Rödd fólksins - Vestmannaeyjum - 28.01.1938, Blaðsíða 2
RÖDD FÓLKSINS
Ef „Helgarnir“ 'koma
manni í bælarstjórn
Enda þótt engum blöðum sé
um það að fletta, aS íhaldiS sé
komiS hér í allverulegan minni-
hluta, borið saman við vinstriöfl
bæjarins, mun öllum greinagóð-
um og kunnugum vinstrimönn-
um hera saman um, að sigur
ihaldsandstæðinga sé engan veg-
in öruggur, nema þeir haldi sam-
an kröftum sínurn að mestu leyti
órofnum. Þessi samviskusama
varfærni hins hygna ihalds-and-
stæðings var liöfuðástæðan fyrir
trygðum framsóknarmanna
gagnvart áróðri Helga Ben. og
þeirra Reykvíkinganna, sem
kröfðust þess, að Framsókn stilli
upp sérstökum lista, eftir að hafa
hafnað samvinnutilboði verk-
lýðsflokkanna hér um þetta efni.
Þessi samviskusama varfærni
íhaldsandstæðinganna, virðist nú
hafa vikið sæti fyrir annari kend
af miður göfugri rót.
Mennirnir, sem byrjuðu að
„réttlæta“ sprengilista sinn með
því, að leggja i eyru vinstri
manna þá huggunarríku yfirlýs-
ingu, að lista þeirra væri ekki
ætlað annað verkefni en það, að
kljúfa utan úr íhaldinu, vaða nú
um bæinn og hrópa: Minst þrjá
menn í bæjarstjórn fyrir B-list-
ann!! — Aðrir, þeir varfærnari,
láta sér nægja þetta: Oddamann-
inn í bæjarstjórn fyrir B-listann!
Upphrópanir þessar sýna, að
visu ekki annað en stigmun
heimskunnar og óskammfeiln-
innar, því allir vita, að eftir
reynslu undangenginna kosninga
hefir Framsóknarflokkurinn
engu því fylgi á að sldpa hér í
Um það er ekki lengur deilt
að inn á nýjar brautir verði að
fara í fiskveiðum og hagnýtingu
aflans. Örðugleikarnir um sölu
saltfiskjarins aukast stöðugt og
þó nú sé minna fiskmagn í land-
inu en undanfarin ár, segir það
ekkert um batnandi útlit í fram-
tíðinni, því aflabresti undanfar-
inna ára er einum um að kenna.
Vestmanneyingar hafa alveg sér-
stöðu meðal islenskra bæja,
þannig, að afkoma íbúanna get-
ur ekki bygst á öðru en því, sem
sjávarsíðunni viðkemur. Tvö við-
fangsefni virðast því liggja fyrir
um það, hvernig breytt verði at-
vinnuháttum frá því, sem nú er.
í fyrsta lagi er að fara inn á
nýjar leiðir í hagnýtingu aflans
með verksmiðjurekstri, svo sem
niðursuðu á þeim tegundum, sem
nú aflast og öðrum, sem síðar
kann að koma i ljós, að hægt er
að fá liér í kringum Eyjarnar. í
öðru lagi er að beina viðskift-
um aðkomuskipa til Eyjanna og
veita á þann hált atvinnu til
þeirra, sem ýmist nú þegar vant-
ar atvinnu eða bætast í hópinn
síðar.
Lausn hafnarmálsins skapar
möguleika fyrir þessu hvoru-
tveggja. Höfnin verður á þessu
bænum, að nokkur skynsamleg
leið sé fyrir sprengilistann að
koma manni í bæjarstjórn.
Til að þóknast götuköllurum
B-listans, skulum við setja sem
svo, að þeir „Helgarnir“ komi að
einum manni, sem réði þar með
úrslitum hinna gagnstæðu mála
í bæjarstjórninni. Hver einasti
kjósandi í bænum hefir kynt sér
málefnasamning vinstri manna,
sem bæjarmálapólitík þeirra og
tillögur í bæjarstjórn myndu
mótast eftir. Fráleitt mundi þessi
Salómon B-listans veita vinstri
öflunum þar að málum, þvi þá
hefði verið ástæðulaust fyrir
hann, að hafna samvinnutilboði
þeirra fyrir kosningarnar, — og
til þess að vera sjálfum sér sam-
kvæmur, mundi hann greiða
þeim mótatkvæði. — Gerum þá
ráð fyrir þvi, að þessi háttvirti
miðflokks-fulltrúi héldi sér óháð-
um og andvígum báðum flokk-
um til hægri og vinstri og fari
sínu fram, án tillits til liinna.
