Vikan - 16.03.1944, Side 11
lUMiiiiiuuuuiiuétmúiiíúiiiuiuiÍMiitfiujáiji
VIKAN, nr. 11, 1944
Pramhaldssaga
11
Höfundurlnn:
Agatha Christie
Hver gerði það?
Sakamálasaga eftir AGATHA CHRISTIE
19
Fjærvera. — Frá miðnætti til kl. 2 (staðfest
af húsmóður hennar og lestarþjóninum). Fór
að hátta. Lestarþjónn vakti hana kl. 12,38,
og hún fór til húsmóður sinnar.
Ath.: Vitnisburður farþeganna er studdur af
þeirri staðhæfingu lestarþjónsins, að enginn
hafi farið inn í eða komið út úr klefa Hat-
chetts frá miðnætti til kl. 1 (þegar hann fór
sjálfur inn í næsta vagn) og frá kl. 1,15 til 2.
„Þið sjáið að þessi listi er bara smá útdráttur
úr því, sem við höfum heyrt, raðað svona niður
til hægðarauka," sagði Poirot.
Bouc gretti sig í framan og rétti honum það
til baka. „Það segir okkur ekki margt,“ sagði
hann.
„Kannske þér lítist betur á þetta," sagði Poirot
og brosti lítið eitt um leið og hann rétti hon-
um aðra pappírsörk.
25. KAFLI.
Tíu spurningar.
A pappirnum stóð skrifað: Ýmislegt, sem þarf
útskýringar við:
1. Hver á vasaklútinn, sem er merktur með H?
2. Pípuhreinsarann. Missti Arbuthnot ofursti
hann, eða einhver annar?
3. Hver var í skarlatsrauða sloppnum?
4. Var þáð maður eða kona, sem var í lestar-
þjónsbúningnum ?
5. Af hverju benda vísamir á klukkunni á 1,15 ?
6. Var morðið framið þá?
7. Eða fyrr?
8. Eða yar það seinna?
9. Getum við gengið út frá því, að fleiri en einn
hafi rekið hnif í Ratchett?
10. Hvaða aðra skýringu er hægt að gefa á
sárunum ?
„Jæja, þá skulum við sjá, hvað við getum gert,“
sagði Bauc og nú lifnaði yfir honum. „Fyrst er
það þá vasaklúturinn. Við skulum fyrir alla muni
taka þetta í röð og reglu.“
„Vissulega," sagði Poirot og kinkaði kolli
ánægður á svipinn.
Bouc hélt áfram í fræðandi tón.
„Bókstafurinn H, á við þrjár persónur, frú
Hubbard, ungfrú Debenham, sem heitir líka Her-
mione og herbergisþemuna Hildegrade Schmidt."
„Ó, og hver af þeim er það?“
„Það er erfitt að segja. En ég hygg, að ég muni
segja að það sé ungfrú Debenham. Það getur
meira en vel verið, að hún sé kölluð seinna nafn-
inu, þó að við vitum það ekki. Svo liggur líka
grunur á henni. Samtalið, sem þú heyrðir, vinur
minn, var dálítið skrýtið, og hún neitaði að út-
skýra það.“
„En ég held, að það sé ameríska konan,“ sagði
Constantine. „Þetta er mjög dýr vasaklútur; og
allir vita, hvað Amerikumenn eru eyðslusamir."
„Svo að þið gmnið alls ekki herbergisþern-
una?“
„Já, eins og hún sagði sjálf, að einhver yfir-
stéttarkona hlyti að eiga vasaklútinn."
„Og svo er það spumingin um pípuhreinsar-
ann. Var það Arbuthnot ofursti, sem missti hann
eða einhver annar?"
