Fálkinn - 11.01.1961, Page 16
Danski arkitektinn Verner Pan-
ton íc knaði fyrir nokkru nýstár-
legan stój, sem var eins og kram-
arhús í laginu. Stóllinn vakti þeg-
ar athygli og er nú orðinn þekkt-
ur og vinsæll um allan heim. Hann
þykir bæði þægilegur og hentug-
ur. Hann er lítill umsig og því
sérstaklega hentugur í litlum stof-
um. Verner Panton hefur nýlega
sagt um stóla í nútímahúsgagna-
gerð: „Lag á stólum lýtur eng-
um lögmálum. Þeir þurfa ekki
endilega að hafa fjórar lappir.
Stóll er ekki annað en tæki til
þess að sitja á og möguleikarnir
eru óteljandi.“
Verner Panton hefur nú gert
margar tegundir af kramarhús-
stólnum sínum, en allar byggjast
þær á sama meginlögmáli: Þeir
eru allir í laginu eins og pokam-
ir gömlu og góðu.
Fyrirsætan -
Frh. af bls. 15
mína og drauma mína um að verða ein-
hvern tíma mikill listamaður. Ég sagði
henni, að ég hefði verið að því kominn
að missa móðinn, en nú hefði hún og
faðir hennar gert mig aftur bjartsýnan.
Hún sýndi mikinn áhuga á verkum
mínum. Kvöld nokkurt gengum við
lengi um bæinn. Ég sagði henni frá
myndum, sem ég hefði málað heima.
Ég hafði tekið nokkrar þær beztu með
mér hingað. Það voru landslagsmyndir
fyrir ferðamenn, mjög 1 anda míns
fyrsta kennara.
Hún sagðist gjarnan vilja sjá þær
og við héldum heim í risíbúðina mína.
Hún gaf sér góðan tíma til þess að
virða fyrir sér landslagsmyndirnar og
skoðaði síðan nokkrar skissur af and-
litsmyndum af vinum og kunningjum
heima.
— Ég held að þú ættir að fást við
andlitsmyndir, sagði hún hugsi. Á því
sviði hefur þú mesta hæfileika. Auk
þess þéna andlitsmálarar mikla peninga.
Ég veit vel, að ég á ekki að tala um
16 FALKINN
peninga við listamenn, en það er nú
einu sinni ill nauðsyn. Persónulega
mundi ég aldrei giftast manni, sem ekki
hefði sæmilegar tekjur. Það er ekki
hægt að lifa á kölluninni eða fjölskyldu
sinni til lengdar.
— Þú getur þá ekki hugsað þér að
giftast listmálara, sem berst fyrir list
sinni? spurði ég lágmæltur og hjarta
mitt sló flughratt á meðan.
Hún kastaði höfðinu til og svaraði:
— Ef ég á að giftast málara, þá verð-
ur hann að sýna mér hvað hann getur.
Hann verður að mála andlitsmynd af
mér og hún verður bæði að vera lík
og auk þess uppfylla listrænar kröfur.
Ef mér lízt vel á myndina, þá er aldrei
að vita ....
Ég slengdi örmunum utan um hana
og kyssti hana, áður en hún gat hindr-
að það. Mér sýndist hún ekki verða
reið, en hún ýtti mér harkalega frá sér
og rauk á dyr. Fætur hennar slógust
eins og trommuskefti við hinar mörgu
og slitnu tröppur, og hjarta mitt barð-
ist svo ákaft að ég þorði ekki að hlaupa
á eftir henni.
Hún hafði krýnt mig sem andlits-
málara og fengið mér það verkefni í
hendur, að mála fyrst andlitsmynd af
henni sjálfri.
Ég hafði gert fjöldann allan af skiss-
um, meðan hún sat fyrir hjá okkur og
skoðað' þær gaumgæfilega áður en ég
byrjaði.
Það er ekki ofmælt, að ég hafi unnið
að myndinni bæði nótt og dag og jafnt
í svefni sem vöku. Ég hafði aldrei ann-
að en hana í huga.
Því miður missti ég móðinn eftir því
sem lengra leið á verkið. Ég sá það allt-
af betur og betur hversu gjörsamlega
hæfileikalaus ég var. Ég jós málning-
unni í kílóavís á léreftið og ég skrap-
aði hana jafnskjótt aftur. af. Það varð
alltaf ein klessa úr þessu. Litirnir voru
svo blandaðir og samsettir hjá mér,
að léreftið líktist einna helzt forarleðju.
Loks viðurkenndi ég auðmjúklega
vanmátt minn fyrir sjálfum mér og
ákvað að trúa Erasmusi Lipkin fyrir
vandræðum mínum.
Ég lagði spilin á borðið, sagði hon-
um, að ég elskaði dóttur hans, og að
hún hefði heimtað að ég málaði mynd
af henni. Það var öll mín lífshamingja
í veði, ekkert minna. Mér væri öllum
lokið, ef mér tækist ekki að skapa
meistaraverk.
— Getið þér ekki hjálpað mér, herra
Lipkin, sagði ég loks. Segið mér hvernig
ég á að fara að því að mála góða
mynd af dóttur yðar.
Gamli maðurinn brosti og klappaði
mér föðurlega á öxlina:
— Það er engin ástæða til að ör-
vænta, ungi maður, sagði hann hug-
hreystandi. — Láttu myndina bíða ör-
lítið. Þá skal ég sjá hvað ég get gert
í málinu. Ég kem til þín og tala við
þig eftir nokkra daga ....
Það leið næstum vika, en þá kom
Erasmus síðla dags og hafði meðferðis
andlitsmynd af dóttur sinni. Það var
sannarlega falleg mynd. Hún var hvort
tveggja í senn: nauðalík og fullnægði
listrænum kröfum. Þarna var hún lif-
andi komin í allri sinni fegurð og yndis-
þokka. Svona vel hefði ég aldrei getað
málað hana.
Mig grunaði hvað hann hefði í huga,
en þorði varla að trúa því. Ég leit
spyrjandi á hann:
— Ég hef miklar mætur á dóttur
minni, sagði hann, en ég hef líka mæt-
ur á yður. Það yrði mér sönn ánægja,
ef þið yrðuð hamingjusöm. Ef hún legg-
ur mikla áherzlu á að þér gerið góða
mynd af henni .... Hann yppti öxlum.
.... Sýnið henni þessa mynd. Ég fórna
henni, til þess að þið getið orðið ham-
ingjusöm.
— Þetta er geysilega fallega gert af
yður, hr. Lipkin, en ég get ekki tekið
á móti myndinni. Ég get ekki sagt, að
þessi fallega mynd sé eftir mig. Það
trúir því enginn maður. Það hlýtur
að komast upp.
Erasmus brosti og klappaði mér á
öxlina.
— Kæri vinur: í stríði og ástamál-
Frh. á hls. 34