Vikan - 23.01.1941, Blaðsíða 10
10
VIKAN, nr. 4, 1941
! «=* Heimilið
Matseðillinn.
Navarin úr kindakjöti.
3 kg. kindakjöt (frampartur).
1 y2 líter vatn.
4 vænar gulrætur.
1 dós grænar baunir.
2 matskeiðar tómat eða ensk sósa.
y2 matskeið salt.
iys matskeið matarlitur.
3 vænir laukar.
50 gr. hveiti.
75 gr. smjörliki.
Kjötið er þvegið með vel uppundnum lérefts-
dúk, höggvið eða skorið i hæfilega stóra bita.
Gulrætumar em afhýddar og skomar í litla ten-
inga, laukurinn brytjaður fínt og kjötið brúnað
á pönnu og látið upp í pott með vatni ásamt
salti, matarlit, tómat, brúnuðum gnlrótum og
lauk. Soðið hægt í 5 til 6 stundarf jórðunga. Þá er
kjötið tekið upp, sósan jöfnuð með hveitinu, sem
áður hefir verið hrært út í köldu vatni, meira
salt og matarlit, ef þarf. Sósan er soðin í-8 min-
útur og hrært vel í á meðan. Kjötið látið í pott-
inn aftur og því haldið heitu. Borið á borð með
soðnum eða brúnuðum kartöflum, en er bezt með
kartöflumauki.
Ef þér emð þreyttar á að kalla á börnin í
mat, þegar þau em úti að leika sér, þá fáið yður
litla flautu næst þegar þér farið í bæinn að
verzla; það sparar yður bæði fyrirhöfn og erfiði.
Ef þér eruð að sjóða eitthvað, sem sterk lykt
er af, þá setjið á eldavélina svolítið af ediki á
pönnu. Það eyðir allri matarlykt.
Karrýsúpa.
4 litrar gott fisk- eða kjötsoð.
80 gr. smjörlíki.
80 gr. hveiti.
1 teskeið karrý.
iy2 peli þeyttur rjómi.
100 gr. heilsoðin hrísgrjón.
Soðið er hitað, smjörið brætt og hveiti og
karrý jafnað saman við. Þynnt út með sjóðandi
soðinu. Súpan er soðin í 5 til 8 mínútur og bætt
út í salti, ef soðið hefir ekki verið nógu salt.
Rétt áður en súpan er borin fram, er þeyttum
rjómanum og hrísgrjónunum jafnað saman við.
Húsráð.
Ef límið í limglasinu hefir þomað eða harðnað,
er hægt að mýkja það með því að setja út í það
ögn af ediki og láta það standa einn eða tvo daga.
Notið pappírsklemmur í stað tituprjóna, þegar
þér erað að falda eitthvað úr þykku efni. Klemm-
umar halda alveg eins vel og þær skaða efnið
ekkert, eins og hætt er við, að títuprjónarnir geri
þegar þeir em þvingaðir gegnum þykkt efni.
Tómas Guðmundsson:
Stjörnur vorsins.
Nú er komin út þriðja ljóðabókin eftir
Tómas Guðmundsson. Sú fyrsta kom
út árið 1925 og nefndi hann hana
„Við sundin blá“. Kvæðin í þeirri bók voru
viðfeldin og vel ort, en báru þó ekki svo
sérstakan svip né voru svo stórfelld, að
þau næðu að afla honum mikillar viður-
kenningar. 1 því safni eru þó kvæði, sem
ekki mundu skera úr, þótt þau hefðu birzt
í annarri hvorri síðari bóka hans, eins og
t. d. þetta, sem heitir „Seytján ára!“:
Svo ung ertu ennþá, að ekki hót þig grunar
hve undisleg sértu;
en bráðum færðu að vita að unnustan mín ertu!
Og brúðkaup vort skal standa er vorsins fyrstu
vindar
af víðisdjúpi anda.
Svo búumst við til ferðar til framandi landa.
