Fálkinn - 31.10.1958, Blaðsíða 9
FÁLKINN
9
urnair, lét Inger grammófóninn
fara að ganga og dansinn byrjaði.
Ég spurði Inger hvort það væri
nokkuð fleira, sem ég þyrfti að
gera og hún svaraði stutt: „Nei,
þökk fyrir — þú getur farið að
hátta.“ Börre hafði lagt eyrað
við, því að hann sagði:
„Þér verðið fyrir alla muni að
verða með okkur — ekki getið
þér farið að hátta þegar gamanið
byrjar!“
Ég fann að ég roðnaði í >kinn-
um, en þorði hvorki að líta á
Inger eða hann. Vitanlega gat ég
ekki tekið þátt í dansinum, því
að ég var aðeins vinnustúlka. Ég
sagði ekki nokkurt orð ,en sneri
frá og fór inn í herbergið mitt.
Ég hafði varla lokað dyrunum
fyrr en Inger kom á eftir mér.
Hún var gerbreytt, afbrýðin log-
aði í augum hennar.
„Það sómir sér ekki að þú dufl-
ir við gestina," sagði hún. — „Þú
skalt ekki ímynda þér að ég hafi
ekki lekið eftir hvernig þú horfð-
ir á hann Börre.“
Ég hefði getað svarað Inger,
ég hefði getað sagt að ég hefði
ekki eitt augnablik gert mér far
um að horfa á Börre, en ég hefði
fundið að hann horfði á mig. Og
ég hefði líka getað sagt henni, að
nú væri ég ástfangin af manni í
fyrsta skipti á ævinni. En ég varð
að halda mér saman — ég var
ekki nema vinnustúlka, og ég
skildi vel að henni gramdist sár-
lega, að maðurinn, sem hún var
ástfangin af, hafði ekkert gaman
af að horfa á heimasætuna hekl-
ur aðeins á vinnustúlkuna.
Á þessu kvöldi byrjuðu vand-
ræðin. Inger sagði ekki meira.
Hún skellti hurðinni þegar hún
fór. Aldrei hafði óvinsamlegt orð
farið okkar á milli. Ég háttaði,
en gat ekki sofnað fyrir hljóð-
færaslættinum og mannamálinu,
sem heyrðist inn til mín. Og svo
var ég líka að hugsa um hann —
Börre Herdal. Ég hafði lesið tals-
vert margar sögur um vinnustúlk-
ur, sem urðu ástfangnar af syn-
inum á heimilinu, en nú hafði ég
orðið ástfangin af vini dótturinn-
ar á heimilinu. Ég hafði aldrei
gert mér háar hugmyndir um
sjálfa mig, en nú hugsaði ég sem
svo, að úr þvi að hann renndi
hýru auga til mín, þá mundi ég
liklega ekki vera sem allra óálit-
legust.
Daginn eftir talaði Inger ekki
stakt orð við mig.
Það var nokkru eftir að mið-
degisverðinum lauk, sem frú
Svartström sagði að sími væri til
mín. Mér varð undir eins hugsað
til Börre — og það var líka hann.
„Ég skal vera fáorður," sagði
hann eftir að hann hafði sagt til
nafns síns, — „ég skil að þér eigið
ekki auðvelt með að tala, þar sem
þér eruð. Eigum við að hittast á
miðvikudagskvöldið?“
Ég flýtti mér að hugsa: „Get
ég farið á stefnumót við hann?
Ef Inger fréttir að ég er úti með
honum, get ég átt á hættu að
missa þetta góða starf, sem ég
hefi núna, en get ég sagt nei? Hefi
ég ekki eins mikinn rétt til að
hitta manninn, sem ég er ástfang-
in af, eins og hver önnur ung
stúlka?“
„Já,“ sagði ég, og ekki annað.
„Klukkan átta?“ spurði hann.
„Já, ég get það,“ sagði ég. Og
svo tiltók hann staðinn, sem við
skyldum hittast á.
Inger mun hafa lagt eyrað við,
því að hún sagði við mig í eld-
húsinu á eftir.
„Þetta var undarlegt samtal.“
Hún var stutt í spuna.
Ég svaraði henni ekki en hélt
áfram að vinna.
Börre var kominn á undan mér.
Hann stakk upp á að við skyld-
um sjá kvikmynd. Ég dró ekki
lengi að segja:
„Ég veit að það er ekki rétt af
mér að koma á stefnumót við yð-
ur, en það er erfitt að segja nei.
Ef ungfrú Svartström fréttir
þetta, getur vel verið að ég verði
rekin úr vistinni. Allt er leyfilegt
í ástum og hernaði, svo að hún
svífst kannske einskis til þess að
losna við mig. Það er líklega ekk-
ert við því að segja, heldur.“
„Ég skil þetta ekki,“ sagði
hann, — „því skyldi hún vera svo
lúaleg?"
„Vitið þér ekki að hún er ást-
fangin af yður?“
„Nei, ég hefi aldrei talið hana
annað en góðan kunningja.“ Hann
varð hugsandi. „Jæja, er henni
þetta lí rauninni alvara,“ sagði
hann eins og hann væri að tala
við sjálfan sig.
„Hún varð ósköp ergileg við
mig i gær, — hún sagði hreint og
beint, að ég hefði alls ekki leyfi
til að líta á yður. Hún var skelf-
ing afbrýðisöm."
