Verði ljós - 01.01.1896, Qupperneq 17
13
Jeg sagði þjer þaö, að þessi pistill yrði aldrei aimaö en inn-
gangur, — og við það stend jeg, því að nú er jeg orðinn þreyttur af
skriptinni og bið þig því að fyrirgefa þetta, þangað til áfranihald-
ið kemur, ef guð lofar mjer að lifa.
Þinn einlægt elskandi fóstri
Hjörtur,
Kristsmenn — krossmenn.
i.
Hans Nielsen Hauge.
Eptir S. P. Sivertsen.
Árið 1796 var maður nokkur einn á ferð í Noregi. Hann
ætlaði til Kristjaníu til að fá þar prentaðar ritsmíðar eptir sig,
sem hann hafði í vasanum. Hann var í þungum hugsunum um
hvernig allt mundi ganga. Guð var hans kærasti vinur og til
hans leitaði hann því. Hann kraup á knje við veginn og bað guð
hátt og innilega um, að láta ferð sína hepnast seui bezt og verða
hansnafni til dýrðar. Meðanliann þannigbaðst fyrir krjúpandi,barmann
þar að, er staðnæmdist til að hlusta á hann. Þcgar bænin var á enda,
kom maður þessi til hans og spurði, hvort hann væri sjúkur. Hinn
svaraði, að líkaminn væri heill, en sálinni gæti liðið betur. Aðkomu-
maðurinn styrktist nú enn meir í þeirri ætlun sinui, að maður þessi
væri vitskertur, en fullvissu þóttist hann fá fyrir því, þegar hínn
fór að hvetja hann til iðrunar og apturhvarfs. Hann tók því þetta
allt sem tal vitíirrings og svaraði aðeins: „Þú ert viti þínu fjær,
þú ættir ekki vera einn á ferð“. Allar tilraunir hins trúaða manns
voru árangurslausar, þá sló hann út í aðra sálma og fór að tala
um veraMleg efni og talaði um þau af svo mikilli greind og
þekkingu, að aðkomumaðurinn fór að taka eptir orðum hans og
fá aðrar hugmyndir um hann. En þegar hinn varð þess vís, vjek
hann talinu aptur að andlegum efnum. Maðurinn varð snortinn af
guðs anda, trúði því, sem honum var sagt og þreyttist nú ekki á
að klusta á orð þessa læriföður síns; hann gekk því mílu lengra
en hann þurfti, til þess að njóta samræðu hans. Orðin höfðu náð
til hjarta hans og frá þeim degi varð hann allur annar maður.
Þcssi saga lýsir vel aldarhættinum og þeim tveimur andlegu
stefnum, sem berjast um yfirráðin í Noregi síðari hluta átjándu aldar
og fyrri hluta hinnar nítjándu. Skynsemistrúin sat þar í öndvegi
eins og í öðrum löndum Evrópu á átjándu öldinni. Menn viWu