Heima er bezt - 01.06.1951, Side 23

Nr. 4
Heim'a er bbzt
119
Sjóferðir og landafundir:
Marco Polo — Maðurinn, sem
bætti Asíu við á landabréfið
ÞAÐ VAR í Genúa árið 1298.
Allsstaðar, þar sem fólk kom
saman, heyrðist eitt nafn nefnt.
Fyrst í stað líkt og af tilviljun,
eða eins og menn vildu slá var-
nagla fyrir því, sem þeir sögðu
í sambandi við það. Síðar varð
orðrómurinn öllu opinskárri,
unz öll Genúa ræddi um mann-
inn og hafði nafn hans á vör-
unum. Þetta nafn var Marco
Polo.
Var hann kannske einhver af
helztu borgurum Genúa? Eða
einhver af stríðsgörpum lands-
ins? Prestur, ef til vill, sem lýð-
urinn var hugfanginn af? Nei,
ekkert af þessu. Marco Polo var
ofur einfaldlega stríðsfangi, sem
frá dögum orrustunnar við Kor-
cola hafði verið í fangelsi í
Genúa. Virðulegur floti Feneyja
hafði látið í minni pokann fyrir
Genúa-flota við Korcula, og
Marco Polo var aðeins einn af
sjö þúsund föngum, sem féllu í
hendur Genúa-mönnum.
En til eru þeir, sem engin
fangelsi geta heft. Sálarlíf
þeirra er of lifandi og athafna-
ríkt til þess að geta unað lás og
slá fangelsisins. Þessum frelsis-
unnandi hópi manna heyrði
Marco Polo til. Frásagnir af
hinni sérstæðu lífsreynslu sinni
lét hann samföngum sínum í
té á tilbreytingarlausum dögum
fangavistarinnar. Sú frásögn
barst lengra en fangelsisvegg-
irnir náðu, komst til eyrna borg-
arbúa og varð loks þess vald-
andi, að nafn mannsins var í
hvers manns munni.
Þá skeði það sérkennilega, að
sjálfur fanginn tók fanginn hug
Genúabúa með sögum sínum,
jafn ríka sem fátæka, sögum af
glæsileik og auðæfum Austur-
landa. Kvöld eftir kvöld hlaut
hann heimsóknir forvitinna og
aðdáunarfullra Genúa-búa, og
kvöld eftir kvöld hélt þessi tign-
aði þulur uppi frásögnum um
örlög sín og reynslu í fjarlæg-
ustu hlutum heims.
— Lífsreynsla þín er vægast
sagt ærið sérstæð, sagði einn af
samföngum Marco Polo eitt
kvöldið. Hvers vegna skrifarðu
ekki eitthvað um hana?
— O, hver ætti svo sem að
hjálpa mér við það, var svarið.
— Ég, Rusticano vinur þinn.
í fæðingarbæ minum, Pisa,
lærði ég frönsku, ritmál aldar-
innar. Láttu flytja hingað allt
það, sem þú ert búinn að láta
skrifa þegar og geymt er í Fen-
eyjum, svo skal ég verða sá, sem
skráset fyrir komandi kynslóðir
frásagnir þínar.
Marco Polo sagði frá, og
Rusticano skrifaði. Langar
klukkustundir fangavistarinnar
voru notfærðar til þess að setja
þær frásagnir á bók, sem áttu
eftir að halda lífi um aldir og
enn þann dag í dag teljast hin-
ar merkustu, enda til á næstum
því öllum tungumálum.
Og þetta er frásögnin af
Marco Polo og för hans í Aust-
urveg ....
T.
Með lestum ferðamanna og
kaupmanna bárust óljósar og
tælandi sögur um auðlegð fjar-
lægra landa í austri.
Þessar sögur komu með hæg-
fara úlfaldalestunum, voru
sagðar við eldinn í tjaldbúðun-
um um langar nætur, flugu sem
þytur frá einum kaupmannin-
um til annars. Á hverri tíu
mílna vegalengd urðu þær enn
stórfenglegri og hugmyndaauð-
ugri en áður, unz þær að lokum
gáfu Evrópubúum hina glæsi-
legustu vitneskju um gull, silki,
gimsteina og hverskonar jarð-
neskan munað, sem hugsazt gat.
Bræðrunum tveim, Nicolo og
Marco Polo, úr hinni þekktu og
virðulegu kaupmannsfjölskyldu
Polo í Feneyjum, var enganveg-
inn ókunnugt um þetta. Á ferða-
lögum sínum höfðu þeir einatt
heyrt getið um þessa hluti, og
þegar þeir voru á leiðinni milli
heimahaganna og verzlunar-
stöðvanna í Konstantínópel eða
Kortið sýnir leiðir þrer, sein Nicolo, Matteo og Marco Polo fóru.