„Þér lituð heldur alls ekki á
mig, — það var ég, sem horfði
alltaf á yður,“ sagði hann bros-
andi, — „ég reyndi eins og ég gat
til að fá yður til að horfa á mig,
en það stoðaði ekki hót. Ég skal
auðvitað láta hana skilja, að ég
beri enga ást til hennar. Reyndar
hlýtur hún að skilja það, án þess
að ég segi henni það.“
„Þér megið ómögulega segja
henni að við höfum hitst,“ sagði
ég hrædd, — „mér hefir hvergi
liðið jafn vel og hjá Svartström,
ég fæ aldrei aðra eins stöðu aft-
ur. Þau eru svo góð og nærgætin
við mig, á allar lundir.“
„Við getum haldið því leyndu
fyrst um sinn,“ sagði hann.
Við sáum ágæta kvikmynd.
Þegar ég kom heim kom Inger
undir eins til mín. Hún kom inn
í herbergið mitt, og sagði lágt, svo
að ekki skyldi heyra aðrir en ég:
„Ég veit að þú hefir verið úti
með Börre, — ég ætla að gefa
þér gott ráð — ef þér líkar vel
hérna hjá okkur, þá er þér holl-
ast að forðast hann.“
Mér var nauðugur einn kostur.
Við Börre höfðum aftalað að hitt-
ast næsta miðvikudag, en ég þorði
ekki að fara og hitta hann. Það
var of mikið í veði hjá mér. Ég
vissi alls ekki hve mikið alvöru-
mál Börre var að kynnast mér —
hvernig tilfinningum hans var
háttað. Ef hann taldi mig annað
en stundargaman, var það flónska
af mér að stofna stöðu minni í
hættu. Ég var ung, en ég var þó
orðin svo fróð, að hættulegt væri
að trúa karlmönnum í blindni.
Það var stundum ekki vert að
trúa öllum fallegu orðunum, sem
þeir sögðu. Börre kom ekki til
Inger — og þess vegna var mjög
erfitt að umgangast hana. Hún
var súr og önug frá morgni til
kvölds. Mér féll ekki vistin á heim-
ilinu eins vel og áður, og þegar
öllu var á botninn hvolft átti ég
r.okkra sök á þessu sjálf. Ég gerði
mitt besta til að vera sem liprust
í umgengni, og vann öll mín störf
þannig, að ekki var hægt að finna
að þeim.
Svo kom fimmtudagurinn, sem
ég seint mun gleyma. Inger kallaði
til mín að Börre væri í símanum
og vildi tala við mig. Hún var ná-
föl af reiði. Hann spurði mig
hvers vegna ég hefði ekki komið
kvöldið áður, eins og umtalað
hafði verið, og ég sagði honum
hispurslaust, að ég gæti ekki hitt
hann framar. Eg meinaði það
sem ég sagði, það var ekki hjá
því komist, þótt aldrei hafi ég bor-
ið jafn ríkar tilfinningar í brjósti
til nokkurs manns. Það var ekki
Inger ein, sem heyrði þetta sam-
tal — frú Svartström heyrði það
líka. Það var óhugnanlegt eftir
þetta samtal. Ég fór að gráta
þegar frú Svartström spurði mig
hvers vegna ég vildi ekki hitta
hann. Ég sagði eins og var, að
Inger væri ástfangin af honum,
og að ég vildi ekki verða þrösk-
uldur í vegi hennar. Inger var
ekki sérlega falleg í munninum,
en móðir hennar setti ofan í við
hana. Ég get ekki sagt frá öllu,
sem sagt var, en endirinn varð sá
að Inger réðst á mig og frúin varð
að ganga á milli. Inger sleppti sér
alveg — ef móðir hennar hefði
ekki skorist í leikinn hefði getað
farið illa.
„Þú ættir að skammast þín,“
sagði móðir hennar, „ef Börre
vill heldur vera með Solveigu en
þér, þá hefir þú engan rétt til að
bregða fæti fyrir það. Börre er
sennilega ástfangin af henni.“
Þetta varð öruggara fyrir mig
vegna þess að frúin var á mínu
bandi. Frú Svartström var svo
góð og alúðleg við mig — hún
mundi ekki segja mér upp vistinni
þó að ég væri með Börre. „Af-
neitaðu ekki ástinni," sagði hún
og klappaði mér á kinnina, „sér-
hver stúlka má berjast fyrir
manninum, sem hún vill ná í.“
Þess vegna hringdi ég til Börre
og eftir það hittumst við í öllum
mínum frístundum.
Það leið ekki á löngu þangað
til ég varð að segja upp vistinni
því að gifting okkar Börre Stóð
fyrir dyrum. Ekkert hefir glatt
mig meira en það, að Inger faðm-
aði mig og spurði, hvort ég gæti
fyrirgefið sér. Hún var eins glöð
og ég sjálf. Því að hún var í þann
veginn að giftast ungum mála-
flutningsmanni.
Mér finnst ennþá ótrúlegt, að
ég, sem kom úr svo miklu um-
komuleysi, skyldi fá svona gott
gjaforð. Maðurinn minn er frá-
bærlega góður við hana móður
mína — hún á góða daga í ellinni.
Við vildum helst fá hana til okk-
ar, en hún getur ekki hugsað sér
að eiga heima í höfuðborginni.
Það er ekki aðeins í skáldsög-
unum, sem ung stúlka úr sveit-
inni flytst í höfuðstaðinn og
höndlar hamingjuna. Reynslan
mín er sönnun fyrir þvi, að það
getur líka gerst í raunveruleik-
anum.
* Sbrítlur *
Óánægja innan við „dollar“-grínið.