Brúin - 18.05.1929, Síða 2

♦BRÚIN
2

Guðmundui r Helgason
framkvæmdastjóri.
Heyrist þungur hjeraðsbrestur. Þar var raungæf hugsun hnituð,
Hrynur skarð í varnarmúra. hald í skoðun, greind í svörum,
Undan höglum örlög-skúra — töluð orð aí vitrings vörum
arinn hver um Fjörðinn gnestur. voru betri’, en flestra rituð.
Þegar máttar-stoðir stökkva, Lítt var svipul lundin ríka,
stendur öld sem þrumu lostin — ljet ei föst úr stefnu reika.
lúta menn, sem meiður brostinn, Aldrei mundi’ í öfgar skeika,
marðir undir tregans nökkva. ætti landið marga slíka. —
Einum vor er fylking færri — Þigðu kærstu þökk frá vini —
fjölda maki í öllum störfum þögla ást í ljóði mínu.
óveill stóð á aldahvörfum, Lítinn sveig að leiði þínu
öðrum flestum meiri’, og stærri. legg jeg hjer í kveðjuskyni.
Ráðsnjall bar fram rök í málum, Vegir skilja. Far í friði!
rætur dýpstu glöggur skildi; Fylgir ylur veikra tóna.
insta mat hann eðlisgildi, Tak við umbun trúrra þjóna —
yíirborðsins hnekti sálum. tignarstöðu’ á æðra sviöi.
,KÖfe/'nn ,öjc/urósson.

