Rödd fólksins - Vestmannaeyjum - 20.01.1938, Page 1
Eödd fólksins
1. árg.
VESTMANNAEYJUM í JANÚAR 1938.
2.
tbl.
Hifiniig ii liiiiií
Eftir ísleif Högnason
Margir bæjarbúar vita, að ár-
lega skilar Rafmagnsstöð Vest-
mannaeyja 25.000 króna breinum
tekjum til bæjarsjóðs Vestmanna-
eyja. Hitt munu færri vita, að
fyrirtæki þetta befir ekki altént
átt upp á háborðið lijá ráðamönn-
um bæjarins. Fyrir röskum tíu
árum síðan útveguðu foringjar
íbaldsmanna lilboð frá rafmagns-
firma í Reykjavík um kaup á
stöðinni, og börðust allir íhalds-
menn í bæjarstjórn á þeim tíma,
að einum undanskildum, fyrir þvi
að sala þessi næði fram að ganga
Það valt á atkvæði þessa eina
manns, Jóns sál. Hinrikssonar, að
stöðin var ekki seld.
Auðvitað börðust fulltrúar al-
þýðunnar allir gegn sölunni jafnt
og má telja fullvíst, að með því
liafa bæjarfélaginu verið unnar
200—300 þúsund krónur, sem ella
hefðu runnið í vasa reykvískra
spekúlanta.
Hvort að ilialdsbroddarnir búa
nú yfir þvi, eins og 1926, að losa
bæinn við þetta fyrirtæki, skal
ósagt látið; þegar stöðina skyldi
selja þá voru bæjarbúar ekki að
spurðir. Og þess eru dæmi, að
íhaldsmenn liafa í öðrum kaup-
stöðum selt rafmagnsstöð bæjar-
ins einstaklingum, eins og t. d. á
Siglufirði, og nutu þeir þar til-
slvrivs Framsóknarmanna.
Vist er um það, að rafmagns-
slöðin liér er nú þannig rekin, að
ekki er til fyrirmyndar. Skuldir
ljósnotenda, þ. e. a. s. nokkurra
þeirra efnuðustu, námu um sið-
ustu áramót tæpum 17.000 krón-
um, og ekki hefir lieyrst, að þess-
ir menn hafi nokkurn tíma kvart-
að um að klippt liafi verið á þráð-
inn iijá þeim, þó að vangoldið
ílfitiavillinii 9Q íialdið
Eftir Árna Guðmundsson
Flestum bæjarbúum er kunn-
ugt, livílíka baráttu það kostaði
íþróttamenn liér, að fá landið und-
ir iþróttavöllinn. ílialdsmeirihlut-
Á. G.
inn i bæjarstjórninni var óneitan-
lega lengi tregur til að láta landið
í Botninum af höndum og hann
þverskallaðist eins lengi og liann
gat eða þorði.
Eftir að iþróttamenn höfðu
fengið umráð yfir svæðinu, tóku
þeir þegar til óspilltra málanna
við byggingu vallarins og hefir
framkvæmdum öllum fleygt á-
fram, stærri skrefum en nokkurn
óraði fyrir i byrjun.
Formaður vallarnefndar, Þorst.
Einarsson, og fleiri góðir menn,
hafa lengi liaft það í huga, að
þarna við vöilinn þyrfti að fegra
og prýða umhverfið, svo sem
kostur væri. M. a. var Þorst. bú-
inn að gera ráðstafanir til þess að
fá fræ, til að sá í sandflæmið vest-
an við völlinn. Hafði honum skil-
ist það m. a. á Ólafi Auðunssyni,
að sjálfsagt væri, að íþróttamenn
fengju svæði þetta til að rækta
upp.
En svo lætur bæjarstjóri mæla
út spildu þessa — sem kálgarða-
stæði. íþróttamenn mótmæltu því
eindregið, að svæði þetta yrði not-
að á þennan hátt. — Málið lcom
fyrir í bæjarstjórn. Var nokkuð
þjarkað um það á fundi og virt-
ist þar ósigur íþróttamanna auð-
sær. Tókst þó Jóni Rafnssyni að
bjarga þvi í bili a. m. k., með til-
lögu, sem náði samþykki, þess
efnis, að fela Ræktunarnefnd frek-
ari rannsókn málsins, í samráði
við Vallarnefnd.
Laust eftir áramótin boðaði
Ræktunarnefnd Vallarnefndina á
fund með sér. Af hálfu Ræktunar-
nefndar mættu þar Guðm. Einars-
son og Ólafur Auðunsson. Af Guð-
liafi verið. En alþýðumenn hafa
fyrir 10 króna skuld þráfaldlega
orðið að liýma í myrkrinu.