„Þetta er erfiðara. Englendingar nota ekki
q . Hercule Poirot er á leið
frá Sýrlandi með Taurus
hraðlestinni. I lestinni eru aðeins tveir aðr-
ir farþegar; img stúlka, sem heitir Mary
Debenham og Arbuthnot ofursti frá Ind-
landi. Þegar Poirot kemur til Stamboul, fær
hann skeyti um að koma strax til Eng-
lands. Hann hittir gamlan vin sinn, Bouc,
sem er framkvæmdarstjóri járnbrautar-
félagsins. Þeir verða samferða með jám-
brautinni. Á Tokatlian gistihúsinu sér Poi-
rot tvo Ameríkumenn. Honum lízt illa á
þann eldri, sem heitir Ratchett. Þessir tveir
menn, MacQueen og Ratchett, fara einnig
báðir með lestinni. Ratchett biður Poirot
um að vemda sig, af því að hann er hrædd-
ur um líf sitt. Poirot neitar. Ratchett er
myrtur í lestinni. Poirot tekur málið að
sér og yfirheyrir MacQueen einkaritara
Ratchett, sem segir honum það, sem hann
veit um hagi hans. Því næst skoðar Poirot
líkið ásamt Constantine lækni og finna þeir
á þvi 12 mismunandi djúpar stungur. Poirot
kemst að því að Ratchett heitir réttu nafni
Cassetti og það var hann, sem stóð fyrir
ráninu á Daisy litlu dóttur Armstrongs
ofursta. Frú Armstrong lézt af sorg og
Armstrong sjálfur framdi sjálfsmorð. Barn-
fóstra, sem ekki gat sannað sakleysi sitt
framdi einnig sjálfsmorð. En Cassetti slapp
frá Ameríku og ferðast nú um undir gerfi-
nafni. Poirot hefir hafið yfirheyrslumar og
yfirheyrt lestarþjóninn, einkaritara Ratc-
hetts, herbergisþjón hans, og amerísku kon-
Una. Hann hefir yfirheyrt sænsku konuna
og Dragomiroff prinsessu, sem segist hafa
þekkt móður Armstrong. Hann hefir líka
yfirheyrt Andrenyi greifa og frú hans.
Hann yfirheyrir Arbuthnot ofursta, og
kemst að því, að hann hefir kannast við
Armstrong. Hann yfirheyrir því næst Hard-
man og kemst að því, að hann starfar hjá
leynilögregluskrifstofu í New York, og
Ratchett, sem var hræddur um líf sitt,
hafði ráðið hann til þess að vemda sig í
lestinni, en Hardman hafði ekki orðið var
við neitt. Því næst er Italinn yfirheyrður og
virðist hann saklaus. Poirot yfirheyrir ung-
frú Debenham, og er hún mjög róleg, en
getur ekki gefið nokkrar mikilsverðar upp-
lýsingar. Nú er hann að ljúka við að yfir-
heyra Hildegrade Schmidt. Hún hafði þurft
að fara til prinsessunnar um nóttina og
lestarþjónninn hafði vakið hann til þess.
Frú Hubbard finniir stóran hníf blóðugan
i svampapoka sínum. Poirot er nú að rann-
saka farangur farþeganna. Ekkert hefir
fundizt hjá neinum nema nú loks hjá Hilde-
grade Schmidt, í tösku hennar liggur sam-
anbrotinn lestarþjónsbúningur. Skarlats-
rauði silkisloppurinn fannst í tösku Poirots.
Poirot leggur fram lista yfir allt fólkið í
iestinni og rannsóknimar.
hnífinn, það er rétt hjá þér. Ég hallast að þeirri
skoðun, að einhver annar hafi skilið pipuhreins-
arann eftir til þess að gmnur félli á Englend-
inginn."
„Eins og þér segið, Poirot," skaut læknirinn
inní, ,,þá er of mikið hirðuleysi að skilja eftir
tvennt, sem getur gefið manni bendingu. Ég er
sammála Bouc. Einhver hefir misst vasaklútinn
óviljandi — fyrst engin af konunum vill viður-
kenna að hún eigi hann. En pipuhreinsarinn var
skilinn eftir af ásettu ráði. Því til stuðnings er,
að Arbuthnot ofursti sýnir enga geðshræringu
og viðurkennir fúslega, að hann reyki pípu og
noti þessa tegund pipuhreinsara."
