Heimilisblaðið - 01.03.1920, Síða 9

HEIMILISBLAÐIÐ
41
varir við gremju og hatur Gyðinganna gegn
Jesú,
í fyrstu lofuðu þeir hann og undruðust
þau yndislegu orð, sem fram gengu af munni
hans (L. 4, 22).
Hvað var það þá, sem olli þeirri afskap-
legu breytingu, að stundu síðar fýsti þá að
lífláta hann? (
Ráðningin felst í ummælum hans um
ekkjuna í Sarepta og Sýrlendinginn Naaman
(L. 4, 23—27). Þar var kveðinn upp dómur
um þjóðar-yíirlæti og sjálfs-þótta Gyðinganna.
Það sveið og verkjaði undan orðum hans,
af því að hann sló því föstu, að ytri trúar-
venjur og siðgæðis-yfirburðir skapa engum
óhultleik, heldur skyldur.
Það er sama megin-áherzlan á hinu innra
trúarlífi, i mótsetningu við ytri venju-bundnar
siða-reglur, sem um er að ræða í hirtingar-
ræðu Jesú í L. 11, 39—54, þar sem hann
hefir að viðkvæði: »Vei yður, þér Farísear«
og »Vei yður, þér lögvitringar«, og vítir þá
harðlega fyrir yfirskin þeirra og ásælni, —
enda urðu þeir honum þá afar-reiðir.
Á laufskála-hátíðinni kvað Jesús svo að
orði, að Gyðingum væri þess full þörf, eigi
síður en öðrum, að þeir væru »gjörðir frjálsir«,
og að ekki væru þeir allir »Abrahams börn«
— síður en svo, þótt þeir væru »niðjar
Abrahams«. Þetta var sérgóðum þjóðar-metn-
aði þeirra og handhægri yfirskins-guðrækni
svo viðkvæmt mál, að Gyðingar þeir, er á
hlýddu, urðu æfir og sögðu, að í honum
væri illur andi (J. 8, 33—48).
í dæmisögunni, sem Jesús sagði um ótrúu
vinyrkjana, var það enn sama atriðið, sem
saerði og hneykslaði leiðtoga Gyðinganna,
svo að þeir ætluðu að taka hann höndum
(Mt. 21, 43—46). Jesús sagði það beint við
þá, að þeir hefðu verið Guði ótrúir, sem þjóð
hans, og því mættu þeir vera við því búnir
að missa þau forréttindi, sem Guð hafði gef-
ið þeim. Pví að slíkum forréttindum fylgir
ekki óhultleiki, heldur auknar skyldur.
b) í annan stað sjáum vér hina miklu
niakræðis-truflun, sem af því leiddi, að Jesús
hélt því fram i orði og verki, að fullnæging
ytri fyrirmæla og helgisiða er síður en ekki
höfuðatriði trúarinnar.
Hvað eftir annað sætti hann aðfinslum og
óvild fyrir það, að hann læknaði á hvíldar-
degi, svo sem þegar hann læknaði sjúkling-
inn við Betesda-laugina (J. 5, 16), manninn
með visnu hendina (L. 6, 6—11), manninn,
sem verið hafði blindur frá fæðingu (J. 9,
16) og kreftu konuna, sein verið hafði veik í
átján ár (L. 13, 14). Sömuleiðis fundu Gyð-
ingar sér það til, að hann héldi ekki fyrir-
mælin um föstuhald (L. 5, 33) og um hand-
laugar og hreinsanir (Mt. 15, 2; L. 11, 39).
Það, sem hér egndi til mótþróa, var ekki
að eins það, að framkoma Jesú var með
öðrum hætti, en Gyðingarnir áttu að venj-
ast og töldu rétt vera, heldur fanst þeim
einnig í henni vera fólgin einhver samvizku-
ertni, er olli truflun á venjulegu jafnvægi
trúarlifsins.
c) Að þetta síðast-nefnda atriði hafi með-
fram verið orsök til gremju Gyðinganna út
af trúar-afbrigðum Jesú, sést ef til vill ljós-
ast á umkvörtunum þeirra um það, að hann
hefði of mikil mök við tollheimtumenn og
syndara. Slíkum aðfinslum sætti hann Övað
eftir annað, svo sem þegar hann tók boði
Levís tollheimtumanns og sat veizlu í húsi
hans (L. 5, 30); þegar kona nokkur í húsi
Símonar Farísea, miður vel látin, vætti fætur
Jesú með tárum sínum, þerraði með höfuð-
hári sinu og smurði með smyrslum (L. 7,
38—9); þegar Jesús sagði hinar óviðjafnan-
legu dæmisögur um sauðinn, silfurpeninginn
og soninn, sem týndir voru — en fundust
aftur (L. 15, 1—2); og loks þegar Jesús fór
inn í hús Zakkeusar yfirtollheimtumanns og
dvaldi þar (L. 19, 7).
Hvað var í þessu, það er valdið gæti van-
þóknun? í hæsta lagi mátti um það segja,
að það væri undarlegt atferli. Ekki var
nokkurt það boðorð i lögbók Gyðinga, er
Jesús bryti með því, að hafa mök við synd-
ara. En »heldra« fólkið — sem vænta mátti
að Jesús mundi helzt leita vinfengis við —
gat ekki annað fundið, en að einhver mis-
virðing væri fólgin í þessu atferli hans. Var