Tákn tímanna - 01.12.1921, Blaðsíða 6
30
TÁKN TÍMANNÁ
ur fyr á 14 árum. Viðhald hersins eins
og nú stendur. bæði á sjó og landi, er
500,000 dollarar á dag. Og alt þetta
bætist ofan á 24 b Ijóna rikisskuld!
Vér verðum að leggja niður vopnin,
því að öðrum kosti verðskuldum vér
hið skæða lastmæli og óteljandi bann-
færingar, sem vér lélum dynja yfir
»hernaðarandann« þýzka. Árið 1913
eyddu Þjóðverjar aðeins 162,958,814
dollara til hersins; en 1914 þá fór til
sjóhersins aðeins 113,993,329 dollarar.
Bandaríkin hafa varið tvöfaldri þessari
upphæð til hers síns á sjó og landi ár-
ið 1921.
Vér verðum að leggja niður vopnin,
af því að vér eyðum 93 sentum til
hernaðar, en 1 senti til fræðslumála,
mannkærleiksverka og þjóðþrifa. Ef
þessi þjóð vildi verða ljós í heiminum
góðu til eflingar, yrðu framlögin að
minsta kosli að vera öfug við þetta.
Vér verðum að leggja niður vopninn,
annars eyðileggjum vér oss sjálfa. Persh-
ing hershöfðingi segir: »Nema þvi að
eins að hjá oss vakni hreyfing (í átlina
til afvopnunar) þá gætum vér vel spurt
sjálfa oss, hvort þjóðmenningin nái
raunverulega þvi marki, þar sem hún
fer að eyða sjálfri sér aftur, og hvort
vér erum dæmdir til að kollvarpa oss
með eyðandi styrjöld niður i vanþekk-
ingu og skrælingjahált«.
Hvers vegna
getum vór ekki lagt niður vopnin?
Vér erum vissir um, að enginn óbrjál-
aður maður muni óska eftir heimi full-
um af byssum, sprengiduílum, eiturgasi,
vígvöllum, fallbyssum, bryndrekum,
neðansjávarbátum og öllum öðrum slík-
um hræðilegum hlutum síðustu tíma.
Vér mundum allir fagna þeim heimi,
þar sem hernaður og vígbúnaður væri
óþektur nema af fornum sögum. En
spurningin er, hvort nú séu komnir
þeir tímar, er menn leggi frá sér her-
búnaðinn og friðurinn komi í slaðinn. Hr.
Frank Símonds, hinn frægi blaðamaður
og rithöfundur og vafalaust allra manna
fróðastur um hernaðaráslandið ritar
grein í American Review of Reviews í
febrúar 1921 og segir þar svo;
»Tökum fyrir almennustu og þýðing-
armestu spurninguna: Er afvopnun
möguleg eins og hernaðarástandinu er
nú varið í heiminum? Vér svörum hik-
laust neitandi«.
Og til að sýna, hvers vegna þetta
svar hans við »allra þýðingarmestu
spurningunnk er neitamti, þá fer hann
að lýsa ástandinu í heiminum; sem
veldur því, að óhjákvæmilegt er að
halda uppi her á sjó og landi. Bretar
geta ekki lagt niður vopnin, af því þeir
verða að hafa 100,000 hermanna á ír-
landi, og írska málið er langt um fjærri
úrslitum nú en fyrir lugum ára. Og í
Mesopótamíu er þörf á enn meirl her;
og í Egiptalandi er svo ástatt, að Bret-
ar þurfa að efla sitt setulið þar; á Ind-
landi er órói mikill sakir þjóðernishat-
urs og víðtækrar óánægju; ekki er hægt
að draga úr hernum, miklu fremurþyrfti
að auka hann. Frakkneski herinn 800,000
verður ekki minkaður að mun, því að
hann er eina tryggingin fyrir því að
Þjóðverjar greiði hernaðarskaðabæturn-
ar og þær bætur verða Pjóðverjar 40
ár að greiða að minsta kosti. Svo eiga
Frakkar vandamálum að gegna á Sýr-
landi og í Tyrklandi. Ekki geta ítalir