Fálkinn - 27.09.1957, Blaðsíða 6

6
FÁLKINN
Eva Bartok
Pjórir karlmenn, einn hattur og kynþokkinn gerðu hana fræga.
Falleg er hún og skapmikil er hún,
svo að ef hún væri ekki svona falleg
mundi hún vera kölluð skass. Hún
hefir yndi af að láta skrifa og tala
um sig og sér um að vekja athygli
á sér. Ef blað vantar sölubeituefni
á forsíðuna er Eva til með að útvega
það, og er þá sjálfur kjarninn í allri
fréttinni. Svona stendur nú á því, að
miklu meira er skrifað um Evu, en
gáfur hennar og afrek gefa tilefni fil.
Evu langaði til að verða leikkona
frá því hún var barn, en foreldrar
liennar vildu ekki. Mamnia hennar
hafði verið leikkona í æsku og vildi
forða dóttur sinni frá þeirri fordæm-
ingu. Én auðvitað espaðist Eva við
þetta og fékk sér leikiistarkennslu á
laun. Og 16 ára stóð hún á leiksvið-
inu, fjölskyldunni til mikillar skelf-
ingar i „Time and the Conways“
eftir Priestiey. Pabbi hennar var
blaðamaður í Budapest, en maldaði
enn í móinn. En Eva fór sínu fram.
Karlmennirnir gáfu henni hýrt auga
og hún varð skotin i Geza Iiovnes og
þau giftust. En stjórnmálaástandið
versnaði og listamönnum varð ólíft
i landinu, nema þeir gengju í flokk-
inn. Það vildi Eva ekki. Hún flýði
til Englands, en bóndinn varð eftir.
George Pal kvikmyndajöfur varð
jafnhrifin af Evu sem konu og leik-
konu. Hann réð hana til að leika
ungverska flóttastúlku i kvikmynd —
og varð eiginmaður liennar n. 2. En
hjónabandið varð stutt og Eva vakti
ekki athygli í ensku myndunum sín-
um. En einkalíf liennar vakti athygli,
því að nú giftist hún enn. Nr. 3 var
enskur líka og hét William Woods-
worth.
Nú fór hún til Róm og fékk hlut-
verk í revy sem hét „Balck and
White“. Um þær mundir var margt
amerískt leikfólk í Róm, að taka úti-
myndirnar í Warner-myndina „The
Crimson Pirate", en það var skop-
stæling á sjóræningjamyndunum frá
Hollywood. Warner vantaði leikara í
kvenhlutverkið þar; leikstjórinn Ro-
bert Siodmak, sem talinn var mjög
vandlátur, hafði ekki fundið neina,
sem liann var ánægður með. Burt
Lancaster hafði séð Evu i revunni
og stakk uppá að hún yrði ráðin í
hlutverkið. Og Eva félck hrós fyrir
leikinn; sum blöðin tldu að þarna
væri sú komin, sem tæki við af Ing-
rid Bergman. Nú var Eva komin i
brennidepilinn. Og nú reið á að halda
fólkinu við efnið og láta ekki gleyma
sér!
Þá kom markgreifinn af Milford
Haven eins og engill af himnum send-
ui. Eva fór með honum til Austur-
rikis og Ítalíu, þau voru afmynduð
saman í veitingasölum, á skiðum og
baðfjörum. Woodsworth hinn þriðji
læyrðist ekki nefndur á nafn. —
David Michael Mountbatten, þriðji
markgreifi af Milford Haven var um
þessar mundir kvæntur amcríku-
kvendi sem hét Simpson og var skírð
Romaine. Victoria drottning var
langalangamma markgreifans og hann
var frændi Georges IV. og þess vegna
fyigdust liinir konungliollu Bretar vel
með aðgerðum markgreifans. Hann
hafði verið sváramaður Philips her-
toga þegar hann giftist Elizabeth
drottningu og var mikill vinur kon-
ungsfólksins. Það var jafnvel haldið,
1948, að liann ætti að verða maður
Margaret drottningarsystur. En þá
hitti hann hina amerísku Simpson og
hún krækti í liann með amerískum
hraða.
