Heima er bezt - 01.02.1954, Síða 22

54
Heima er bezt
Nr. 2
kom mér í huga að komast suður
í Bandaríki og vera við hveiti-
uppskeru. Ég vissi að sú vinna
var þokkaleg og allvel borguð.
Fórum við tveir íslendingar
saman suður og ætluðum til
Dakota. Járnbraut gekk ekki
alla leið, svo að við urðum að
ganga langa leið. Tveggja tíma
gangur var frá síðustu járn-
brautarstöðinni til næsta þorps.
Á hæðum nokkrum, sem við
gengum upp á, var fagurt útsýni
yfir akrana í Dakotabyggðinni.
Sólskin var og sunnangola. Ég
hef fátt búsældarlegra séð en
bylgjandi akrana í sólskininu.
Verður mér sú sjón ógleymanleg.
Við sátum góða stund og horfð-
iim á þetta fagra hérað. Við
héídum áfram ferðinni og kom-
urn ofan í Hallsonþorpið. Þar
borðuðum við miðdegisverð. Síð-
ati fórum við að spyrjast fyrir
um atvinnumöguleika. Pilturinn,
sem með mér var, fékk atvinnu
í nágrenninu. Hann var vel fær
í ensku. Ég fór að leita mér að
vinnu hjá íslenzku bændunum í
héraðinum. Landarnir tóku mér
mjög vingjarnlega. Mér var sagt
a:r tveim bræðrum, sem myndi
vanta mann við þreskingu. Ég
spurðist fyrir um þá og fékk að
vita, að þeir væru mjög áreiðan-
legir, en tregir að greiða hátt
kaup. Nokkuð langt var til
þeirra. Lét einn bóndinn aka mér
helming leiðarinnar ókeypis.
Mér tókst vel að finna bújarðir
brafðranna. Hitti ég annan
þeina er Jóhannes hét. Hann
bjó í myndarlegu timburhúsi.
Var búmannsbragur á öllu þar
heima. Átti hann mikið af svín-
um og alifuglum. Húsið stóð í
fögrum skógarjaðri og var það-
an um míluf j órðungur að ökrun-
um. Húsbóndinn bauð mér til
stolu. Spurði hann mig strax á
hvaða ferðalagi ég væri. Ég leysti
úr því. Spurði hann þá hvort ég
þekkti nokkuð til hveitiupp-
skeru. Kvað ég það ekki vera.
„O, jæja, o, jæja, drengur minn,
þið haldið að þið getið allt gert,
þótt þó að þið hafið aldrei séð
verkið né um það heyrt“. Svar-
aði ég því til, að einhverntíma
yrði allt fyrst, „eða vantar ykkur
ekl:i menn við uppskeruna?" „Jú,
jú, raunar vantar okkur mann,
ég á bróður, sem býr hérna rétt
hjá og við vinnum saman að
uppskerunni á hverju sumri“.
Viö gengum yfir til bróður hans.
Hann var úti staddur og tók okk-
ur glaðlega og spurði, hvað okk-
ur væri á höndum. Nafn hans
var Eiríkur. Mér þótti maður
þessi mjög einkennilegur. Hann
pataði með höndunum út í loft-
ið þegar hann talaði, og var fas-
mikill. Hann spurði mig í þaula
um alla heima og geima og bar
óðann á. Jóhannes kvað bezt að
snúa sér að efninu og spurði,
hvernig Eiríki litist á að taka
mig í vinnu. „Já, það er gott og
blessað, sjálfsagt að taka mann-
inn. En við borgum þér lágt. Mér
lítzt þannig á þig, að þú munir
reynast nokkuð vel. Ertu ekki á-
nægður með það?“ segir Eiríkur
og hlær langan hlátur. Ég innti
þá eftir, hvernig þeir höguðu
launagreiðslunni, hvort það væri
tímakaup, dagkaup, vikukaup
eða mánaðarkaup. Kváðust þeir
greiða tímakaup við alla sláttu-
og þreskivinnu. Fæði var ókeyp-
is, líka þó að veður útilokaði að
vinna úti. Þannig var ráðning
mín ákveðin og mér líkaði æ bet-
ur með hverjum degi sem leið,
féll vel við allt fólkið, en margt
manna var á báðum heimilun-
um. Var það allt íslenzkt. Nokkr-
um dögum síðar hófst hveiti-
slátturinn og stóð yfir á þriðju
viku. Slegið var með svonefnd-
um bindara. Það er vél sem bind-
ur grösin í knippi um leið og
slegið er. Stráin náðu manni í
mjöðm. Mér veittist verkið erfitt,
mest vegna hitans. Eftir því sem
ég lærði handtökin, sóttist mér
verkið betur. Bændurnir slógu
alltaf sjálfir, en þrír og fjórir
vorum við að reisa bindin upp á
endann, fjögur saman. Fjórir
hestar voru fyrir hverjum bind-
ara. Þegar kornið var orðið
þurrt, var komið með þreskivél-
ar. Þær áttu einstaklingar, sem
fóru yfir heilar byggðir til að
þreskja fyrir bændur. Sumir óku
kornbindunum að þreskivélinni,
en aðrir fluttu kornið frá henni
heim í kornhlöðuna. Við þetta
var unnið af miklu kappi. Vinna
var hafin kl. 7 að morgni, og ekki
hætt fyrr en kl. 10 um kvöldið.
