmann sinn, Blanchet, til Ítalíu,
til að finna einhver færi þar. Blanchet
komst í tæri við ungan prest, sem
var genginn úr þjónustu kirkjunnar
og orðinn gullgerðarmaður og var auk
þess rammgöldróltur. Hann réðist til
de Retz, og sagði honum að ef vænta
ætti nokkurs árangurs þá yrði að leita
aðstoðar djöfulsins sjálfs. Nú var að
særa hann fram. Eitt ráðið til þess
var að syngja honum messu á Allra-
heilagramessu.
En þó var það ekki það versta. Einn
dag þegar Poitou þjónn kom inn til
barónsins og var hann þá að brytja
sundur barnslík. Þjónninn hljóp i of-
boði til Blanchet og sagði honum þetta,
en hana tók þvi rólega og sagði að til
þess að bliðka djöfulinn yrði að fórna
honum börnum! Blanchet uppálagði
þjóninum að þegja yfir þessu.
Dýpra og dýpra.
Þegar frá leið fóru þessar barna-
fórnir að kvisast um nágrennið. Hurfu
mörg börn. Ánauðugir bændurnir
þorðu ekki að kæra hinn volduga mar-
skálk. Hann þóttist mikill trúmaður
og sótti helgar tíðir daglega, og stofn-
aði kórdrengjasveit til að syngja við
messugerðirnar.
de Retz sökk dýpra og dýpra. Hann
var orðinn ástriðumorðingi. Honum
var nautn að því að sjá fórnarlömb
sin engjast sundur og saman í dauða-
stríðinu, og nú einsetti hann sér að
verða mesti morðingi sem nokkurn
tíma liefði lifað.
Fólk i sveitinni lifði í sífelldri ang-
ist. Börn, unglingar og enda giftar
konur liurfu. Þessir liryllilegu glæpir
héldu áfram i tíu ár. de Retz gerðist
æ fífldjarfari og fór að ræna börn-
um i borgunum. Foreldrar þeirra
kærðu og de Retz var leiddur fyrir
rétt. Hann fór rólegur þangað — taldi
sig svo voldugan að enginn dómstóll
mundi dirfast að gera honum óskunda.
Svo hófust rannsóknirnar. Mikið af
hálfbrunnum beinum fannst á óðulum
barónsins. Og hjálparmenn hans með-
gengu strax. Einn þeirra sagðist hafa
fært lionum 50 börn til að fórna, og
„presturinn“ meðgekk að hafa brennt
likin og falið.
„PIN-UP“ NR. 1. — Kvikmyndaleik-
konan Francoise Arnoul er talin sú
stúlka í Frakklandi, sem flestir ungir
menn festi upp myndir af. Hún er 22
ára og fædd í Norður-Afríku, dóttir
stórskotaliðshershöfðingja. Hún er
áhugasöm um íþróttir og ver tóm-
stundum sínum í sund, útreiðartúra og
tennis.
JUNE CAMPBELL kvikmyndadísin,
hefir undanfarið dvalist við Sidney í
Ástralíu og þykir gott að vera þar og
nota sjóinn og sólskinið. Á myndinni
sýnir hún nýtt baðgestatæki, sem hún
fær sjálfsagt góða þóknun fyrir að
auglýsa. Það er hægt að nota það til
að bera í því baðfötin sín, en jafn-
framt má nota það sem sólhlíf — eða
þá til að hafa undir höfðinu, ef maður
er ekki hræddur við að verða frekn-
óttur af of mikilli sól.
Loks gat de Retz ekki þrætt lengur.
Og játning hans var svo hryllileg að
dómurunum blöskraði. Hann meðgekk
að hafa myrt um 200 börn. Enginn
hefði gert betur, sagði hann.
í dóminum sátu hertoginn af
Bretagne, erkibiskupinn af Nantes, og
yfirdómarinn i Nantes. Voru de Retz
og aðstoðarmenn hans dæmdir til að
brennast á báli. Konungurinn stað-
festi dóminn og í október 1440 var
honum fullnægt í Natnes. de Retz
varð aðeins 36 ára.
Vegna þess að de Retz var af svo
tignum ættum úrskurðuðu dómararnir
að de Retz yrði kyrktur áður en hann
væri lagður á bálið. Og áður en eld-
urinn hafði breytt hræinu í ösku, var
það dregið úr loganum svo að hægt
væri að grafa það i vigðri mold. Þessi
linkind var leyfð vegna þeirra afreka,
sem marskálkurinn hafði unnið i
æsku. *