Fríkirkjan - 01.06.1900, Side 15

95
jBurf mcð fón og lilcfur.
Það hefur lengi þótt mikið til þess koma hér á landi að
hóýrá prestana „prómisera" eða syngja við tótílög bænir þær
og biflíúkafla, sem ákveðnir eru í handbók prestanna. Það
hefur opt mátt heyra svo að orði kómizt um hinn og þennán
prestinn, að hann væri „skemtilegur fyrir altarinu." Hvílíkt
ógrynni af hugsunarleysi og misskilningi á eðli og tilgangi
guðsþjónustunnar felst í þessi orði „skemtilegur", þarf naum-
ast að fjölyrða um; það liggur svo í augum uppi.
Þessi tónsöngur prestanna ei' arfur frá kaþólsku tímunum;
þá var jafnaðarlega talað um að „syngja messu“; og í sam-
bandi við skrúðann er það tónsöngurinn sem gjörir guðsþjón-
ustuna á landi voru hálf-kaþólska í augum margra útlendinga,
sem þessu eru óvanir. fannig minnumst vér að hafa lesið
henni lýst sem hálf-kaþólskri (semi-catholic) í bók nokkurri,
sem einn af gestunum á þjóðhátíðinni 1874 gaf út um ferð
sína til íslands.
Ekki lítur út fyrir að enn eigi að slá slöku við uppeldi
þjóðar vorrar í þessaii grein, þar sem nú er verið að innleiða
nýjan hátíðasöng og nýtt tónlág.
En því meira gleðiefni er oss að geta bent á önnur eins
ummæli, eins og eptirfylgjandi orð, eptir einn af hinum
fremstu leiðandi mönnum íslenzku kirkjunnar nú á dögum,
dócent síra Jón Helgason („Yerði ljós! “ febrúar 1900,
bls. 30.):
„Frammistaða prestsins á að vera cins látlaus Og' fl'aill-
ast cr unt; hið iþróttlega á ekki heima þar og má helzt
ekki koma þar fram, því það getur haft truflandi áhrif á söfn-
uðinn. Oss virðist ]:að meira að segja ekki efamál, að l)ezt færi
á 1>yí, að presturinn mœJti blátt áfram af munni fram — áll
tónsöligs, — allt það sem liann segir frá altarinu; með því
væri að minnsta kosti úr þoim vanda bætt, sem opt leiðir af
því, að prestinn vantai' nægiiegt söngnæmi og söngrödd. Bæði
hjá Þjóðverjum og hjá Norðmönnum mun sú regla vera
almennust, að prestarnir mæli af nmnni [fram, en syngi