Það var þvi ekki að furða að kon-
ungsfjöskyldan fengi hroll og skjálfta
þegar það spurðist að markgreifinn
væri i þann veginn að skilja við Simp-
son, 1953, út af Evu Bartok. Simpson
hin vestfirska gekk berserksgang og
hótaði að segja blöðunum alla
hneykslissöguna daginn áður en
kvýning Elizabethar drottningar fór
fram. Þessu var afstýrt en biöðin náðu
í söguna samt. Og nú var lítið minna
talað um Evu en sjálfa drottninguna.
Nii líkaði Evu iífið!
Þegar mesta gauraganginum var
slotað kom Eva til London um haustið
— með markgreifanum. Þau bjuggu
hvort í sinu lagi, en Eva tók á móti
biaðamönnum heima hjá markgreif-
anurn og sagði þeim að þau væru
kunningjar en heldur ekki meira. Og
nú komst Eva á fremstu síðu í öllum
biöðum aftur. Samt fór nú svo að
markgreifinn fékk skilnað við konu
sina, en þá var Eva orðin ástfangin
af leikaraniim Curd Jiirgens, sem
hafði leikið á móti henni í „Siðasti
vaisinn". Þau giftust og Eva innleiddi
nýja hattatísku, Bartokhattinn, sem
varð landplága í Englandi. En Eva
og Curd lifa saman eins og hundur
og köttur, klórast og kyssast, skilja
og taka saman á víxl. *
Foreldrar hertogans
aí Edinburgh þrigiftust
Hjónabandið var gott, en ævikjörin erfið.
Þegar Elizabeth Englandsdrottning
var krýnd mátti sjá konu í gráum
minnuklæðum innan um alla viðhafn-
arkjólana og iitskrúðuga einkennis-
búningana í Westminster Abbey.
Konan í nunnuklæðunum sat i drottn-
ingarstúkunni og horfði skærum aug-
um á son sinn, Philip hertoga, þar
sem hann stóð skammt frá drottning-
unni.
Ýmsir halda að þessi nunna, Alice
prinsessa af Hellas sé grísk að ætt,
en svo er ekki. Hún er þýsk i
föðurætt en ensk í móðurættina, því
að móðir hennar var dótturdóttir
Victoríu gömlu drottningar. Faðir
hennar, Ludwig prins af Battenberg,
varð enskur vára-aðmíráll 1908, og
1917 varð hann markgreifi af Mil-
ford Haven. Afsalaði liann sér þýsku
prinsnaínbótinni og nafninu og
nefndist Mountbatten. Louise Svía-
drottning og Carl Louis Mountbatten
eru systkin Alice prinsessu.
Þessi prinsessa fæddist i Windsor
Castle 1885. Eftir að hún missti mann-
inn, Andrew Grikkjaprins, gekk hún
i klaustur.
Hún ólst upp i Englandi að miklu
leyti og þótti fallegt barn. Játvarð-
ur VII. frændi hennar sagði, að henni
hæfði ekkert minna en drottningar-
kóróna. Og vitanlega var hún ekki
orðin gömul þegar farið var að
skyggnast eftir mannsefni handa
henni. Sumir höfðu augastað á rúss-
neskum stórfursta, aðrir vildu leita
fyrir sér i Svíþjóð eða Þýskalandi.
En Alice náði sér i manninn sjálf.
Hún trúlofaðist „hjálparalaust" And-
rew Grikkjaprins.
Hann var aðeins 21 árs og hinn
gjörvilegasti maður. Aiice kunni ekki
orð í grísku og prinsinn var heldur
bágur í ensku og þýsku, en það kom
ekki að sök. Trúiofunin var opinber-
uð og brúðkaupsdagurinn ákveðinn
7. október. Þetta var árið 1903. Þá
var Alice 18 ára.