Maður þessi yrði sem kunnugt
er gersamlega ókunnugur öllum
bæjarmálum. I þessu tilfelli yrði
honum kynning bæjarmálanna
afar torsótt, þar sem kæmist ekki
i neina nefnd innan bæjarstjórn-
ar, án þess að njóta góðs af hin-
um flokkunum. Sjálfstæð og já-
kvæð afstaða í hinum ýmsu að-
kallandi máluin, sem ágreining-
ur væri um á milli „hægri“ og
„vinstri“, yrði honum að ofur-
efli. Salómons-úrskurðir lians
yrðu því í flestum tilfellum út í
loflið og óviðunandi fyrir báðar
liöfuð-andstæðurnar, sem vita
ári eða því næsta sennilega skip-
geng botnvörpuskipum og virð-
ist því ekkert því til fyrirstöðu,
að þau skip, sem bækistöðvar
sínar hafa í námunda við Eyj-
arnar, flytji þau viðskifti sín
liingað, sem þau undanfarið liafa
orðið að hafa í Reykjavík. Um
leið og aðkomuskip fara að leita
bingað lil aðgerðar, verður nauð-
synlegt að hér lcomi upp full-
komið viðgerðarverkstæði, sem
geti fyllilega staðist samkepnina
við Reykjavíkurverkstæðin um
vinnubrögð og verð á aðgerðum.
Hvort heldur sem um er að ræða
vélaverkstæði eða aðra iðju, er
nauðsynlegt að fá ódýra orku,.
Sé liún ekki fyrir hendi, er hæp-
ið að hægt sé að standast sam-
keppnina. Með þvi verði, sem nú
er á rafmagni hér, mun vera lítt
mögulegt að reka hér nokkra
iðju með þvi sem orkugjafa. —
Mér var þetta ljóst og flutti eg
livað þeir vilja. — Oddamaður-
inn ókunnugi yrði því i bæjar-
stjórninni að hálfgerðu eða al-
gerðu viðundri, dæmdur til þess
(sárnauðugur enn einu sinni) að
verða í vegi fyrir afgreiðslu
liinna mest aðkallandi mála. —
Yrd'i bæjarstjórnin þar með ó-
starfhæf.
Hugsum okkur ennfremur, að
þessi oddamaður tæki sér nokk-
urra mánaða tóm lil að setja sig
inn í bæjarmálin og yrði hlut-
laus yfir þann tíma í bæjarstjórn.
Á meðan mundu andstæðurnar
til hægri og vinstri, eyða tíman-
um í að drepa með jöfnum at-
kvæðum tillögur hvor fyrir ann-
ari!! — Útkoman yrði vitanlega
sú sama og áður: Bæjarstjórnin
óstarfhæf.
Gerum loks ráð fyrir, að bæj-
arstjórnin yrði „starfhæf“ að á-
liti „Heglanna14, —- og yrði það
því undir þeim einu kringum-
stæðum, að „brosið til bægri“
yrði snögglega að faðmlögum. þ.
e. samruna við íhaldsliðið í bæj-
arstjórn. — Erum við þá komn-
ir á vonalind „Helganna“, þeirra
allra bjartsýnustu, í sambandi
við kosningarnar 30. þ. m. — En
varavonin, sem þeir sprengilista-
menri eiga í félagi við ihaldið,
er vitanlega sú, að geta nælt í
það mikið af atkvæðum frá
vinstri fylkingunni, að Ólafur
Auðunsson fljóti inn, — og um
leið hinn raunverulegi tilgangur
B-listans.
Að kasta atkvæðum á B-listann
er því undir öllum kringumstæð-
um, að þessu sinni, sama og að
veita íhaldinu að málum. Þess
vegna kjósa nú allir andstæðinga
þess — A-listann.
