Heima er bezt - 01.06.1951, Page 25

Nr. 4
Heim'a er bezt
121
VORSTORFIN
| Um þetta leyti setja voryrkjurnar svip sinn á byggðir og ból
í sveitum landsins. Vélarnar hafa þar sem annars staðar
veitt mannshöndinni liðveizlu. — Myndin hér að ofan er
! tekin framan í Kotásnum hjá Ásum í Gnúpverjahreppi.
Kartöflurnar eru plægðar niður í garðinn og jeppa beitt
! fyrir plóginn.
I—------------------------------------------------------------
sem með ykkur er? spyr keis-
arinn eftir skamma stund.
— Náðugi herra, þetta er
einkasonur minn og þjónn yðar,
anzar Nicolo.
— Einnig hann er hjartanlega
velkominn, segir keisarinn og
skipar hann meðlim heiðurslíf-
varðar síns.
Eftir þetta kemur gleðiríkt
tímabil í ævi hins unga Marco
Polos. Hann hefur einkar góða
hæfileika til þess að læra kín-
verska tungu og tekst að venj-
ast siðum þjóðarinnar fyrir-
hafnarlítið. Þegar fram líða
stundir kemst hann í álit hjá
keisaranum. Margskonar vanda-
söm störf eru lögð á herðar hans
og hann leysir þau vel af hendi
og tekur miklum framförum.
Að lokum er Marco Polo send-
ur í umboði keisarans til fylk-
isins Júnnan til þess að rækja
áríðandi starf. Ferðalagið tekur
sex mánuði, og hlutverkið er all-
vandasamt. En jafnvel þennan
erfiða vanda leysir hann svo vel
af hendi, að keisarinn undrast,
og við heimkomuna er hann
sæmdur landstjóranafnbót yfir
fylkinu Yangtsjou fyrir norðan
Nanking.
Marco Polo féll vel að vera í
þjónustu keisarans. Með hverju
ári sem leið óx hann í áliti hjá
húsbónda sínum, og hlutverk
þau, sem húsbóndinn fær hon-
um að gegna," verða að sama
skapi stöðugt vandasamari og
þýðingarmeiri. Á hinum mörgu
og löngu ferðalögum sínum
leggur hann í vana sinn að taka
vel eftir og hripa niður til minn-
is allt það markverðasta, sem
hann lifir og sér, og veita bæk-
ur hans því mjög sanna og at-
hyglisverða mynd af lífi og
menningu Kínverja við lok 13.
aldar.
í Suður-Kína var hin svo-
nefnda „Himnaríkisbyggð", er
einkum vakti athygli og undrun
Marco Polos. Samkvæmt hans
áliti var þetta stærsta borg í
heimi, og hann getur þess, að
þar séu hvorki meira né minna
en tólf þúsund steinbrýr, sem
jafnvel stór skip geti siglt und-
ir. Um þetta farast honum sjálf-
um orð á þessa lund:
— Þið skuluð ekki undrast
það, þótt hér séu svona margar
brýr, segir hann, því að borgin
er öll reist á hólmum, sem eru
umflotnir vatni líkt og Feneyj-
ar. Kaupmenn þessa staðar eru
svo margir og auðugir, að ríki-
dæmið er bæði óútreiknanlegt
og óskiljanlegt. Allt það fólk,
sem þar býr, er þegnar stór-
khansins, hjáguðadýrkendur og
nota peninga úr bréfi. í borginni
eru einnig fjögur þúsund böð. og
íbúarnir, sem koma þangað oft,
eru mjög hreinlegir. Tekjur þær,
sem stór-khaninn hefur af borg
þessari árlega, nema tuttugu og
þrem milljónum dúkata, en sem
frekara dæmi um stærð borg-
arinnar má geta þess, að þav er
eytt á degi hverjum tíu þúsund
skálapundum — m. ö. o. 4.250
kg. — af pappír . . .
Marco Polo lætur ekkert tæki-
færi ónotað til að kynnast hinu
víðáttumikla Kínaveldi og reyn-
ir á allan hátt að kanna leynd-
ardóma þess. Og lesi maður frá-
sagnir hans, undrast maður yfir
þeirri rótgrónu og þroskuðu
menningu, sem kínverskt þjóð-
félag hefur grundvallazt á. Þeg-
ar hann dvaldist þar fyrst, var
pappírsmyntin hið mesta undr-
unarefni, enda segir hann ná-
kvæmlega frá því, hvernig notk-
un hennar fari fram.
— Börkurinn er tekinn af
greinum móberjatrjánna, lagð-
ur i bleyti, og síðan mulinn í
mortéli. Úr efni þessu er búinn
til pappír, sem á allan hátt er
líkur þeim pappir, sem gerður
er úr bómull, nema að því leyti,
að þessi er svartur á litinn.
Pappírinn er síðan skorinn í svo
til ferhyrnda parta, og hver
partur er handleikinn af slíkri
nákvæmni og umhugsun, að
ætla mætti, að um gull væri að
ræða. Á hvern seðil skrifa svo
sérstakir embættismenn nafn
sitt og setja þar auk þess stimp-
il sinn. Að þessu loknu dýfir
æðsti maður fjármálanna sér-
legum stimpli sínum í blöndu
brennisteins og kvikasilfurs og
stimplar alla seðlana. Að því
loknu eru bréfseðlarnir fyrst
lögmætir peningar, og reyni ein-
hver að líkja eftir þeim, er hon-
um refsað með lífláti.
Þegar á þessum tímum var hið
volduga Kínaveldi mjög vel
skipulagt, og á hinum mörgu
ferðalögum sínum í erinda-
gjörðum keisarans, fær Marco
Polo tækifæri til að sannfærast
um þetta. Samgöngur eru til-
tölulega góðar og áreiðanlegar,
Allar leiðir liggja til Peking og
keisarans. Með tuttugu og fimm
mílna millibili er komið fyrir
áningastöðum, þar sem sendi-