Heima er bezt - 01.05.1954, Qupperneq 24

152
Heima er bezt
Nr. 5
hennar og formæður hafa hald-
ið svo hátt.
Um þessar mundir fær hún
bréf frá ömmu Sólrúnu, bréf,
sem leið henni aldrei úr minni,
jók baráttuþrek hennar og
styrkti hana í hverri raun síðar
á ævinni. Þetta bréf ér á þessa
leið:
Elsku litla Hrefna mín! —
Legðu rækt við þær gáfur, sem
í þér búa, og vertu einungis
ánægð með það bezta. Leyfðu
aldrei táli hins hvíta ljóss að
villa þér sjónir og eyðileggja
gildi lífs þíns og fegurð sálar
þinnar.
Mundu, að ættleggur þinn
nær til Ólafs konungs hvíta og
Auðar djúpúðgu. Hafðu þína
frægu feður að fyrirmynd.
Vertu aldrei ánægð með neitt
yfirskin, og eyddu aldrei tíma
þínum til ónýtis, því hann er
dýrmætur. Vinn hverja stund
að nytsamri hjálparstarfsemi,
ekki einungis fyrir þig sjálfa,
heldur einnig fyrir aðra.
Byggðu sjálfa þig upp til þess að
ná takmarki því, er þú setur
þér, barnið mitt. Ég treysti þér,
og ég ann þér svo mikið. Láttu
mig ekki verða fyrir vonbrigð-
um. Guð sé með þér.
Amma Sólrún.
Er Hrefna flýði á náðir móð-
ur sinnar, gerði hún sér Ijóst,
að hún mundi ekki geta verið
hjá henni lengi, enda varð sú
raunin. Hún var aftur send af
stað, og lá nú leiðin til Norður-
Dakota í Bandaríkjunum. Átti
hún að fara til frænku sinnar,
er þar bjó. Farangur sinn og þar
með eigur allar hafði hún í
koddaverinu, en svo slysalega
tókst til, að hún glataði því á
leiðinni, svo að hún kom slypp
og snauð til Bandaríkjanna, átti
ekki annað en fötin, sem hún
stóð í. En kjarkur þessarar telpu
var æ hinn sami, lundin svo létt,
að ekkert fékk bugað hana, og
þjóðarmetnaðurinn íslenzki svo
gott veganesti, að vart varð á
betra kosið.
Ekki varð vist hennar löng í
Norður-Dakota að þessu sinni.
Dvaldist hún af sumarið hjá
frænku sinni, en íslenzk hjón
tóku hana að sér um haustið, og
var hún hjá þeim um veturinn.
Síðan hófst aftur sami hreppa-
flutningurinn á þessu blessaða
barni. Nú var hún aftur send
til Winnipeg til eldri systur sinn-
ar, er hafði þar atvinnu, og
byrjaði hún þá að vinna fyrir
sér sjálf, þótt enn væri hún á
barnsaldri. Um þetta segir frú
Hrefna sjálf:
„Ég gætti barns, sem var eins
stórt og ég sjálf.1) Ég var „vika-
drengur“ á góðu veitingahúsi. Ég
bjó um rúmin, þvoði diskana,
hjálpaði til að elda matinn og
bera á borð. Mér var ljóst, að ég
yarð annaðhvort „að duga eða
drepast“, svo ég reyndi að vinna
fyrir mér, en hugsaði ekkert um
að ganga í skóla.“
En þráin til mennta var æ hin
sama, þótt hún hugði ekki til
skólagöngu á þessum árum, enda
voru henni þar öll sund lokuð,
var hún þó á þeim aldri, sem
börn sækja skóla.
í Winnipeg mun Hrefna hafa
verið í fjögur ár og gekk að
hverri þeirri vinnu, er hún fékk.
