Alþýðublaðið - 14.02.1923, Side 1

1923
Húsnæðisleysið.
Alnif luisai>yggiuganíiií.
Áhrifin til gagnsemdar iyrir
bæjarfélagið og landið í heild
sinni af þessum húsabyggingum
myndu bráðlega koma í ljós, en
þó verður að gera sér þau í
hugarlund iyrir fram, svo að
girt sé (yrir þann ótta, sem
hætta er á að kviknaði, ef menn
væru í óvissu um það.
Fyrstu áhrifin myndu verða
þau, að húsaleiga í bænum lækk-
aði niður í það að samsvara
leigumála þessara húsa bæjarins,
því að í stað eftirspurnar eftir
húsnæði, sem nú er., myndi
koma framboð á því. Þá myndi
leiga bæjarhúsanna ráða leigu-
mála alveg eins og nú ræður hon-
ura byggingarkostnaður þeirra
húsa, sem bygð voru árið 1920,
á hámarki dýrtíðar. IÞau eru uú
yfirleitt leigð svo, að þau ekki
standast öllu lægri leigu, en
vegna eftirspurnarinnar er auð-
velt að fá iyrir ódýrari hús jafn-
háa Ieigu.
Við þessa fyrirsjáanlegu lækk-
un á húsaleigu, líklega frá 600
til 1200 kr. á ári hjá hverjum
leigjandi heimilisföður, mundi
fjárhagur þessara manna batna
stórkostlega. Það myndi fyrst
og fremst hafa það í för með
sér, að gjaldþol þeirra til bæjar-
þarfa yxi yfirleilt að sama skapi,
A því er bænum hin mesta þörf,
því að nú er svo komið, að
varla er ur,t að fá hjá gjaldend-
um fé til allra nauðsynlegustu
framkvæmda, En jafnframt myndi
vellíðan fólksins geta aukist mjög.
Þá myndu húsabyggingarnar
bæta stórum úr atvinnuleysi því,
sem nú ríkir langa tíma úr ár-
inu. Hagur allra byggingaverka
manna myndi stórbatna og þar
með enu aukast gjaldþol og
Miðvikudaginn 14. febrúar.
kaupgetá í bænum. Það myndi
og stuðla að því að halda
kaupi almentnægilega háu til að
byrja með, því að eftirspurn
myndi verða eftir vinnukrafti, en
þegar frá liði, yrði hægra en nú
er að verða við kauplækkunar-
kröfum. Ættu kaupmenn og at-
vinuurekendur einkum að hug-
leiða þetta.
Enn er ótalíð það, sem jafnvel
er allra mest um vei t, að þessar
húsabyggingar myndu verða til
þess, að ekki þyrfti lengur að
nota til íbúðar ýmsar holur, sem
ails ekki ætti að þola að menn
hefðust við í. Það myndi bráð-
lega verða til þess, að heilsufar
bæjarbúa batnaði stórkostlega
yfirleitt.
tessar húsabyggingar myndu
þáunig fyrir utan það að bæta
úr húsnæðisleysinu, sem eitt er
nægilegt til þess, að sjálfsagt er
að ráðast í þær, lækka húsaleig-
una og þar af leiðacdi dýttíðina-
bæta afkomu manna og auka
velliðan þeirra, efla fjárhag bæj-
árfélagsins, draga úr atvinnuleysi
og efla og bæta heilsurárið í
bænum. Hvert eitt þessara atriða
út af fyrir sig er nægt til þess
að sjálfsagt er að ráðast f þettá
fyrirtæki.
Á móti því hafa aftur komið
fram tvær mótbárur aðallega.
Önnur er sú, að fjöldi einstakra
manna, sem nú eiga annað hvort
of dýr hús eða taka ot háa leigu,
myndi tapa stórfé, beint eða
óbeint, því að sumir myndu missa
hús sín at því, að þau borguðu
sig ekki, en aðrir verða að fara
að leggja eitthvað annað fyrir sig
en að vera húseigendur og lifa
á okurleigu. Við þessari mót-
báru er því að svara, að það
kemur ekki til mála að láta hag
einstakra manna sitja í fyrirrúmi
fyrir hag heildarinnar, og í annan
stað, að úr vandræðunum greið-
ist ekki, nemá eitthvað af hinu
uppspunna verðmæti, sem veldur
35. tölubláð.
Eignist Tíyeiiliataranii. Á-
skriftum veitt móttaka ísíma 1269.
Fundur
verður haldinn f Reykjavíkur-
deild Hins íslenzka prentarafé-
Iags í kvöld, 14. febrúar, kl. 8
i B á r u b li ð (uppi).
Áríðandi er, að allir félagar
sæki fundinn.— Nemar og prent-
smiðjukonur velkomin.
S t j ó v n i sso
þeim, tapist, og einhvers staðar
verður það að koma niður. Svo
er ekki sem menn séu dauðir.
þótt þeir fari á hausinn. Það
þurfa menn að læra að vita.
Hin mótbáran er sú, að et
bætt sé úr húsnæðisleysinu hér
í bænum, þá muni jafnvel allur
landslýður flykkjast hingað. Þetta
er alveg fráleitt, því að allir sjá,
að enginn getur lifað á því að
leigja húsnæði, og engir myndu
vilja kaupa sér hús hér, maðan
þáu væru að falla. Annars er
víst, að með góðri stjórn gæti
Iifað hér mörgum þúsundum
fleira en gerir. Og ekki á Reykja-
vík ein að annast um að halda
fólkinu í sveitum, ef sveitirnar
geta það ekki sjáfar.
Lciðréttingar á rangfærslum
þeim, viljandi eða óvifjandi, sem
f gær birtust í »Vísi< og »Morg-
unblaðinu< áhrærandi prentvinnu-
teppuna og prentun »Alþýðu-
blaðsins<, geymir »AlþýðubIaðið<
sér, þar til samkomulagstilraunir
þær, er nú er verið að gera, eru
um garð gengnar. Rétt mál þola
bið. AðVins skal þess getið, að all-
ur útreikningurinn í »Vísi< er
ramvitlaus, og skal það síðar sýnt,