þvi á þinginu s.l. vetur þings-
ályktunartillögu þá, sem liér fer
á eftir:
„Alþingi ályktar að skora á
ríkisstjórnina að láta fram-
kvæma rannsóknir og gera áætl-
anir um eftirfarandi:
1. Hvort tiltækilegt muni að
leiða raforku frá Sogsvirkjuninni
til Veslmannaeyja, og ef svo er,
þá hve mikill stofn- og rekstrar-
koslnaður yrði og við hvaða
verði unt mundi að selja orkuna
í Vestmannaeyjum.
2. Vindaflsstöð til framleiðslu
raforku í Vestmannaeyjum, stofn
og rekslrarkostnað stöðvarinnar
og við hvaða verði hægt mundi
að selja orkuna.“
Tillaga þessi fékk þá afgreiðslu
á þinginu, að liún var feld inn
í tillögu, sem atvinnumálaráð-
herra flutti um allsherjarrann-
sókn á orlcuveitum úlfrá Soginu.
Tilgangi mínum með flutningi
íhaldsmyrkur eða vinstraljós
Næst hainarmálinu er rafmagnsmálið
mest adkallandi fyrir Vestmannaeyjar
Eftir Pál Þorbjörnsson
Sælir eru
trúaðir
Arsæll Sveinsson mun vera einir
hinna hreinskilnustu timburkaup-
manna i beimi. Á fundi i Al-
þýðuhúsinu fyrir nokkurum dög-
um (Ársæll kemur i Alþýðuhúsið,
þótt ekki sé það byggt úr Völund-
artimbri) sagði Arsæll, að hann
liefði verið að sigla út Leiðina,
þegar 2 menn liefðu verið i áflog-
um við ísleif Högnason, út af
kaupgjaldsmálum verkamanna
(saltslagnum). Þegar liann frétti
um þessa viðureign, sagðist liann
liafa orðið alveg eyðilagður yfir
því, að liafa ekki getað verið við-
staddur, ekki til þess að hjálpa Is-
leifi i þessum ójafna leik, nei, sei,
sei, nei, heldur til þses að kaffæra
hann! (Danskir eru drengir góð-
ir, vinfastir og veita þeim, sem
betur mega).
Eftir mikinn bægslagang og
tannagnistran yfir þessu óhappi
sinu, að geta ekki lagt þarna lið,
vék hann sér að fólkinu og spurði
það, hvort að það ætlaði nú virki-
lega að fara að kjósa trúleysingja
inn i bæjarstjórn. Varð þá hlátur
um alla bekki
Að undanteknum guðsorðalestri
og bölbænum var öll ræða þess-
arar skringilegu toppfígúru í-
lialdslistans ekki annað en eitt
heróp: Drepum, drepum.
xA
tillögunnar var í sjálfu sér náð
með þessu, en vegna þess, að eg
taldi, að sérstök nauðsyn væri á
því, að sem fyrst væri athugað
um möguleika fyrir Veslmanna-
eyjar, ritaði eg Rafmagnseftirliti
Ríkisins bréf og bað þá að láta
uppi álit sitt um málið og barst
mér eftirfarandi bréf frá þeim:
„Herra alþingismaður Páll Þor-
bjarnarson, Vestmannaeyjum!
Samkvæmt beiðni yðar, lir. al-
þingismaður, látum vér yður hér-
með í té umbeðnar upplýsingar
um kostnað raforkuveitu frá Ölf-
usárbrú í Flóanum til Vest-
mannaeyja. Þar sem engar rann-
sóknir hafa verið gerðar á línu-
stæðinu og engar áætlanir um
veituna, verður hér aðeins um að
ræða lauslcga ágiskun um kostn-
að línunnar.
Línan er hugsuð lögð þá stystu
leið, sem lillækileg er frá Ölfus-
árbrú í beina stefnu yfir Þjórsá
við Ferjunes. Þaðan liggur hún
niður með árini, en tekur síðan
sömu stefnu og áður, til suðaust-
urs, yfir Þykkvabæjarhverfið til
Önundarstaða í Auslur-Landeyj-
um. Þaðan beygir hún niður á
.Krosssand og liggur í sæslreng til
Vestmannaeyja. Loftlínan frá
Ölfusárbrú til Krosssands mælist