Fálkinn - 10.10.1958, Blaðsíða 8

8
FÁLKINN
Á saumaborðinu lágu ullargarns-
bespur og silkiþráður i lirærigraut.
Hún tók þacS, sem henni fannst fal-
legast á litinn.
„Þessi litur fer honum vel.“
Francoise fór að dreyma með ull-
arhespuna í liendinni. Tvitug, gift
fyrir átta mánuðum ... og samt þessi
einstæðingstilvera, þessi vonbrigði.
... Hún var foreldralaus, en hin há-
göfga, púrítanska frænka hennar hafði
séð henni fyrir góðu uppeldi. Þegar
Jean-Paul Warrel var kynntur fyrir
henni, vaknaði ný tilfinning hjá
henni — tilfinningin um þá óendan-
legu möguleika, sem lífið hefði að
bjóða. Þessi glæsilegi ungi maður með
óframfærna látbragðið var lienni að
skapi frá fyrstu stundu ... var það
ást?
Svo kom nokkurra vikna trúlofun,
upplifuð á liinu stranga heimili Elisa-
hetar frænku — siðan brúðkaup eftir
öllum kúnstarinnar reglum, og svo
brúðkaupsferð til Egyptalands. En
Francoise hafði samt hugsað sér þetta
allt öðru vísi ... Æ, hvers vegna
trcystir maður alltaf hugboði sínu?
Þegar ungu hjónin voru sest að i
hústað Jean-Pauls í París, var hús-
bóndinn öllunt stundum að hugsa um
verksmiðjuna, sem hann hafði fyrir
skemmstu tekið við af föður sínum.
Elísabet frænka fór til Lyon, foreldr-
ar Jean-Pauls til Nevers, og þar með
voru þeir horfnir, sem Francoise
þekkti. Hún þekkti ekki nokkra lif-
andi sál í þessari stóru borg, þessari
borg sem hún dáðist að, en sem hún
um leið var hálfhrædd við. Fyrsta
kastið sagði Jean-Paul á hverju ein-
asta kvöldi: „Eigum við ekki að koma
eitthvað út og skennnta okkur, Fran-
coise? Hvert langar þig mest að
fara?“
Hún svaraði alltaf já, með gleði-
bros á andlitinu, og af því að hún var
hrifin af tónlist kaus liún alltaf hclst
að fara í óperúna eða á hljómleika.
Hún vissi ekkert að manninum henn-
ar hundleiddust þess konar skemint-
anir.
Þegar fram i sótti kom það fyrir
að hann hafði sig afsakaðan.
„Ég verð því miður að láta þig sitja
eina heima í kvöld. Eg þarf að fara
á áríðandi fund.“
Eða: „Ég hefi lofað kunningja min-
um að hitta hann i kvöld ... Vinir
mínir segja að ég sé farinn að afrækja
þá.“
Francoise hafði spurt: „Hvers
vegna býður þú þá ekki vinum þinum
heim til okkar?“
En þá hló Jean-Paul: „Það er ó-
hugsandi! Bestu vinir mínir eru
bohémar, ja, það liggur við að maður
geti sagt sérvitringar ... framferði
þeirra og talsmáti mundi meiða unga
og vel uppalda dömu. Og svo eru þeir
kvenhatarar lika!“ •*
Hann er líklega kvenhatari líka,
undir niðri, hugsaði Francoise með
sér. En hvers vegna fór hann þá að
giftast?
Hún vissi ekki, að hinn mikli lieim-
anmundur hennar hafði komið sér
vel fyrir Jean-Paul — að liann var
blóðbanki, sem Warrel-smiðjurnar
þurfti tilfinnanlega á að halda. Hún
vissi ekki að maðurinn hafði hnakk-
rifist við föður sinn þangað til liann
loksins lét tilleiðast að giftast, og að
hann þóttist hafa liðið eins konar
pislarvætti með þvi að giftast henni.
Jean-Paul taldi sjálfur, að liann hefði
fórnað sér til þess að bjarga beiðri
fjölskyldu sinnar, og þetta var ástæð-
an til að hann hafði fyrirfram andúð
á hinni ungu stúlku, þótt hann léti
ekki á því bera. Honuni datt ekki i
hug, að hún hefði fórnað miklu meira
en hann — og hafði gert það án þess
eð fá nokkuð í staðinn.
Jean-Paul taldi sig rækja skyldur
sinar til fulls með því að umgangast
konu sína með lipurð og kurteisi. Og
af því að hún hafði aldrei kvartað
undan því að hún væri einmana, hélt
hann að hún væri að öllu leyti ham-
ingjusöm. Undir eins og þau sáust
fyrst hafði hann myndað sér skoðun
á henni: Þetta var óveruleg, litlaus
glókolla, sem hafði fengið mjög gam-
aldags uppeldi og hafði þess vegna
þröngan sjóndeildarhring — daufgerð
en dyggðug stúlka, sem hann mundi
aldrei geta elskað, en mundi sóma sér
vel sem húsmóðir á heimili hans.
af furðulegustu höttum og dýrum
kjólum, falleg stúlka, en dýr í rekstri.
