Heima er bezt - 01.04.1997, Síða 18

arbréfslaus, sé og Eyvindur sá Jóns-
son, grunaður með miklum líkindum
um þjófnað í Árnesþingi:
„Grannvaxinn, með stærri mönn-
um, nær glóbjartur á hár, sem er með
liðum að neðan, toginleitur og ein-
leitur, nokkuð þykkari neðri en efri
vör, fótagrannur, mjúkmáll og geð-
góður, hirtinn og hreinlátur, reykir
lítið tóbak þá býðst, lagtækari á tré
en járn, góður vinnumaður og liðug-
ur til smávika, lítt lesandi en óskrif-
andi, raular gjarnan fyrir munni sér
kvæða- eða rímuerindi, þó afbakað.“
Krafðist Brynjólfur sýslumaður að
Eyvindi væri vísað til sinnar sveitar,
þar sem hann hittist eða kynni staðar
að nema.
Er nú auðséð af lýsingu þessari, að
ekki hefur Halla með honum verið,
því að ekkert er hennar getið í lýs-
ingunni, svo það er missögn að hann
stryki með hana.
3. Sögn Eyvindar um Þórisdal.
Það er haft eftir Eyvindi þá hann
gaf sig upp að lyktum vestra, er síðar
segir, að það hygði hann í fyrstu, er
hann lagðist út, að komast í Þórisdal,
er sumir hafa, á síðari öldum, kallað
Áradal. Skildi hann þá eftir farangur
sinn í námunda við Skjaldbreið og
fór að leita Þórisdals. Má og vera
hann heyrt hafi það, þá þeir Björn
prestur Stefánsson og Helgi prestur
Grímsson, leituðu Þórisdals, þá fyrir
82 vetrum. Komust þeir svo langt á
leið, að því er ritað er í frásögu
þeirra, að þeim sýndust drög halla
ofan til dalsins, en fyrir því að snjó-
hengjur ærnar sýndust þeim í dals-
brúnunum og fyrir því lítt færilegt
eður ekki, þá sneru þeir aftur, og það
með að dagur var að kvöldi kominn,
létu því af við svo búið. Má og vera,
að ekki hitti þeir þar á er helst hefði
færi á verið að komast í dalinn.
En ekki er þess getið með hverjum
hætti Eyvindur komst í dalinn, ef
hann sagði satt frá, en það er sögð
sögn Eyvindar, að 2 bæi sæi hann í
dalnum og fé margt og sást hann um
lítla hríð, áður en hann sá að maður
einn gekk á milli bæjanna. Þóttist þá
Eyvindur vita, að hann hefði orðið
var við sig, því að þegar hlupu sam-
an 5 eða 6 karlar frá báðum bæjun-
um og tóku þegar hlaup að Eyvindi.
Sýndist honum þá ekki að bíða og
þótti þeir allótrúlegir og tók nú á rás.
Eltu þeir hann og sá Eyvindur að
draga mundu þeir sig uppi. En fyrir
því að handahlaupaíþrótt var honum
lagin með yfirburðum, þá skaut hann
sér á þau upp jökulháls nokkurn, en
sprunga allvíð var í jökulinn og
skopraði Eyvindur sér yfir hana, en
þar námu dalbúar staðar og treystu
þeir sér ekki yfir gjána og hurfu þar
aftur og skildi þar með þeim.
4. Eyvindur fer á Vestfirói og fœr
Höllu.
Nú þótti Eyvindi ekki ráð að leita
aftur til Þórisdals, ætla menn það þá
vissast, að hann hlypi á Vestfirði, því
að sagt er að vart yrði við mann
ókenndan, í Haukadal, með 3 hesta.
Síðan urðu menn varir við hann í
Bitru og á Snartartunguheiði og
segja það gamlir menn, að hann sett-
ist að hjá ungri ekkju, er Halla hét
Jónsdóttir, er ættuð væri úr Súganda-
firði. Er sagt að hún væri við búhok-
ur í Grunnavíkursókn, telja sumir
það á Hrafnsfjarðareyri, kirkjukoti
firá Stað í Grunnavík, 4 hundruð að
dýrleika. Væri það þá í eyði og
byggði Eyvindur það upp og væri
þar fyrst með Höllu. Er sagt að hún
væri lítt grandvör. Telja menn son
hennar allungan, er Oliver héti, eftir
fyrri mann sinn, er hún átti all-
skamma hríð, og verður hans síðar
lítið við getið.
Nú fékk Stað í Grunnavík, Jón
prestur, sonur Jóns prófasts Pálsson-
ar á Stað í Steingrímsfirði. Jón prest-
ur Jónsson var ungur maður og
ókvæntur og ætla menn víst að hann
gæfi Eyvind saman við Höllu, þó að
kynningarlaus væri hann með öllu,
einkum er prestur vissi hann vera
hinn besta vinnumann og hinn lag-
hentasta í hvívetna, og þar við bætt-
ist, ef hann hefur tekið kirkjukotið í
eyði og byggt upp. Skorti og Eyvind
eigi þrifnað í búi. Má og vera að
prestur vissi ekki til að Eyvindi hefði
lýst verið á alþingi ella, ef heyrt
hefði, að það væri sá Eyvindur, því
að ekki er þess getið, að hann lygi
þar til nafns síns, þó að logið muni
hann hafa til, hvaðan úr sveitum
hann væri að kominn.
Jón prestur fékk Stað árið 1749, er
því líklegast að þau misseri fengi Ey-
vindur Höllu. En það segir í presta-
tali, að Jón prestur héldi Stað á þriðja
ár og létist með þeim hætti að land-
viðri rak á í fiskiróðri, allhvasst. Er
þá sagt að skip það fengi annað
tveggja barið eður siglt undir land en
týndust þar allir. Fannst prestur einn,
skriðinn upp úr flæðarmáli, örendur
þar í Víkinni.
5. Frá Eyvindi og Þorvarði í Skóg-
um.
Maður hét Þorvarður, er bjó að
Skógum í Grunnavíkurþinghá, vel
fjáreigandi. Honum hvarf sauður,
grákollóttur. Urðu og víðar sauða-
hvörf þar í Víkinni og víðar. Lagðist
þegar grunur á að Eyvindur mundi af
valdur. Þótti og mörgum líklegt, að
Halla mundi heldur fýsa þess en
letja, að því er orð lagðist á hana
áður en Eyvindur tæki saman við
hana ella fengi hennar, því að engin
tvímæli geta á legið um það, að hún
væri kona hans, að því er síðar segir.
Þorvarður í Skógum hafði pata
fengið af því, að Eyvindur mundi
stolið hafa Grákolli hans og það
með, að svo væri hann mörvaður, að
Eyvindur hemdi ekki mörinn í trogi
til samangerðar og yrði til þess hurð
að hafa.
Litlu síðar fundust þeir Þorvarður
og Eyvindur. Er þá talið að Þorvarð-
ur mælti:
„Hversu skarst hann Grákollur
minn, Eyvindur minn, var nokkur
matur í krofinu?“
Ekki er þess getið að Eyvindur
andæfði því, né þrætti þá fyrir, en
þóttist vita að bert mundi orðið Þor-
varði um tökuna. Er þá sagt að
Grunnvíkingar tækju að ráðgast um
að ákæra Eyvind um þjófnaðinn fyrir
sýslumanni, ella grípa hann og færa
138 Heima er bezt