„Þér mælið af viti," sagði Poirot.
„3. spumingin. — Hver var í skarlatsrauða
sloppnum?" hélt Bouc áfram. Ég skal viður-
kenna að ég hefi ekki minnstu hugmynd um
það. Hafið þér nokkuð sérstakt álit á því, Con-
stantine?"
„Nei.“
„Þá viðurkennum við að við erum á gati þar.
En næsta spurning hefir að minnsta kosti mögu-
leika. Hver var maðurinn, eða konan, sem var í
lestarþjónsbúningnum ? Jæja, við getum talað um
hóp manna, sem það getur ekki hafa verið.
Hardman, Arbuthnot ofursti, Foscarelli, Andrenyi
greifi og Heetor MacQueen eru of háir. Frú
Hubbard, Hildegrade Schmidt og Greta Ohlsson
eru of þreknar. Þá eru eftir ungfrú Debenham,
þjónninn, Dragomiroff prinsessa og greifafrú
Andrenyi — og öll eru þau ólíkleg! Greta Ohlsson
og Antonio Foscarelli sverja bæði, að ungfrú
Debenham og þjónninn hafi ekki farið úr klefum
sínum, Hildegrade Schmidt sver að prinsessan
hafi verið í sínum klefa, og Andrenyi greifi hefir
sagt okkur að konan hans hafi tekið svefnmeðal.
Þess vegna virðist það ómögulegt, að það geti
verið nokkur af þeim — en það getur ekki átt
sér stað!“
„Það hlýtur að vera einhver af þessum fjórum,"
sagði Constantine. „Nema að það sé einhver, sem
hefir komist inn í lestina að utan og fundið felu-
stað — við höfum samþykkt að það gæti átt
sér stað.“
Bouc var kominn að næstu spurningu á list-
anum.
„Nr. 5. — Hvers vegna benda vísamir á klukk-
unni á 1.15? Ég get séð tvær útskýringar á því.
Annað hvort var það morðinginn, sem stillti þá
til þess að búa til sönnun á fjarveru sinni, og
seínna þegar hann ætlaði að fara út úr klefanum,
þá tafðist hann við að heyra þruskið í fólkinu;
eða — bíðið — mér dettur nokkuð í hug —
Hinir biðu rólegir, á meðan hugsanirnar byltust
i höfði Boucs.
„Nú hefi ég það,“ sagði hann að lokum, „það
var ekki svefnvagnsmorðinginn, sem átti við
klukkuna! Það var sá maður sem við köllum hinn
morðingjann — örvhenti maðurinn — með öðrum
orðum konan í skarlatsrauða sloppnum. Hún kem-
ur seinna og færir vísana aftur til þess að geta
sannað fjarveru sína.“
„Bravó," sagði Constantine, „þetta er sniðug-
lega hugsað."
„Þá hefir hún,“ sagði Poirot, „rekið hnífinn
í hann í myrkrinu og ekki vitað að hann væri
þegar dáinn, en svo hefir hún einhvern veginn
ályktað það, að hann væri með úr í vasanum,
tekið það upp, fært vísana aftur og gefið því
svo högg.“
Bouc horfði kuldalega á hann. „Hefir þú
kannske einhverja betri ráðningu sjálfur?"
spurði hann.
„Nei, ekki sem stendur," svaraði Poirot. „En
þrátt fyrir það,“ hélt hann áfram, „ég held, að
hvorugur ykkar hafi tekið eftir því, sem er það
merkilegasta við úrið.“
„Á 6. spurningin við það?“ spurði læknirinn.
„Þeirri spumingu — var morðið framið kl. 1,15?
— Svara ég: nei.“
„Ég er sammála," sagði Bouc. „Var það fyrr?