En þegar fjórar systur hennar
tóku sig upp og fluttust til Sioux
Falls í Suður-Dakota og settu þar
á fót þvottahús, fór Hrefna til
þeirra. Við þvottabalann stóð
hún í þrjú ár, jafnan með sáran
þreytuverk í baki og miður sín
sökum ofþreytu.
Snemma fór hún að reyna að
afla sér allrar þeirrar þekkingar
og menntunar, sem hún gat
komizt yfir, en slíkt vill löngum
verða erfitt heilsuveilli þvotta-
konu, sem vinna verður myrkr-
anna á milli til þess að hafa í
sig og á. En draumurinn fagri
hafði enn ekki rætzt, í ævintýr-
inu mikla var hún enn Helga í
öskustónni. Og enn minnist hún
bréfsins frá ömmu Sólrúnu, enn
minnist hún íslenzkra hetju-
sagna, alls þess, er hún ætlaði
að taka sér til fyrirmyndar!
Gamla konan hafði brýnt fyrir
henni, að hún ætti að „byggja
sjálfa sig upp“ til þess að vinna
öðrum allt það gagn, er hún
mætti. Hún hafði nefnt hjálp-
arstarfsemi. Hafði gamla konan
haft lækningar í huga? Hrefna
minntist þess, að afi hennar
l) Frú Hrefna var lág vexti og grann-
holcla, og er haft fyrir satt, að hún hafi
fullórðin vegið innan við hundrað pund.
hafði verið læknir heima á ís-
landi og amma hennar hafði og
stundað lækningar. Hún hafði
ekki stundað lækningar í hagn-
aðarskyni, gamla konan, sjúkl-
ingana hafði hún tekið heim til
sín, veitt þeim húsaskjól, fæði
og hjúkrun ókeypis, ef með
þurfti.
Það var á þessum árum, sem
hún kynntist dönskum presti.
Hann kenndi henni danska
tungu og lét hana lesa biblíuna
á því máli. Hann kom henni síð-
ar í alþýðuskóla og sagði henni
margt frá fjarlægum löndum og
trúboðum, sem þar störfuðu.
Hrefna var heilluð af þessum
frásögnum. Ævintýraþráin hafði
alltaf verið ríkur þáttur í skap-
gerð hennar, og trúhneigð hafði
hún alltaf verið. Hún ákvað þeg-
ar að gerast trúboði.
Hún fór til Minneapolis og
komst þar í trúboðsskóla. Þaðan
fór hún til Lincöln í Nebraska og
nam þar hjúkrunarfræði, og
alltaf varð hún að vinna fyrir
sér með skólanáminu, og lagði
svo hart að sér, að einstakt má
kalla. Hún vann vinnukonu-
störf kvölds og morgna og varð
að fara á fætur klukkan tvö á
nóttinni til að læra.
En nú urðu þáttaskipti í lífi
hennar. Hún kynntist ungum
læknanema, John Kurtz að
nafni. Þau felldu hugi saman og
heitbundust. Þegar Hrefna
brautskráðist, árið 1900, giftu
þau sig.
Nú brosti lífið við Hrefnu í
fyrsta skipti á ævinni. Maður
hennar átti nokkurt fé handa á
milli. Og nú fór hann með brúði
sína vestur til Colorado og hóf
nám þar við háskólann. Hrefna
hafði eignazt heimili, en heim-
ili hafði hún ekki átt, sem hægt
var að kalla því nafni, síðan hún
ung að árum fór frá Tindum.
Gleði hennar var fölskvalaus.
Hún hafði eftir ósleitilega bar-
áttu náð mikilsverðu marki, og
hún hafði eignazt ungan og
tryggan vin, sem ætlaði að
standa við hlið hennar í barátt-
unni, því að enn skyldi sækja á
brattann, en trúboðsstarfið var
látið liggja á milli hluta.
En það var eins og fátækt og
ill forlög væru fylginautar hinn-
ar ungu konu. Eftir nokkurra
vikna hjónaband veiktist maður