Æskan - 01.07.1916, Blaðsíða 5

Æ S K A N
53
hsibléxznnar.
Upphaf ritaldariiar á Íslandi.
)jG elska, lóa, Ijóðin þín
þau Ijóðin ern fögnr.
Er blessuð sumarsólin skin
þi'i sgngur margar bögur.
Er liður þú um lo/tsins veg,
vor léllast mœðusporin:
a/ kvaki þinu kœtist ég,
cr kemur þii á vorin.
Og þegar nálgast búm og haust,
þii hnga geðjast minum,
þótl sára lmjri’ eg sorgarraust
i sólaiijóðum þinum.
I móum, túnnm, heiðum liáll
þilt helga kvakið ómar;
já, sólskinsdag og dimma nátl
þinn „dgrðar“-söngur hljómar.
Bragi.
Leiðrétting.
í visunni »Mjór cr mikils visir«, sem prentuð er
á 28. bls. i »Æskugatnni«, licfir misprcntast i 2. linu
orðið ))stundum« i slaðinn fyrir s c i n n.a.
MjBETURINN 1117—1118 lóku ís-
lendingar fyrst að rita upp lög
sín og upp frá því ýmsar sögu-
sagnir og merka viðburði, er lifað
höfðu á vörum þjóðarinnar. Áður
var sú list eigi þekt hér á landi, að
skrifa staíi og orð, heldur urðu menn
að leggja all á minnið. Björguðusl
menn furðanlega með það, meðan eigi
var annað þekt. Minnið þroskaðist
ótrúlega mikið við áreynsluna.
Það fyrsla, sem ritað var, var lög-
bók, sem kölluð var »Halliðaskrá«,
riluð hjá Hafliða Mássyni á Breiða-
bólsstað.
Hinn fyrsti nafnkendi rilhöfundur
hér á landi var Ari prestur IJorgils-
son, sem kallaður var hinn fróði.
Hann rilaði tvær nierkar sögubækur
og kallaði hvora þeirra íslendinga-
bók, og er liin síðari lil enn þá. Ari
hefir löngum verið kallaður »faðir
hinnar íslenzku sagnaritunar«. Hann
dó 1148, áltræður að aldri.
Mikið af okkar merkari sögum var
ritað í klaustrunum, er setl voru hér
á stofn laust fyrir miðja tólftu öld.
þar fengu menn ró og næði til þess
að gefa sig við rilslörfum.
Einhver sá langmerkasli íslenzkur
sagnaritari Iiðins tíma liefir án efa
verið Snorri Slurluson í Reykliolti.
Hann rilaði sögur Noregskonunga frá
upphafi og fram til ársins 1177; er
það stór og merkileg bók og heitir
»HeimskringIa«. Aðra bólt heíir Snorri
rilað, sem er einhver sá fegursli gim-
sleinn íslenzkra bókmcnla og nefnist
hún »Edda« (Snorra-Edda). Mestur
hluti hennar er skáldskaparfræði, því
Snorri var einnig skáld gotl og hafði
skáldskaparþekkingu skýra. Snorra-
Edda er sá Mímisbrunnur, er llest