Templar - 20.08.1912, Blaðsíða 4

48
fulla lausn á þeirri ráðgátu, sem notkun
áfengis til almennrar nautnar er.
Rótt eftir að áfengis hefir verið neytt,
síast það yfir í blóðið og flyzt í því út í
líkamann; þar taka smáfrumlurnar það í
sig, og hefir það þau áhrif á þær, að það
tefur eða hindrar alveg venjulega starfseini
þeirra. Og það efni, sem hefir slík áhrif,
kallar maður lamandi eitur.
Þótt nú að öll líffærin verði fyrir þess-
um áhrifum áfengisins, þá eru það þó
frumlur eins mikilsverðasta líffærisins, sem
taka það í sig i miklu stærra mæli, en
frumlur hinna líffæranna, og verða þá verk-
anir eitrunarinnar svo miklu örari og sterk-
ari en annars staðar. Þettaliffæri er heilinn.
(Framh.).
Rómverska konan.
Saga eftir Paul Heyse.
Það var í marzmánuði. Rökkrið var að
falla á. Urmullinn af vögnunum og gangandi
mönnum, sem er mestur um tveggja klukku-
tíma skeið á Corso,1 var farinn að réna.
Dauðþreyttur og lafmóður sneri ég heim af
göngu um nágrenni bæjarins og flýtti mér
þangað sem ég bjó, í nánd við spánska torg-
ið. I einu vetfangi var ferð mín hindruð.
Fyrir framan mig stóð maður, sem ég þekti,
hár og grannur, í gráleitum kufli, með barða-
stóran hatt á höfði. Hann stóð hreyfingar-
laus á miðri gangstéttinni eins og öldubrjótur,
krosslagði handleggina á brjóstinu, og á hon-
um beljaði straumur vegfarendanna, sem fram
hjá honum gengu og beygði til hægri og vinstri
hliðar. Þetta gerðist auðvitað ekki þegjandi
og hljóðalaust, því alt af heyrðust skellir og
smellir og dynkir er menn ráku sig á hann.
En maðurinn, sem stóð þarna eins og stólpi,
virtist alls ekki veita þessu neina eftirtekt.
Hann þrástarði á glugga á öðru lofti í næsta
húsi, og þó sást þar hvorki Ijós né lifandi
manneskja og því sfður var þar að sjá nokk-
urt listfengt skraut. Húsið var við annað
hornið á Via del Pontefici.’ Þetta hús var
eins og öll önnur því llk í þessari söguríku
götu, er voru til leigu, að það vantaði alla
fegurð og prýði.
Ég verð að játa, að þrátt fyrir þreytuna
varð ég strax gripinn af ákafri forvitni; ég
vildi fá vitneskju um hvað það væri, sem hefði
svona niikil áhrif á þennan vin minn og gerði
hann að tilfinningarlausum steingervingi. Ég
komst í kynni við hann fyrir nokkrum vikum
sfðan og geðjaðist mjög vel að honum. Hann
var gæddur þeirri heimsmenningu sem tæplega
átti sinn líka, en þó svo barnalegur, að undr-
um sætti; en slíka sameinaða eiginleika er
eingöngu að finna hjá þeim, er gæddir eru
frábærri hugsmíðisgáfu, sérstaklega er ham-
ingjan hefir leitt þá, að liðnum æskudögum,
frá þröngum staðháttum út í hina víðáttu-
miklu veröldu. Og þannig var það lfka að
þessu sinni. Hann var yngsti sonur prests
eins á Holtsetalandi. Er hann var tvítugur
að aldri tók hann fyrst ákvörðun um hvað
hann skyldi gera að lífsstarfi sínu. Hann
hætti við guðfræðina, og þrátt fyrir alla þá
erfiðleika og vonleysi, sem það olli honum,
réðst hann til byggingameistara eins. Af því
hann sýndi það að hann var sérlega vel lag-
inn og tók miklum framförum, studdu vinir
1 Corso — þjóðgata; nafn á götu í Rómaborg.
3 Þ. e. Pontefici-gatan; ponte þýðir brú og
facere að gera, og þýðir nafníð þá brúarsmiðir;
Pontefices var embættisnafn æðstupresta hjá
Rómverjum í fornöld. Pt/ð.
TEMPLAR.
föður hans hann til náms á byggingalistar-
skólanum í Berlín. Hann náði þar ferðastyrk,
og er hann var 24 ára að aldri komst hann
í fyrsta sinni suður yfir Alpafjöllin. Ég vissi
það, eftir því sem hann hafði áður skýrt mér
frá, að hann hafði dvalið í St. Pétursborg;
hafði hann þar mikið meira að gera en hann
gat fullnægt og því hefði hann, til þess að
eyðileggja sig ekki að öllu leyti á þessu hvíld-
arlausa erfiði, farið burt þaðan og dvalið um
vetrartfma á Italíu, annan helming vetrarins í
Napólf og hinn hlutann 1 Róm.
Ég stansaði og beið þess að hann sjálfrátt
hyrfi frá þessum djúpa hugsunum. Það var
| enn þá ekki orðið svo rokkið að ég ekki gæti
séð hvern drátt sem myndaðist á ásjónu hans.