Undir stjórn ihaldsmeirihlut-
ans, er rekstur stöðvarinnar all-
ur gerður svo óhagkvæmur, sem
frekast er liægt að hugsa sér. Öll
tæki og efni, sem stöðin þarfnast,
eru keypt inn við smásöluverði,
í stað þess sem hver einasta raf-
stöð á landinu /skiíftir ciinungis
beint við Raftækjaeinkasöluna i
Reykjavik. Olíurnar til stöðvar-
innar eru teknar að láni hjá Shell
og liefir bæjarstjórnarmeirililut-
inn, með Ólaf Auðunnsson í
broddi fvlkingar, gert þann háðu-
legasta skuldasamning við Sliell,
sem hér liefir sést, og orðið að
veðsetja tekjur stöðvarinnar fyr-
ir skuldum. Starfsmenn stöðvar-
innar, sem eru ofhlaðnir störf-
um, fá ekki laun sín greidd í pen-
ingum nema að mjög litlu leyti.
Ljósaleiðslurnar út um bæinn eru
i stökustu niðurniðslu, og ber
raun þess ljósastan vott, því ekki
Frh. á 3. síðu.
Vtikiiiiiiltstiiir
Eftir Ólat Á. Kristfánsson
Öllum almenningi mun vera
lítt kunn lögin um verkamanna-
bústaði, eða livaða lilunnindi þau
veita.
Ólafur Á. Kristjánsson.
Aðalkjarni laganna er þetta:
Starfandi er sjóður i Reykjavík,
einskonar Veðdeild, sem aðeins
lánar til íbúðarhúsbygginga, með
ekki stærri íbúðum en 2—3 lier-
bergjum auk eldhúss, geymslu og
annara þæginda. Sjóðurinn lánar
gegn 1. veðrétti alt að 85% af
verði íbúðanna, affallalaust, til
mundi liöfðu íþróttamennirnir
ekkert annað en svívirðingar og
alskonar dylgjur og aðdróttanir
um íþróttamenn yfirleitt — og sér
i lagi ýmsar móðganir og persónu-
legar svívirðingar um Guðlaug
Gíslason (3. mann á sjálfstæðism.
iistanum), sem þarna var mættur.
(Sýnir þetta vel öngþveiti það og
ósamkomulag, sem ríkir innan
Sjálfstæðisflokksins hér).
Af Ólafi fengust ekki nema loð-
in svör og vífilengjur. Að vísu við-
urkenndi hann, að það væri til
nóg annað land undir garða — en
vildi þó eigi heita íþróttamönn-
42 ára, sem greiðast með 5% af
allri lánsupphæðinni. T. d. af 7
þús. kr. láni verður árleg' afborg-
un 350 kr. í 42 ár.
Skilyrði fyrir livert bæjarfélag
til þess að verða aðnjótandi þess-
ara góðu lánskjara, eru þetta:
1. Að rök séu færð fvrir þvi,
að þörf sé slíkrar aðstoðar.
2. Að stofnuð séu byggingar-
félög i bæjunum, sem með sam-
vinnu vinni að þvi að koma hús-
unum uppi.
3. Að hlutaðeigandi bæjar-
sjóður greiði árlega i byggingar-
sjóðinn, sem svarar 2 krónum á
hvern ibúa bæjarins.
Iiér i bænum mun vera til slíkt
byggingafélag, þótt furðu hljótt
liafi verið um það. Enda liefir
bæjarsjóður ekki greitt sitt fram-
lag, svo lánsréttindi eru ekki fyr-
ir hendi.
Erum við hér í Eyjum þó svo
vel á vegi staddir, að við þurf-
um ekki að notfæra okkur slík
kostakjör? Nei, og aftur nei! —
Margar íbúðir eru hér mjög slæm-
ar, jafnvel ólöglegar, auk þess,
sem það er þrá livers einasta
manns að búa í eigin íbúð, en
sá draumur rætist því miður alt
of sjaldan.
Frh. á 2. síðu.
um liði sínu í bæjarstjórn til þess
að þeir fengju liið umrædda land.
Guðmundur gaf sömu svör.
Sem sagt: Niðurstaða fundar-
ins var sú, að þessir tveir af höf-
uðpaurum sjálfstæðismanna neit-
uðu því ákveðið, að mæla með
því við bæjarstjórn, að íþrótta-
mönnum yrði veitt landspilda
þessi — og viðurkenndu ])ó um
leið, að ])að van-i enginn liörgull á
landi undir garða, annarsstaðar.
Þannig er hugur íhaldsins til
iþrótta- og menningarmálanna.
Minnist þess 30. jan., þegar kosið
verður i bæjarstjóm.