Bjarmi - 01.05.2002, Blaðsíða 7
Ein af frumskyldum músiíma er aó vitja Mekku, helgasta staóar múslíma.
kristinna voru og eru ritaðar á. Margt af
því er Múhameð segir um kristinn og gyó-
inglegan átrúnað er því rangt eða mis-
skilningur, vilja bæöi kristnir menn og
gyðingar halda fram. Því eru múslímar að
sjálfsögðu ekki sammála.
Fyrir múslímum hefur Kóraninn í raun
svipaóa stöóu ogjesús hjá hinum kristnu.
Hann er opinberun Guðs ájörðinni, hann
er guðdómlegur, guódómleg hugsun og
lögmál Guós sem birtist mönnum í rituðu
orói. Það gefur því aó skilja að hann er
óskeikull og allt sem hann segir er guð-
dómlegt orð Guðs. Múhameð birti þetta
guódómlega orð Guðs, sá síóasti í óslitinni
röð spámanna allt frá Abraham, Móse og
Jesú. Vissulega hafði Guð talað til mann-
kyns í gegnum þá, en aðeins á takmarkaó-
an hátt. En Múhameð sagóist vera hinsti
spámaóurinn og að Kóraninn væri hin full-
komna opinberun hins fullkomna vilja
Guós. Ekkert myndi framar bætast vió.
Engir fleiri spámenn myndu koma. Mú-
hameö var innsigli spámannanna, „khatm
al-anbiya“. Þanniggaf Múhameð í skyn að
trú hans ætti sér í raun fornar rætur, þó
vissulega megi halda því fram að hann hafi
fyrst og fremst misskilió og mistúlkaó
margt af því er hann heyrði um kenningu
gyðinga og kristinna manna. Alla vega ef
Kóraninn er borinn saman við Biblíuna. En
Múhameð kenndi að hans kenning væri
fullkomnun alls þess er á undan hafði
komið. Biblían væri því í raun byggð á mis-
skilningi en ekki Kóraninn.
Trúarskyldur
Islam, nafn þeirra trúarbragöa er Mú-
hameð grundvallaði, þýðir „undirgefni“,
undirgefni undir vilja Guðs eins og fyrr
segir. Múslími heitir sá sem er undirgef-
inn undir vald Allah.
Það er frumskylda múslíma að biója
fimm sinnum á dag í átt til hins helga
Ka'bah steins í Mekku. Fyrst vildi Mú-
hameð að fylgendur hans sneru sér til Jer-
úsalem í bæn, en breytti því til aó undir-
strika sjálfstæði átrúnaðarins gagnvart
kristnum og gyðingum.
Sérhver múslími á að fasta í hinum
helga mánuði ramadan frá sólarupprás
til sólseturs. Og hann á aö reyna að kom-
ast til Mekku í pílagrímsferð alla vega
einu sinni á ævinni. Fyrst bauð Mú-
hammeð reyndar fylgjendum sínum að
fasta að hætti gyðinga, en hætti því eftir
að sló í brýnu milli þeirra og hans er gyð-
ingar stríddu honum á því að hann
þekkti ekki kenningu þeirra nægilegavel.
Múslími á aó gefa sig heils hugar að
trúnni og hafa yfir trúarjátninguna opin-
berlega í votta viðurvist: „Enginn guö er til
nema Guó og Múhammeð er spámaður
hans.“ Allir áttu að gefa ölmusu, „zakat“,
og með ölmusunni átti þjóðfélagið að ala
önn fyrir fátækum. Þessar fimm skyldur eru
kallaðar „súlur islams“, þ.e. fastan, píl-
grímsferðin, játningin, ölmusan og bænin.
Maóurinn, bæði karl og kona, standa
andspænis Guði sem þjónar hans í heim-
inum. Guð skapaði fyrsta manninn,
Adam, úr leir og blés honum lífsandann.
Guð sagói manninum nafn allra hluta.
Maðurinn er þannig ekki skapaður í
Guós mynd eins og kristin trú kennir, og
maðurinn er ekki samverkamaður Guðs
sem í Biblíunni. I sköpunarsögu Biblíun-
ar lætur Guð manninn gefa öllum dýrum
nafn, en sá sem gaf nafn hafði vald yfir
því er hann nefndi. Samkvæmt Kóranin-
um er það Guð sem nefnir og hefur vald-
ið. Maðurinn er í réttu sambandi vió Guð
sinn þegar hann verkar sem þræll Guðs í
heiminum, „abd Allah”. Að vera sannur
maður er að vera sannur þræll Guós.
Samkvæmt Kóraninum og islamskri
hefó líta múslímar þannig á aó karl og
kona eigi að uppfylla hvort annaó í sam-
félaginu. Þeim er þannig ætlað hvort sitt
hlutverk og þau eiga ekki aó vera í sam-
keppni um sömu þjóðfélagsstöðu og
ábyrgð. Hlutverk konunnar er að varð-
veita og annast fjölskylduna og heimilið,
ala upp börnin og búa þeim góðan stað
heima. Karlmaðurinn á aftur á móti að
vinna úti og uppfylla efnahagslegar þarfir
fjölskyldunnar. Hann á aó „skaffa“, svo
notuð sé góð íslensk líking. Kynlífió er
heilagt þó að hjónavígsla sé ekki heilagt
sakramenti. Fjölkvæni er leyfilegt undir
vissum kringumstæðum ef allir aðilar eru
sammála og ef komið er fram af fullum
rétti gagnart öllum konunum sem hlut
eiga að máli. Allt kynlíf, sem ekki fellur að
hinu hefóbundna hlutverki fjölskyldunnar
og karls og konu, er bannað. Því fylgja
strangar refsingar að brjóta þau bönn.
Hórdómur (framhjáhald), kynvilla (sam-
kynhneigó) og allt lauslæti er dauðasök.
Aherslan á mismunandi hlutverk kynj-
anna er undirstrikuð með aógreiningu
þeirra á opinberum vettvangi og meó því
aö konur bera blæju. Islam krefst þess að
konur séu hógværlega klæddar og að þær
hylji „skartgripi" sína öórum en eigin-
manni sínum. Skartgripir kvenna eru lík-
ami þeirra og hár, samkvæmt hefðinni.
Þórhallur Heimisson er prestur
í Hafnarfjardarkirkju.
Sérhver múslími á ad fasta í hinum helga
mánuói ramaáan frá sólarupprás til solseturs
Og hann á að reyna að komast til Mekku í
puagrímsferö alía vega einu sinni á cevinni.
7