Bjarmi - 01.11.1910, Blaðsíða 6

166
B J A R M I
Mundu því að virða hana móður
þína alla þína æíi.
Hlýddu henni og hrygðu hana ekki.
Mundu, að hún hefir einu sinni A'er-
ið stödd í mikilli hætlu vegna þín.
hytt.
II. II. Jónsson.
(Napstjert pr. Aalbæk, Danmörku).
Þjóðarlýti.
Má vera aö pau séu niörg, en fá eöa
ekkert vekja jafnfljótt eftirtekt útlendinga,
sem skilja islenzku, eins og— l)lóliö.—
Pvi miður er porri manna vor á meðal
orðinn pessu svo vanur, að menn vila
varla af pvi, lieyra ekki hvað viðbjóðslegt
hlótið er í eyrum trúaðra manna og dóna-
legt pað er i cyrum sannmentaðra manna.
Iíg hefi lieyrt góðkunna íslandsvini ytra
kvarta um pennan ósið; einkum man eg
eftir að prófessorsfrú Molbeck hafði orð
á pví, hvað sig hefði furðað, er islenzkir
mcntamenn, sem að öðru leyli hefðu
komið mjög vel fram, hefðu verið síblót-
andi. — Pað furðar sem sé engan, pótt
mentunarsnauðir slarkarar hafi ljótan
munnsöfnuð. En að heyra vel mentaða
menn, »finar« ungar stúlkur eða hefðar-
konur, og jafnvel presta, fara með blóts-
yrði, — pað er sjaldgælt meðal allra sið-
aðra pjóða, sem eg pekki, nema — pví
miður -- íslendinga.
I skemtigarði í Lundúnum, scm kendur
cr við Vikloriu drotningu, er t. d. auglýst,
að hver, sem »blóti eða fari með annað
ósæmilegt orðbragð« í garðinum, verði
sektaður um — 90 krónur. — Þannig lita
Englendingar á málið. —
Pað liggur sekt við að skemma sælu-
hús og aðrar ahnenningseignir, eins og
sjálfsagt er. En væri óhugsandi að leggja
sekt við, er mcnn skrifa ópverra-vísur
cða aðra svívirðu á piljur sæluhúsanna
eða annara almenningshúsa? Pað má
nærri geta, hvaða hugmynd úllendingar
fá um siðferði pjóðarinnar, er peir lesa
pcss háttar.
Mér verður pað fyrir minni, meðan eg
lifi, hvernig mér varð við, er eg kom til
Islands 1901, eflir 14 mánaða dvöl í Dan-
mörku, Noregi og Svipjóð. Eg hafði kynst
hundruðum manna af öllum stéttum, og
naumast heyrt hlótsyrði, nema hjá drukn-
um mönnum á ferðalagi, en oftast varð
eg að tala og hugsa erlend tungumál, svo
að eg hlakkaði til að heyra móðurmálið
mitt. Glaður sá eg aftur islenzku fjöllin,
og leginn varð eg, er skipið varpaði akk-
erum á fyrstu íslenzku höfninni, en pað
fór kuldahrollur um mig, er eg hevrði
landa mína, sem lögðu mörgum bátum
umhveríis skipið, svívirða móðurmál vorl
með blótsyrðum í annari hvorri setningu.
Flestir foreldrar hanna hörnum sinum
að blóta, — en hlóta pó sjálíir, — enda
verða áhrifln eftir pví oftasl nær.
»Eg meina ekkert með pvi«, segjasumir,
en vita mættu peir, að hlótsj'rðin eru
jafn ósæmileg og klúryrði í góðum fé-
lagsskap. Enda er sjaldan langl á milli
peirra, eins og heyra má, par sem illa
uppaldir unglingar koma saman.
»Eg held ,sá gamli1 sé ekki of góður
til að hafa hann milli tannanna«, var »af-
sðkun« eins nheldri mannsins«. — »En er
munnur yðar pá ekki of góður til að vera
bústaður djöfulsins?« svaraði liinn.
Margir peirra, sem fullyrða, að Salan sé
ekki til, eru pó si og æ að minnasl á
hann eða bústað lians, og er pað ein-
kennileg hugsana-samkvæmni.
Eins og við má húast, eru blótgjarnir
mcnn lljótir að nefna guðs nafn innan
um gálaust hjal, einkum er kvenpjóðin
sek í peim efnum, en ekki er sá ósiður
fegurri eða ábyrgðarminni.—
Pað er orðið mpira en mál að allir
hciðvirðir menn og konur risi einhuga
gegn pessu pjóðarlýti, svo að ekki verði
pjóðarskömm úr pví.
Hreinsum eyru vor, svo að vér heyrum
allir, að blót og formælingar og all ó-
pverra orðbragð er svívirðilegt meðal
vandaðra manna. Móðurmálið vort ætti
að vera oss öllum svo kært, að vér vild-
um ekki ala pað pvi skarni — ogmunnur
vor er of góður til að vera hústaður
djöfulsins.
S. A. Gíslason.
Frá kristniboðinu.
Heimsfundurinn Blöðin okkar hafa gleymt
i Edinborg að geta um stórmerkan
14.-23. jum 1910. fund> sem haIdin var j
Edinhorg i vor sem leið. Par mættu uni
1200 fulltrúar frá kristnihoðsfélögum uin
allan heim. Frá Norðurlöndum voru t.d.