Ég á þar litla heimsálfu handa okkur tveimur. —
Nei, handa okkur einum!
Og hallir læt ég reisa úr heimsins dýrstu steinum.
Við vorþyt villtra skóga, við vín og angan blóma
skal vakað allan daginn.
— Og djúp skal okkar gleði þó sígi sól í æginn.
Því höllin okkar ljómar með hvítum kertaljósum.
— Með hvítum björtum ljósum!
Svo leiði ég þig til sængur. — Við sofum á rósum!
Árið 1933 kom önnur ljóðabókin út eftir
Tómas Guðmundsson. Hana kallaði hann
„Fagra veröld“. Og nú hlaut Tómas fulla
viðurkenningu á svipstundu. Allir voru á
einu máli um það, að hann hefði skipað
sér á bekk meðal fremstu ljóðskálda sam-
tíðar sinnar hér á landi. Ljóðin komu í
þremur útgáfum á stuttum tíma og er það
óvenjulegt um kvæðabækur.
Og nú hefir hann sent frá sér þriðja
ljóðasafnið: „Stjörnur vorsins“. Þar er
jafnfáguð efnismeðferð og í „Fagurri ver-
öld“. Óvenjulegur tónn og skemmtilegur
er í sumum þessum kvæðum, eins og t. d.
„Þegar ég praktíseraði", og skulu hér birt
fjögur erindi úr því:
Svo opnaði ég kontór með skrifborð, skáp og sima.
Það skorti ekki vitund á þessi húsakynni,
nema ofurlítinn praxis og útborgunartíma,
sem var algerlega vanræktur á skrifstofunnni
minni.
Því á skrifstofunni minni, þar rikti ró og næði.
Jafnvel mkkamir bmgðust og þóttust ekki
sjá mig.
Og var þá nokkur furða, þó ég færi að yrkja
kvæði
um þau fyrirbrigði lífsins, er sóttu tíðast á mig?
Þá kvað ég um þær hugsanir, sem hendi
næstar vom,
um harma mína, gleði og alls kyns tilfinningar.
Á vandaðasta skjalapappír orti ég öðru hvom,
en oftast nær á stefnur eða víxiltilkynningar.
En seinast, þegar eyðublöðin entust mér ei lengur,
hvað átti ég þá framar við skrifstofu að gera?
Með kærri þökk fyrir viðskiptin ég kunngerði
eins og gengpir,
að cand. jur. Tómas Guðmundsson væri hættur
að praktisera!
Og að lokum þetta meistaralega gerða
kvæði, „Þjóðvísa“:
Ég hélt ég væri smámey og hugðist vera til
eins og hitt fólkið um bæinn.
Og vorið kom og glóði um glugga mína og þil
allan guðslangan daginn.
Og sextán ára varð ég á vegi hins unga manns.
Þá lá vorið yfir sænum.
Og sumarnætur margar ég svaf í örmum hans.
Ég var sælust allra í bænum.
En vindar hafa borið margt visnað skógarblað
um veginn, sem við gengum,
þvi meðan hjörtun sofa, býst sorgin heiman að
og sorgin gleymir engum.
Og seinna vissi ég betur, að birtan hverfur ótt
og brosin deyja á vörum.
Því seinna hef ég vakað við sæng hans marga
nótt.
Þeir sögðu hann vera á föram.
Þá talaði hann oft um hið undarlega blóm,
sem yxi í draumi sínum.
Og orð, sem gáfu tungu hans töfrabjartan róm,
urðu tár í augum mínum.
Svo tóku þeir úr örmum mér hinn unga
fagra svein
og eftir var ég skilin.
Við sængina hans auðu ég síðan vaki ein,
unz sólin roðar þilin.
En systur mínar! Gangið þið stillt um húsið hans,
sem hjarta mitt saknar!
Ég er dularfulla blómið í uraumi hins
unga manns,
og ég dey, ef hann vaknar.