Templar - 10.03.1912, Blaðsíða 2

14
T E M P L A R.
„Templar“
kemnr út & hverjum 20 daga freati, raiust 18 blöð. Yerð
krgangBÍns 2 krM er borgist 1. júli. Útsölumenn fá 26ð/o (
sölulaun.
Bitstjórn, afgreiðalu og innheimtu annast Jon Árnason,
Box A 21, Beykjavik. Afgr. & Smiðjuatíg 5, kl. 7—8 aiðd.
láta ekki slíkan órétt sem þann, sem
kemur fram á vesalings konum og sak-
lausum börnum drykkjumannanna, við-
gangast. — Og hve mikils virði er hver
ungur og upprennandi maður fyrir þjóð-
ina? Það er ómögulegt að gera sér hug-
mynd um tap það, sem þjóðin bíður við
það þegar fjöldi ungra og efnilegra manna
láta árlega lífið fyrir þennan þjóðarlöst,
drj'kkjufýsnina.
En sökin er hjá andbanningunum og
þeim, sem vilja halda áfenginu í land-
inu og láta það vera almenningi til boðs,
en berjast af öllum mætti gegn þeirri
stefnu, sem vill koma í veg fyrir þetta
og segir: Áfenginu á, eftir eðli þess, að
skipa á bekk með öðrum deyfilyfjum og
á þvi að fara með það á sama hátt og
þau, loka það inni í lyfjabúðunum.
Pað er stefna bannlaganna.
Frá andbanningum.
Nú er vörnin farin að gerast léttvæg
hjá »Ingólfi«. Annaðhvort eru það upp-
tuggur eða snúningur frá því sem þeir
hafa áður sagt og haldið fram viðvíkj-
andi stefnu sinni, eða svörin eru bygð
á misskilningi, útúrsnúningum, heimsku
eða öðru verra. Þeir bera á móti því
t. d. að þeir hafi haldið því fram, að
menn ættu að drekka í hófi, en líklega
mun lesendum blaðsins hafa brugðið í
brún; svo augljós er ósvífnin. En sízt
ætti að gera þetla að ágreiningsefni hér.
Eðlilegterað »Ingólfs«feðrunum sé ekki
rótt.
Bindindisnefndin í Svíþjóð. »lngólf-
ur« segir, að nefndin hafi orðið ásátt
um, að algert bann væri óframkvæman-
legt. Nefndin hefir enn ekki lokið störf-
um sínum og því getur liún ekki hafa
gert neitt ákveðið í því máli, ekki sízt
þegar það var síðasta atriðið af verkefn-
um hennar. Það er jafnvel búist við
að liún Ijúki ekki störfum sinum fyr en
síðla árs 1913.
Um leyniknæpur.
Eftir Fr. Friðriksson.
Þaö er víkingsandi i sumum ræningjum.
Þeir láta sjá sig á afmannafæri og hreykja
sér siundum af atvinnu(!) sinni. Peir geta
verið djarfir í framgöngu og höfðinglegir og
sópað mikið að þeim. — Aitur eru sumir ræn-
ingjar bleyðulegir, liggja bara i launsátri,
þora ekki að leggja sig í hætlu eða láta á
þvi hera að þeir séu ræningjar. Peir eru
langt um fyrirlitlegri en hinir, af því að hjá
þeim sameinast ágirnd, illmenska, bleyði-
skapur og þjófseðli.—
Þeim, er áfengi selja, svipar til þessara
ræningja.—Veitingamennirnir löggiltu fremja
ránskap og hernað sinn undir verndarvæng
laganna að visu, en sýna þó kjark í því að
þora að standa frammi fyrir almenningsálit-
inu, og skammast sín ekki fyrir tjón það,
sem þeir vinna landi og lýð. Þeir meira að
segja trana sér fram og gorta af frægð sinni
og dirfsku. — Að visu eru þeir blygðunar-
lausir, en þeir eru óhræddir og fara í engan
feluleik. Menn vita þó, hvar þeir standa. —
Oðru máli er að gegna um pukursala, menn,
er án allrar lieimildar selja áfengi. Það eru
til þess háttar veitingamenn, sem selja áfengi
án þess að hafa heimild laganna til þess, og
sem selja i laumi á sunnudögum og helgum.