Ekki var hægt að þreskja nema
veður væri þurrt. Viðurgjörning-
ur var mjög góður. Þegar lokið
var við að þreskja, var byrjað að
plægja upp akrana. Var ég plæg-
ingamaður hjá bræðrunum í sex
vikur; alls var ég þarna í tvo
mánuði. Bræðurnir gerðu mjög
vel við mig þegar ég fór og
greiddu mér vel, en ég hafði alls
ekki búist við því. Voru þeir á-
nægðir með mig.
Ég fór aftur til Winnipeg og
vann þar við ýmsa vinnu í mán-
aðartíma. Síðan fór ég út í Álfta-
vatnsbyggð að finna konu mína
og Pétur Árnason. Mér var vel
tekið, en ekki leitzt mér á mig
þar. Þangað var ekki hægt að
fara með járnbraut nema 12 míl-
ur af leiðinni, síðan var tveggja
daga ferð með vagni. Ég ætlaði
að vera þarna næsta vetur. Pét-
ur var nýbúinn að byggja sér
hús, en átti gamalt hús fyrir.
Það keypti ég af honum. Ég varð
að fara til Winnipeg að sækja
dót mitt og fékk ég til þess hesta
og vagn. í þeirri för bar ekkert
til tíðinda fyrr en á heimleið-
inni. Ég fékk hestana geymda á
járnbrautarstöðinni meðan ég
sótti farangurinn til borgarinn-
ar. Gisti ég í bakaleiðinni á járn-
brautarstöðinni, en bjó upp á
vagninn kvöldið áður, því að ég
ætlaði snemma á stað. Ég lá í
skúr um nóttina, en hestar mínir
voru þar skammt frá. Ég hélt af
stað fyrir dögun, en þegar bjart
var orðið, sá ég, að ég hafði tekið
skakka braut og var því á rangri
leið. Varð ég að snúa við til þess
að komast á rétta leið. Svo var
ég villtur, að ég varð að fá leið-
sögn til þess að komast á leiðina.
Að öðru leyti gekk ferðin fram í
Álftavatnsbyggð vel. Dvaldi ég
þar um veturinn. í desember-
mánuði fór ég til bónda eins, er
var enskur, og vann hjá honum
við gripahirðingu í þrjá mánuði.
Hann átti 170 nautgripi. Af þeim
voru 70 hýstir. Mér leið vel þarna
og lærði talsvert í málinu. í maí
um vorið kom að því að ég varð
að flytja í burtu og leita mér at-
vinnu annars staðar, því að mér
féll að öllu leyti miður við Pét-
ur. Ég var búinn að vinna hjá
honum í marga daga og fékk
ekkert fyrir. Ég leigði mann með
hest og vagn til að flytja dót
mitt til Winnipeg. Ég hafði haft
15 dollara á mánuði hjá þeim
enska, en það var lágt kaup. Yfir
óbyggðir var að fara á leiðinni,
og urðum við að gista í óbyggð
eina nótt. Höfðum við tjöld með.