Alþýðublaðið - 12.03.1923, Blaðsíða 2
2
Hvað meinar
Bjðrn Kristjánsson?
(Nl.) -----
Ræðumanni láðist að skýra
frá, hve mikið þeir mörgu verz!-
unarmenn og kaupmenn leggja
til framleiðjlu í landinu, sem
verzla alveg að óþörfu. Ætli að
framleiðslan þurfi þess með, að
í Reykjavík séu 500 verzlanir
og í Hafnarfirði 50 verzlanir?
Álítur B. Kr. nauðsynlegt, að
þjóðarheildin ali önn fyrir öllum
þeim kaupsýslumönnum, sem nú
eru í landinu? Væri ekki holl
ara, að einhverjir af þeim störf-
uðu að því að auka framleiðsl-
una?
Sýkin, sem ræðumaður talaði
um að kæmi í ljós hjá verka-
fólki 1 því að krefjast >þurftar-
launa«, er ekki þyngsta böl
þjóðarinnar. Þyngri er sú þjóð-
armeinsemd, sem kemur fram
hjá þeim, sem ekki vilja vinna
að framleiðslunni. Vinnandi hend-
ur að framleiðslu og nauðsyn-
legum störfum halda uppi þjóð-
arvelmegun og þjóðarheiðri, —
en þeir, sem velja sér störf, sem
éklci eru nauðsynleg fyrir þjóð-
félagið, eins og t. d. sumir kaup-
sýslumenn gera, — eru þeir ekki
sníkjudýr þjóðfélagsins ? Verða
þeir ekki óbeint tll þess að
þrýsta niður kaupi verkamanna?
Mundi það vera táp fyrír þjóð-
arheildina, þó að kaupmönnum
fækkaði? Mundi ekki nægja í
Reykjávík t. d. ioo verzlanir og
í Hafnarfirði io verzlanir? Mundi
ekki frjáls samkepni í verzlun
haldast fyrir þvfPVonandi tekur
ræðumaður þessa liði til skýr-
ingar í næstu iyrirlestrum.
Þessi verzlunártaraldur er ekk-
ert einsdæmi fyrir Hafnarfjörð
og Reykjavík; sama má víst
segja um flest kauptún landsins.
Breiðist ekki út írá þessum
vesalings kaupmönnum Iítilsvirð-
ing fyrir vinnunni Qg aukin
nautnafýsn? Hefir Björn ránn-
sakað það?
E»að skal tekið frám, að dreng-
lyndir og heiðvirðir kaupmenn,
sem verzla með nauðsynlegar
vörur með sanngjörnu verði, eru
í alla staði virðingarverðir ríkis-
borgarar.
ALÞYÐUBLA ÐIÐ
Það er leitt til þess áð vita,
hve margir kaupsýslumenn vanda
lítið val á varningi sínum. Þelr hafa
oft á boðstólum handa þjóðinni
vöru, sem er eingöngu til ó-
gagns.
Það má vera sorglegt fyrir B.
Kr., jáfn-mikill mannvinur og
hann vlrðist vera, að gerast
málssvari margra þeirra labba-
kúta í kaupmannatölu, sem lifa
af óþrifum tátækra verkamanna,
það er af því að verzla með
varning, sem sparneytin þjóð
getur án verið og ekki er nauð-
synlegur, og verða þess vald-
andi, að þjóðin borgar margar
miiljónir fyrir óþárfa, og draga
með því niður þjóðareignina og
þá um leið möguleikann til
þess að geta greitt hátt káup,
sbr. >náttúru-framþróunar-kaup-
gjaldt B. Kr.
Nú er spurningin: Hvað m^in-
ar B. Kr. með ritsmíðum slnum?
Skrifar hann um vandræðamál
þjóðarinnar til þess að skýra
þáu og reyna að koma sam-
komulagi á milli andstæðra flokka
og stétta? Sé svo, því tékur
hann þá ekki nema að eins eina
hlið málsins? Er hann svo þröng-
sýnn, að hann sjái ekki annað
en spillingu hjá andstæðingum
sínum, sem hann skipar undir
merki >hinnar mjög hættulegu
stefuu«, sem hnnn nefnir >svæs-
inn socialismac ?
Að vísu má segja honum til
afsökunar, að hann sé genginn
í barndóm, farinn að tapa minni,
skýrri hugsun og glöggfi fram-
setningu, og hann meini ekki
eins ilt og skrif hans virðast
benda til. Svo mikla Hfsreynslu
hefir B Kr. óefað, að hann veit,
að einhliða ritsmfði, þar sera
einungis er dtegið fram fyrir
lesendur eða tilheyrendur það
labasta í málefnum, sem um er
rætt, verður ávalt til þess að
auka ósamkomulag og illindi.
Nú mun mega álíta B. Kr.
sæmilega kristinn mann eftir því,
sem honum farast orð í ritum
sínum. Reyndar eru ritverk ekki
ávalt í samræmi við breytni
mánna. Ekki er fallega tll getið,
að B. Kr. vilji af ásettu ráði
auka ófrið í landinu með ritum
sínum.
Sumum kemnr til hugar, að
hand semjl rít sín sér til skemt-
unar, til þess að hafa af sér leið-
indi. Það er et tfl vill ekki rangt
til getið, en leitt er, að h\nn
skuli elcki velja sér eitthvað
betra, því að margt gott má um
Björn segja, og slæmt er að
hann skuli leiðast út í það að
vekja úlfúð, tortrygni og mis-
skilning milli stétta þjóðfélagsins.
Vonandi endar hann æfina
með því að verða góður dreng-
ur og batnandi.
HafnfirOingur.
Danir og Rnssar.
í tiikynningum danska sendi-
herrans til blaðanna hér á laug-
ardaginn segir svo: ;
í-Samkvæmt samkomulagi við
ríkisstjórnina rússnesku mun
danska stjórnin innan. skamms
senda fulltrúanefnd tii Moskva.
Verður formaður nefndárinnar
sendiheira Clan kammerherra,
en auk hans eru í nefndinni
torstjórarnir Hjerl-Hansen og
Eigil Loth, og skrifari nefndar-
innar verður Gustav Rásmussen,
fulltrúi í utanríkisráðaneytinuc.
Má eflaust búast við, að upp
úr þessari sendiferð dragi lolts
til viðskiftasamninga með Dön-
um og Rússum, en slíkir sámn-
ingar hafa ekki tekist enn Ðönum
til stórtjóns að sjálfra þeirra áliti.
Óblandin ánægja
er >Alþýðublaðinu« áð því, að
»Morgunblaðið< líkir því við
barn, því að það eru börnin,
sem framtíðin heyrir til. Þau
taka við af hinum gömlu, sem
missa tök og áhrif og deyja
samkvæmt >náttúrulögmálinu«.
Þart enginn að láta sér minkun
að því þykja að vera líkt við
börn. Hafa börn oft á ungum
aldri staðið þeim, er eldri voru,
fyllilega á sporði, og er frægt
dæmi þess það, er Jesús átti tólf
ára gamall viðræður við hina
gömlu og lærðu í musterinu.
Gremju þá, er fram kemur í
smágreininni um þetta í »Mbl.«,
er Hka auðvelt áð skilja. Það