Jean-Paul hafði slitið öllum tengsl-
um við Aliette — allt átti að vera um
götur gert milli þeirra ... en af ein-
berri tilviljun hittust þau eitt kvöldið
á breiðstrætinu. Þessi eini samfundur
dró á eftir sér fleiri, scm ekki voru
einber tilviljun ... og þegar Jean-
Paul liugsaði til þessara samfunda
var hann ekki allsendis ánægður með
sjálfan sig.
Það var dálítið óviðfelldið ... en
svona rétt einu sinni ...
Víkjum nú aftur að Franioise. Ilún
sat í stofunni sinni eitt dimmt rign-
ingarkvöld og bar björtu ungmeyjar-
draumana sína saman við dapurlega
raunveruna. Það var eittbvað komið
A milli liennar og mannsins liennar,
hún fann það ... kannske var það
misskilingur, en hvaða misskilningur
var það? Hjónabandið okkar hefir
byrjað óheppilega ... En livað var
hægt að gera til þess að koma því á
réttan kjöl? Ilún lcitaði árangurslaust
að svari við þeirri spurningu. Hjón
geta orðið bcstu vinir aftur eftir rifr-
ildi ... en þau liöfðu aldrei rifist?
Samskipti þeirra liöfðu ávallt verið
með réttum hætti — eiginlega með
nndstygggilega réttum hætti ... ög
hvað var þá að kvarta yfir?
Stofustúlkan kom með miðdegis-
póstinn.
„Á ég að kveikja, frú?“
„Já, þakka yður fyrir. Og gerið svo
HNYKILLINN
En undir niðri var Francois alls
ekki eins og Jean-Paul hélt. Hún var
hugmyndarík og datt margt i liug, og
hafði titrandi og viðkvæmt hjarta.
Eftir að hún varð meir og meir ein-
mana reyndi hún að finna sér eitt-
hvað til að drepa timann með. Tisku-
verslanirnar höfðu ekkert aðdráttar-
afl á hana ... og hvers vegna ætti
hún líka að vera að lialda sér til fyr-
ir manni, sem leit varla á hana? Þess
vegna fór hún á söfn, listsýningar og
hljómleika. Það var ekki smáræði sem
hún hafði komist yfir að skoða, þessa
sex mánuði sem þau höfðu átt heima
í París ... Klassisk list, impression-
ismi, kubismi og surrcalismi .. Og
hún hafði heyrt mikið af unaðslegri
tónlist. Stundum brosti hún angur-
blíð: Eg verð líklega fyrsta flokks
listfræðingur í stað þess að verða
hamingjusöm eiginkona.
Jean-Paul varð að viðurkenna að
konan hans hafði einn góðan eigin-
leika: hún var ekki ágeng, eða af-
skiptasöm. Og þess vegna hafði hann
smátt og smátt tekið upp æskuvenjur
sinar aftur. Hann lifði að visu ekki
hneykslanlegu svallaralífi ... hann
sat nokkra tíma á kvöklin með vinum
sínum, kvenhöturunum, og reykti,
eða hann fór í fjölleikahús og sat þar
þangað til hann hélt heim um mið-
nættið. Hann þurfti ekkert að skamm-
ast sín fyrir slíkar skemmtanir.
En samt hafði dálítið gerst nýlega,
sem varð að skoðast af öðrum sjón-
arhól ... Áður en Jean-Paul giftist,
liafði hann verið í þingum við aðra
stúlku, Aliette hét hún ... fallegur
lítill bláfugl, sem notaði ósköpin öll
vel að draga tjöldin fyrir gluggana."
Francoise leit lauslega yfir póstinn.
Þarna voru blöð, og svo bréf til Jean-
PíTuls. Lítið bréf i múrsteinsrauðu
umslagi, og mikil ilmvatnslykt af því.
„Ó!“ hrópaði Francoise, „og þetta
á ég líka að sætta mig við.“
Henni gafst ekki tími til að hugsa
betur ura þetta, því að nú heyrði hún
fótatak frammi í ganginum. Jean-
Paul kom inn, brosandi og í góðu
skipi eins og hann var vanur — en
jafnframt siðfágaður og formfastur.
„Gott kvöld, Francoise. Hefir nokk-
ur hringt?“
„N'eí, enginn. En hérna er póstur-
inn þinn.“
Hann hnyklaði brúnirnar þegar
hann sá bréfið og skar það upp með
kæruleysissvip. Honum fannst konan
lians ekki hafa augun af sér meðan
hann var að lesa bréfið, og reyndi
að vera sem rólegastur á svipinn, lét
sem liann geispaði og bar höndina
fyrir nninninn, stakk svo bréfinu í
umslagið, vöðlaði þvi saman og þeytti
því í eldinn, sem brann á arninum.
En óhappið vildi að bréfið hitti
hægindastól Francoise og datt á gólf-
ið, rúman metra frá eldinum.
JeanPaul stóð upp til að taka bréf-
ið, en Francoise hafði verið fljótari
til, og liafði stigið ofan á bréfið án
þess að þykjast taka eftir því.
Hún brosti og sagði: „Jean-Paul,
viltu halda i hespuna fyrir mig með-
an ég vind hana?“
Hann kinkaði kolli og von bráðar
sat hann með útréttar hendur og gat
ekki hreyft sig, með ullarbandsliesp-
una á úlnliðnum. Áður en Francoise