BRÚIN
Vikublað, kemur út á hverj-
um laugardegi.
Útgefendur:
Nokkrir Hafnfirðingar.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
Þorleifur Jónsson.
Sími 120.
Auglýsingar, afgreiðsla
og innheimta:
Helgi Guðmundsson.
Sími 47.
H.f. Prentsm. Hafnarfjarðar.
Þingfrjettir.
(Yfirlit frá 4.—8. maí).
Á laugard. 4. maí var kjallara-
íbúðarfrv. Ingibjargar á dagskrá
í E.d. Ivom það nú frá nefnd, og
hafði tekið miklum breytingum.
Skal samkvæmt frv. útrýma öll-
um kjallaraíbúðum skaðabóta-
laust á 20 árurn, í stað 30, sem
upphaflega var til ætlast. »Bannað
er að innrjetta kjallara til íbúðar
í húsum, sem hjereftir verða
bygð.« Ennfremur var kjördags-
færslan rædd nokkuð og vísað til
nefndar.
í N.d. var laganefndin afgreidd
til E.d. Mestur fundarlíminn fór
þvínæst til þess að ræða frv.
Hjeðins um verkamannabústaði.
Var þeim umr. ólokið. Mánudag-
inn 6. maí voru Hafnarlög Hafnar-
fjarðar afgreidd sem lög frá Al-
þingi, eins og áður hefir verið
skýrt frá. Sömuleiðis var Búnaðar-
bankinn að lögum þann dag.
í N.d. voru verkamannabústaðir
enn til umræðu. Með því að hjer
er um merkilegt mál að ræða,
sem skiftir kaupstaðina miklu, ef
samþykt verður, þá þykir rjett
að gera nánari grein fyrir frv.
Stofna skal byggingarsjóði í
kaupstöðum landsins. Ríkissjóður
og bæjarsjóður leggja hvor um sig
fram sem nemur 2 kr. á hvern íbúa
kaupstaðarins, auk ábyrgða, ef á
þarf að haldai Sjóðir þessir lána
til samvinnufjelaga verkamanna,
sjómanna og starfsmanna ríkis
og bæjarfjelaga, til húsbygginga
gegn 1. veðrjetti og skulu lánin
afborgast með 5% vöxtum á 42
árum. Ef samvinnufjelag (bygg-
ingarfjelag) er ekki til, getur
bæjarfjelagið komið í þess stað
og notið sömu rjettinda.
Á þriðjudag var fiskiveiðasjóðs-
frv. (Lánstofnun fyrir bátaútveg-
inn) sent til 3. umr., í því formi
sem meiri hluti sjútvn. hafði lagt
til, og sem áður heflr verið skýrt
frá hjer í blaðinu. Jafnaðarmenn
lögðust ákaft á móti.
Bann gegn líkamlegum refs-
ingum (frv. Haraldar) kom nú
loks á dagskrá. Var það felt eftir
harðsnúnar umræður; þótti óþarft.
Mjögkom „skólastjóramálið11 hjer
við sögu, en jafnaðarmenn börðu
í brestina með ákafa miklum.
Varð það til þess, að einn þm.
upplýsti, að Haraldur hefði verið
hinn síðasti kennari vestra, sem
beitt hefði líkamlegum refsíngum
»svo nokkru nam«. Ivannaðist
Haraldur við það. Að þessu loknu
hófst enn orðasenna milli Harald-
ar annarsvegar og Ólafs Thórs
og fleiri íhaldsmanna hinsvegar,
út af frv. Haraldar um að ekki
megi selja upptæk veiðarfæri fyr
en 14 dögum eftir dómsuppsögn,
og aldrei hinum seka eða um-
boðsmanni hans. Sömuleiðis að
kyrsetja skuli íslenska togara í
10 daga írá því að dómur fellur.
Umr. ólokið,
Um kveklið var fundur í sam-
einuðu þingi. Till. jafnaðarmanna
um að skora á ríkisstjórnina að
neyta heimildarinnar frá 1917, til
þess að taka upp einkasölu á
steinolíu, var feld með 19:7 atkv.,
en 10 greiddu ekki atkvæði.
Á miðvikud. afgreiddi N.d. frv.
um bæjarstjórn í Hafnarfirði sem
lög frá Alþingi. Samþykt var
einnig, að heimila stjórninni að
greiða opinberum starfsmönnum
sömu dýrtíðaruppbót þetta ár
eins og í fyrra, nefnilega 40%.
Lýsti fjárm.ráðherra yfir, að hann
myndi að sjálfsögðu neyta heim-
ildarinnar, en forsætisráðherra
munu hafa verið þessi málalok
mjög á móti skapi.
í E.d. fór fram 2. umr. um fjár-
lögin. Er tíminn mjög naumur,
eins og að líkum má ráða, þar
sem N.d. hefir legið á fjárlögun-
um allan þingtímann, og afgreiðir
þau til E.d. fyrst undir þinglok.
Eigi að síður samþykti deildin
fjölda nýrra fjárveitinga, sem þó
voru flestar smáar, en feldi á
hinn bóginn burtu úr frv. ýmsar
fjárveitingar N.d. Tekjuhlið frv.
óbreytt til 3. umr. Samþyktar
voru meðal annars þessar fjár-
veitingar: Til Fjarðarheiðarvegar
27 þús. kr., til stórstúkunnar 12
þús. kr. (í stað 10 þús. kr.) og
stúdentastyrkir 12 þús. (í stað 10
þús. kr.). Tekjuhallinn heíir vaxið
töluvert og fer altaf vaxandi.
Hinn raunverulegi tekjuhalli er
orðinn gífurlegur; skiftir hundruð-
um þúsunda króna.
Flensborgarskólinn kom tölu-
vert við þessar umræður. í hinu
Uþphaflega fjárlagafrv. stjórnar-
innar var honum ekki ætlaður
sjerstakur styrkur eins og að
undanförnu, heldur tekinn inn í
hjeraðsskólakerfið. En fyrir at-
beina Öl. Thórs var þetta leiö-
rjett í N.d. og skólanum ætlaðar
16 þús. kr. Nú flutti fjvn. E.d.
tillögu um að færa þetta aftur í
það horf, sem stjórnarfrv. gerði
ráð fyrir, og var það samþykt
gegn mótmælum B. Kr. Eru nú
veittar 75 þús. til hjeraðsskól-
anna í stað 60 þús., sem ætlað
var, ef Flensborgarskólinn væri
ekki tekinn með.
„Styrkurinn er veittur með því
skilyrði, að skólarnir fullnægi
reglum, er stjórnarráðið setur, og
að þeir njóti styrks annarsstaðar
frá, er ekki sje minni en þriðj-
ungur rikissjóðsstyrksins. Ung-
lingaskólar í kaupstöðum og fjöl-
mennum kauptúnum fá minni
styrk en sveitaskólar, að öðru
jöfnu. Kenslumálastjórnin úthlut-
ar styrknum og hefir eftirlit með
skólunum.14
Við umræðurnar gat dómsmála-
ráðherrann þess, að skólanum
hefði verið helst til lítill sómi
sýndur að undanförnu, af hálfu
hlutaðeigandi hjeraða. Sömuleiðis
gat hann þess, að óhjákvæmilegt
yrði að ílytja skólann áður en
langt um liði, sjerstaklega vegna
hafnarmannvirkja þeirra, sem
bráðlega yrðu reist í Hafnarfirði.
3x.
Dýraverndarinn.
Jatnan munu þeir menn hafa til
verið meðal flestra f>jóða eða allra,
er sjer hafa átt hjartfólgin þau
mannúðarmál, sem að málleysingjum
vita. Slíkir menn hat alloft varið
flestu því, er þeir máttu, í þarfir
þessara mála, og má finna mörg
dæmi J>ess. Og gott er til áð vita,
að vjer, Islendingar, höfum á ýmsum
tímum átt nokkurum þvílíkum mönn-
um á að skipa. En söm úefir reynd-
in orðið hjer og meðal stærri og
fjáðari þjóðanna, að torsótt hafa
forustumönnum orðið pessi mál,
þangað til skiljanleg varð nauðsyn
þess, að mynda samtök og fjelög í
þessu augnamiði og þar með að
halda út málgagni, er flytti það, sem
slíkum málum mætti til stoðar verða.
Fyrir rúmum aldarfjórðungi hófust
nokkrir menn handa hjer í Reykja-
vík í því skyni að stofna dýravernd-
unarfjelag. Má ncfna meðal annara
manna þá Tryggva bankastjóra
Gunnarsson, þjóðkunnann fram-
kvæmdarmann og aýravin, og Sig-
urð Júlíus Jóhannesson, lækni, er
fyrstur manna mun hata vakið máls
á stofnun slíks fjelags í blaði því,
er hann stýrði um þær mundir.
Nefna mætti og nokkra aðra dýravini,
er hlut áttu að stofnun fjelagsins. —
En með þessum hætti var Dýra-
verndunarf|elagi íslands komið á fót.
Pegar Dýraverndunarfjelagið var
stofnað, hatði Pjóðvinafjelagið, undir
stjórn Tryggva Gunnarssonar, gefið út
Dýravininn um nokkur missiri, oftast
annað hvert ár. — Um það þart
varla að fara orðum, hvc nauðsyn-
legt rit Dýravinurinn var nje hve
ómetanlegt gagn hann hefir unnið
í þarfir dýraverndijnarmálsins. Og
þetta var Tryggva Gunnarssyni Ijóst.