Þeir eru ræningjar líka, en langt um fyrir-
litlegri en hinir; þeir liggja í launsátrum
fyrir almenningi, og líf þeirra verður tóm
liræsni, heigulskapur og þjófnaður. Peir eru
blauðhjörtuð varmenni, sem gera það, sem
þeir skammast sín fyrir, fela sig fyrir öllum
vönduðum mönnum, og taka á sig lieiðar-
legasta borgarablæ hið ytra; þeir hafa gjört
sér atvinnugrein af því að tæla istööulausa
og veika bindindismenn, sem sjálfir eru svo
miklir hræsnarar að lálast vera Good-Templ-
arar, en drekka í laumi. Pessir launsalar
liafa líka á hendi það fagrafi!) hlutverk að
kenna »drengjum« og »unglingum« að drekka,
sem enn þá ekki þora að gera það opinber-
lega. Margur unglingur er á leiðinni að
verða drykkjumaður, af því hann á þannig
kost á að fá það i laumi. Lif og viðskifti
þessara leyni-veitingamanna er alt bygt á
svikum og lýgi, bæði gagnvart lögum og
landslýð. Ilvort þeir gjalda nokkurn skatt
af ágóða hinnar ólöglegu sölu sinnar, veit ég
ekki; en það er þá að minsta kosti undir
öðru yfirskini. Peir eru þjófslegir ræningj-
ar, sem eru miklu stærri glæpamenn en reglu-
legir innbrotsþjófar. Þeir gera gys að lögum
guðs og manna, cru föðurlandssvikarar og
guðníðingar. Verstir eru þeir og viðbjóðs-
legastir af þessum leynisölum, sem vilja láta
tclja sig i tölu kristinna manna. Hinir eru
skárri, sem kannast við að þeir séu trúar-
lausir, af þeim er ekki betra von.
En allir eru þeir skaðsemi hin mesta og
afvegaleiðendur. Þeir eru eins og drepsótt,
sem Iæðist áfram í myrkrinu. Pað er aumt
til þess að vita, að þessi leynisala þeirra get-
ur þrifist. En það stendur í sambandi við
það, að til eru svo spiltir bindindismenn,
sem eigi svífast að brjóta sín helgu heit þeg-
ar þeir geta, án þess á beri, og til eru þeir
unglingar, sem hafá svo »rætinn« og spiltan
hugsunarhátt, að þeir nota sér þessa leyni-
staði á bak við foreldra sína og þá, sem vilja
þeim vel. —
Pað má Iíkja hinum opinberu veitingastöð-
um saman við hringstraum, sem sogar i sig
alt, sem kemur inn í hann, við dynjandi röst,
er ólgar og eyðileggur, en það má sjá þá og
varast.
Leyniknœpurnar eru þar á móti eins og
úldnar forarveitur, hviksyndisaurleðja á af-
viknum og huldum stað; sá, scm hrapar þar
út á, sekkur i leðjunni og svínar sig til ver
en þeir, sem opinberlega gera sér lil skammar.
Ef þú þekkir einhvern, sem heldur leyni-
knæpu eða selur áfengi á sunnudögum, þá
er þér óhætt að reiða þig á, að sá er hið
viðbjóðslegasta, samvizkulausasta og blauð-
hjartaðasta mannskræfukvikindi, sem skríð-
ur á jörðunni. —
[P’rximanskráð greln er, með leyfi hof., tekin úr
»Mjölnir«, I. hcfti, er stúkan »Hlin« nr. 33 gaf út 1902.
Ritstj.].
Frá stúkunum.
Verðandi nr. 9 liélt skemtisamkomu ll.f. m.
til ágóða fyrir sjúkrasjóð sinn. Var margt
til skemtunar. »Fóstbræður« sungu nokkur
lög tvisvar sinnum. Str. Ágústa Magnúsdótt-
ir las upp. Br. sr. Fr. Friðriksson sagði frá
skemtiferð K.F.U.M. upp í Mosfellssv. í fyrra.
