Heimilisblaðið - 01.10.1912, Blaðsíða 6

78
HEI'MILISBLAÐIÐ
Eitt kvöld á gistihúsi.
Brot úr dagbók
eftir
Álf í Skógi.
Eg hafði tekið mér sæti við lítið borð í
einu horninu á gistihúsinu á Tanganum. Eg
kaus helst að vera þar, sem skugga bar á
mig, því eg er og hefl alt af verið heldur
ómannblendinn og einurðarlítill.
Við borð á miðju gólfl sat roskin maður
á mókembdum vaðmálsfötum með trefll um
hálsinn og í skinnsokkum upp fyrir hné. Pað
var auðséð að hann var sveitabóndi. Annar
maður kemur inn á blárri treyju með enska
húfu á höfði og svokölluð verkmannastígvél
á fótum. Mátti sjá, að hann ætti heima þar
í kauptúninu. Hann tók sér sæti við borðið
gagnvart sveitamanninum og mælti:
„Eg bað um kaffl handa okkur, Jón minn,
og af því eg er hér svo kunnugur, þá lofaði
konan að láta rjóma í það, en það gerir hún
ekki fyrir alla. Eg man að þér þótti kaffl
betra með rjóma, eins og mér, þegar við vor-
um samtíða.
„Og vertu blessaður fyrir það, Bjarni minn“,
sagði Jón, „það var nú hægara að ná sér í
dropa á þeim árunum heldur en nú er orðið.
En heyrðu kunningi! Geturðu ekki útvegað
mér á þetta glas hjá kerlingunni; eg skal
borga það vel“, og Jón dró pelaglas með
skrúfuðum tappa upp úr vasa sínum.
„Og það tel eg víst“, sagði Bjarni, „hún
er mesta gæðakoua og gefur okkur á glasið,
ef við gefum henni nokkra aura fyrir“.
„Eg var nú að hugsa um að fá mér ofur-
lítinn matarbita á undan kaffinu", sagði Jón
og dróg upp skjóðu undan borðinu og setti á
hné sér. „Ekki vænti eg að eg megi bjóða
þér bita með mér, Bjarni minn, þó að ekki
sé nú upp á að bjóða: rúgbrauð og dilkakjöts-
bita og ögn af lundabagga.
„Og þakka þér fyrir, Jón minn; ekki held
eg að við eigum nú með jafnaði að venjast
svona fæðu við sjóinn", sagði Bjarni. „Hvað
er annars að frétta úr sveitinni ?“
„Ekkert nema alt svona bærilegt. Tíðin
hefir verið heldur góð í sumar, það væri
vauþakklæti að segja annað. Heyskapur í
meðallagi, en hann er nú farinn að verða
dýr hjá okkur heyskapurinn eins og annað.
Bað er ekki hægt að fá nokkra vinnukind,
hvað sem er í boði. Krakkarnir hlaupa frá
mönnum í kaupstaðina undireins og þeir fara
að geta eitthvað. Og þá er annað en gaman
að taka kaupafólk eins og það er orðið dýrt.
Eg hafði t. d. kaupakonu í sumar sunnan af
Nesjum, óvana og alveg kvikónýta og varð að
borga henni 7 krónur um vikuna, ekki að
tala um minna. Uppgjafa karl hafði eg sunn-
an úr Grindavík, sem vildi fá 14 kr. um vik-
una, auðvitað borgaði eg honum ekki nema
12; það nær engri átt þetta kaup. Það er
svo sem ekki von til að efnahagur bænda sé
góður með þessu lagi, eins og alt er orðið
dýrt, og allir tollar má heita að fari dagvax-
andi. Já, það er orðið erfltt að lifa í sveit-
inni; ólíkt er það þó víst skárra við sjóinn
að mörgu leyti".
„Nei, þar fórstu nú með það! Eg held það
sé öðru nær“, Jón minn, sagði Bjarni, „eg
held það sé ólíkt betra að vera sveitabóndi
en sjávarbóndi. Sjómaðurinn heflr ekkert
annað en það, sem hann nær úr sjónum, og
þessar fiskakindur verður að láta í kaup-
manninn, og þætti gott ef það nægði. Svo
hafa menn ekkert að jeta nema trosrusl, sem
kaupmaðurinn vill ekki, og það sem hann
lætur þá fá út úr búð með uppsprengdu verði.
Það er þó einhver munur fyrir ykkur i sveit-
inni, sem hafið kjötið og mjólkina, skyrið og
smjörið".
„Smjörið!11 endurtók Jón. „Ég held að það
sé nú farið að minka um smjörátið í sveit-
inni, því síðan þessi fallegu rjómabú komust
á gang, veit eg, að margir hafa orðið að jeta
þurt eins og rakkar. Það veit eg, að við
hefðum orðið að jeta þurt hjá mér í sumar,
ef konan mín hefði ekki lumað á ögn af tólg