Æskan - 01.04.1908, Blaðsíða 6

30
ÆSKAN
Bernska og æska feðra vorra.
(Niðurl.).
Kappreiðar voru og þreyttar og kapp-
róðrar. Knattleikurinn var mest leik-
inn af öllum útileikjum. Knötturinn
var sleginn (eða drepinn) með knatt-
trénu (knattdrepill). Þann leik léku
saman tveir og tveir, þeir sem jafn-
astir voru; sló annar knöttinn, en hinn
lienti hann á lofti. Leikurinn fór fram
á sléltum velli eða úti á ísi á vötnum,
t. d. á Miðtjarðarvatni (Grettissaga).
Af allraunum má nefna reipdráttinn.
Ólar voru ristar og togaði sinn í hvorn
enda. Þaðan er komið orðtækið: Yið
raman er reipi að draga. Það þótli
vel af sér vikið, ef einhver hélt ólinni
eða reipinu, þó tveir eða fleiri toguðu
í móti.
Að verða mikill og sterkur, það var
það, sem að var kept, enda tókst það.
Sumir vóru frábærlega Iiagir á tré
og járn og er það líka með íþróttum
talið.
En þetta var ekki alt og sumt. í
hraustum líkama átti líka að búa hraust
sál. Þess vegna lögðu margir menn
lika mikla stund á andlegar iþróttir.
Tíl þeirra íþrótta telst sagnalist og
skáldskapar og lagasetning. í öllu þessu
kemur fram sú íþrótt, sem menn dást
að enn í dag.
Forfeður vorir voru hinir ötulustu
siglingamenn og sjógarpar og kunnu
góða grein á landaskipun og landshátt-
um í Norðurálfunni. Ungir menn
fóru ekki á mis við þann fróðleik né
það, sem orðið gat þeim til leiðbein-
ingar í siglingum, bæði á himni og
jörðu. Stjörnur þektu þeir margar sér
til leiðarvísis. Tímatal sitt kunnu þeir
og' leiðréltu.
Læknislist var ekki langt á veg kom-
in og ekki fólgin í öðru en því að fara
vel með sár og græða þau og lærði
það hver af öðrum. Voru þeir valdir
til lækna, sem mjúkhentastir voru.
Jurtir voru mest hafðar til græðslu.
Taílleiki má og með andlegum í-
þróttúm telja: hnottafl, hneftafl, skák
og kotru:
»Einn sat í lundi
hjá litíögru sprundi
og lék sér að tafli«.
(» Aldarliáttur«;
Ungum konum var veitt það upp-
eldi, að þær gætu orðið ráðdeildar-
samar búsýslukonur og hagar til hand-
anna. Þær lcunnu að sauma i dúka
og vefa ýmsan vefnað prýðilegan. Þær
þóttu og mjúkhentastar allra sáralækna.
og kunnu sár að sjá, eins og það var
kallað, enda cr þeirra oft getið við
þann starfa. Minnilegust er stúlkan,
sem kannaði sár Þormóðar Kolbrún-
arskálds. En þær kunnu og sögur og
kvæði og' trúarbrögð og kendu svo
börnum sínum.
Það er auðsætt, að konur liafa feng-
ið gott uppeldi í æsku, margar hverj-
ar, því þær láta mikið til sín laka,
eins og Þorbjörg hin digra, sem bjarg-
aði Gretti, þegar hann var kominn í
hendur ísflrðinganna, enda kallar Grell-
ir liana í vísu sinni: »reynirunn lof-
gróinn laufi sæmdar«. Hinir ungu