Játvarður konungur hafði veitt
frænku sinni enskan ríkisborgararétt
og hún var mótmælendatrúar, en
Andrew var grísk-kaþólskur. Þess
vegna urðu hjónin að þrígiftast. Fyrst
borgaralega, þá samkvæmt gríska
ritúalinu og loks með mótmælenda-
hætti. Siðasta vigslan átti að fara
fram í dómkirkjunni i Darmstadt, og
veislan var haldin heima hjá foreidr-
um brúðarinnar.
Unga brúðurin varð hálf ringiuð af
öllum þessum giftingum. í dómkirkj-
unni spurði biskupinn hana tveggja
spurninga: hvort hún vildi af fúsum
liuga giftast Andresi þeim, sem hjá
henni stæði, og hvort hún hefði heit-
ið öðrum eiginorði.
Nú vildi svo til að Alice svaraði
nei við fyrri spurningunni og já
við þeirri síðari. Vakti þetta hlátur
i kirkjunni, en biskup lét ekki á neinu
bera og hélt áfram athöfninni. Hann
sá á brúðhjónunum að brúðunni hafði
orðið mismæli.
Fóru þau nú í langa brúðkaups-
reisu og settust svo um kyrrt i höll
nálægt Aþenu. Var nú bjart yfir fram-
tíð þeirra. Þau eignuðust fjórar dæt-
ur, sem hétu Margareta, Theodora,
Cecilie og Sopliie. En sonur fæddist
enginn enn.
Og nú dimmdi yfir hásæti Grikkja-
konungs. Georg I. faðir Andrew prins
og sonur Kristjáns IX. var myrtur,
og elsti Sonur hans, Konstantín varð
konungur. Urðu flokkadrættir miklir
í Grikklandi, uppþot og samsæri. í
einu uppþotinu var kastað grjóti inn
um gluggana hjá Andrew prins og
pú vildi hann senda Alice konu sína
til Englands, en hún lcvaðst ekki fara
frá honum.
Konstantín varð að hrökklast frá
og Alexander, næstelsti sonur hans
var konungur. Skömmu síðar varð
bylting og nú flýði Andrew með fjöl-
skylduna til Sviss. En hann var
kvaddur heim aftur og tók þátt í fyrri
styrjöldinni. Nokkru síðar fæddist
sonurinn Fliilippos, á Corfu, 10. júní
1921. — Enn á ný varð bylting í
Grikklandi og nú lenti Andrew í fang-
elsi. Var hann gerður útlægur og
Bretar björguðu honum úr landi. í
þakkarskyni fyrir þetta ákvað And-
rew að sonur lians skyldi ganga í
enska sjóherinn. Andrew dó útlæg-
ur í Frakklandi 1936, og Cecilie dótt-
ír hans fórst í flugslysi sama árið.
Alice var orðin ekkja og fannst hún
hafa reynt nóg af misjöfnu um æv-
ina. Hún afréð að ganga í klaustur
og helga starf sitt mannúðarmálum
og Hknarstarfsemi. *
ROBERTO ROSSELINI. — Sá hefir
lent í klandri núna, maðurinn henn-
ar Ingrid Bergman. Hann var að
kvikmynda austur í Indlandi og fór
þá í ógáti að dufla við indverska
hefðarfrú, sem skrifar kvikmynda-
handrit, og heitir Sonall Das-Gupta
og er mikil fríðleikskona, en harð-
gift. En í Indlandi er strangar
tckið á slíku en í öllu lauslætinu í
Evrópu og segir sagan að Nehru hafi
sett Rosselino tvo kosti: annaðhvort
að hætta öllu dangli við frúna eða
fara úr landi þegar í stað. Rosselini
segir að þetta sé eintóm lygi, og Ing-
rid segist ekkert vita um það, sem
heldur e'kki er von.