Fjórar stúlkur sungu nokkur lög og Marta
og Hólmfríður léku fjórhent á pianó. Tvær
stúlkur sungu tvisöng (sænskar vísur) og
Jóhannes Jónsson (litill drengur) mælti tvö
kvæði af munni fram. Að lokum var Ieikinn
»Lotteríseðillinn«, gamanleikur með söng.
Skemtunin tókst vel, ágóðinn góður, þótt
enginn væri dansinn. -j-
Ár8ÓI nr. 136 (kvenstúka) liélt afinæli sitt
hátíðlegt sunnudaginn 3. þ. m. Str. Sigurb.
Jónsdóttir setti samkomuna og bauð félaga
og gesti velkomna. Pá söng Kristin Bene-
diktsdóltir einsöng. Fyrir minni Islands
mælti str. Guðrún Lárusdóttir, góð og snjöll
ræða. Margrét Magnúsdóttir og Kr. Bene-
diktsdóttir sungu tvísöng. Br. Guðm. skáld
Magnússon las tvö kvæði og var gerður að
góður rómur. Leikinn gamanleikurinn »Háa
c-ið«, skrautsýning og dans að lokum.
Stúkan »ÁrsóI« hefir starfað með miklu
fjöri og áhuga i vetur.
Ársþing Umdæmisstúkunnar nr. 5 á Akureyri
var háð 22. f. m. í Good-Tcmplaralnisinu á
Akureyri. 6 reglufélagar tóku stigið og tel-
ur umdst. nú milli 50 og 60 félaga.
U.B. gaf skýrslu um starfscini stúkunnar
á síðastliðnu ári. Helztu störf hennar höfðu
verið að koma á rannsókn á Hansaöli, sem
fór fram i Rvík síðastl. sumar og starfsemi
meðal stúknanna í umdæminu.
Pessir embættismenn voru kosnir og skip-
aðir til næsta árs:
U.Æ.T. Br. V. Knudsen verzlm. Akureyri
U.Kanzl. — Bjarni Hjaltalín ráðsm. —
U.V.T. Str. Jósefína Stefánsd. vm. —
U.G.U.T. Br. Ilallgr. Pétursson, bókb. —
U.R. — Steíán Stefánsson, vin. —
U.G. — l'riðbjörn Steinsson
F.U.Æ.T. Guðbjörn Björnss., veitm.—
U.G.Kosn. Sami.
U.Kap. — Ludvig Möller kaupm. Iijalte.
U.Dr. Str. Álfheiður Einarsdóttir, frú Ak.
U.A.Dr. — Júlíana Sigurðardóttir.ufr. —
U.V. Br. Trausti A. Reykdal fiskimtm. —
U.Ú.V. — Jakob Jóhannesson sjóm. —
U.A.R. — Halldór Friðjónsson frá S. —
U. Boðb. — Magnús Sigurðsson sjóm. —
H.
Samsæti héldu templarar á Akureyri leik-
endum »Skuggasveins« 24. jan. s.l. i þakklætis-
og viðurkenningarskyni fyrir alorku þeirra
og þolgæði við að koma leiknum upp. Var
og nokkrum öðrum bæjarbúum boðið, sem
á cinhvern hátt höfðu styrkt leikinn og tóku
um 120 manns pátt í samsætinu.
Veitingar voru kaffi og súkkulaði, og ræð-
ur fluttu: Matth. skáld Jochumsson, Guðl.
Guðmundsson bæjarfógeti, Páll Jónsson skáld,
Stefán Stefánsson skólameistari, Guðmundur
Guðlaugsson, br, Vilh. Knudscn o. fl.
Á eftir skemti fólkið sér við spil og dans
fram yfir miðnætti.
»Skuggasveinn« var bctur sóttur en nokk-
ur annar leikur, er hér heíir verið sýndur,
sótti fólk utan úr sveitum hann svo vel, að
bæjarbúar fengu ckki aðgöngu sum kvöldin.
Mun leikurinn hafa gefið af sér alt að 2200
kr. »brutto«, en kostnaður allur var gcysi-
mikill, sem von var, þar sem kaupa þurfti
ný tjöld og margt fleira er til útbúnaðar
heyrði, og alls ekki var til hér áður.
Pökk sé leikendum »Skuggasveins« og öll-
um þeim, er sluddu að uppkomu leiksins.
H.