■Andlit hans var ekki fagurt eftir almennum
skilningi þess orðs; það var hálfmagurt og
langleitt og hið fíngerða hörund var bleikt og
blóðlaust. En þegar hann talaði leyftruðu
augu hans og var sem andans eldur brynni í
þeim og þegar stóri munnurinn brosti, breytt-
ist útlit hins skegglausa andlits og yfir það
breiddist ungdóms-blær, já, meyjarlegur yndis-
þokki, sem oft varð enn þá Ijósari er léttum
roða sló á kinnar honum.
Hið þétta, skrýfða hár hans hékk niður á
herðar; hinn ljósi litur þess var sumstaðar
horfinn fyrir hærum.
Þannig stóð hann fyrir framan mig og horfði
alt af í sömu áttina, án þess að gefa til kynna,
hvað það væri, sem gerði hann svo hugfang-
inn og negldi hann fastan við þennan stað.
Að lokum gekk ég til hans og nefndi nafn
hans í hálfum hljóðum. Þá sá ég hvernig það
þaut f gegn um hann frá hvirfli til ilja eins
og rafmagnsstraumur, alveg eins og maður er
gengur í svetni, hrekkur við þegar hann heyrir
; nafn sitt. Hann áttaði sig undir eins; þó var
\ dálítil hula yfir augum hans og bros leið
! honum af vörum, sem átti eins og að skýla
hálfgerðu ráðaleysi.
»Eruð það þér?« sagði hann. »Mér er sönn
ánægja að sjá yður. Ég sé að ég hefi staðið
of lengi í vegi fyrir umrenningunum hérna.
Margt getur drifið á dagana, sem stjórnar skap-
I ferli manna — við skulum verða samferða«.—
| Hann tók 1 hönd mér. — »Ég geng dálítið
i með yður — það er oft og tíðum ekki gott að
maður sé einsamall.—Þér eruð máske vant
við látinn?«
Ég sagði honum, að ég hefði ætlað mér að
fara heim til mín og fá mér glas af víni og
appelsínu, því það væri enn þá fullsnemt að
borða kveldverð.
»Ef það er ekkert sem nauðsynlega kallar
yður heim«, sagði hann, »þá gerið mér þá á-
nægju að ganga nokkur skref með mér hér
út fyrir borgarhliðið. Þá fáum við það sem
við óskum 1 fyrsta og bezta veitingahúsinu og
getum um leið notið hins yndislega og svala
vorveðurs. Mér liggur nokkuð þungt á hjarta;
ég held að ég mundi pínast ógurlega ef ég
ætti nú að hýrast milli fjögra svartra veggja.
| Og ef þér gætuð haft meðaumkun með mér í
þessum bágu kringumstæðum, þá fæ ég líklega
hugrekki til þess að segja yður gamla sögu,
sem einmitt í dag hefir komið mér fyrir sjón-
ir svo átakanlega sldrt og skilmerkilega og
valdið mér meiri erfiðleika en ég er fær um
að bera«.
Hann tók ofan og strauk einkennilega hvítu
! hendinni um enni sér, sem hulið var ljósum
lokkum og um leið reyndi hann að brosa.
Ég gekk steinþegjandi við hlið hans. Við
fórum gegnum Porta del Popolo1 og vorum
komnir út á Flæmingjaveginn. Þar var krökt
( af sveitavögnum, nautakerrum og kerlingum.
Pýð.
Vínsölustaðirnir voru alstaðar á báðar hendur
og var þar glatta á hjalla. Frá eldgömlu húsi,
sem fyrrum hafði verið höll, heyrðum við
hljóðfæraslátt, það var skrækrómuð harmóníka,
sem danslag var leikið á. Það var dansað í
stórum, dimmum sal á fyrstu hæð, sem var
lýstur með sterkum arineldi. Digur kona
hringsnerist þar með stálpaðan strák; sköll og
hlátur fylgdi hinura klunnalegu fótatökum hans.
Okkur langaði ekki neitt til þess að fara þarna
inn. »Lítið á«, sagði vinur minn, »nú er sal-
urinn sá arna orðinn öðru vfsi en hann áður
var. Fyrir tuttugu árum mundum við hafa
séð hér stiginn saltarello.1 Og til viðbótar
blæs nú sporvagnsstjórinn f lúður sinn. Við
skulum fara yfir um götuna, þar er minni há-
vaði og við getum áreiðanlega fundið kyma,
þar sem við munum við straum-iðu Tiber-
fljótsins verða mintir á, að »alt fram streymir
endalaust«.
Enn þá var svo bjnrt, að engin stjarna sást
á hinurn silfurgráa himni, nema Venus. Yfir
vegginn, sem var meðfrarn veginum, gátum
við séð brúnina á Monte Marioa og furutopp-
ana við Villa Mellini og undarlegt var það —
ég var alveg orðinn afþreyttur. Mig langaði
mjög til að ganga til Ponte Molle* 3, því þar
átti ég uppáhalds-athvarf í litlu veitingahúsi.
En er ég lét það í Ijósi við samferðamanninn,
hristi hann höfuðið og staðnæmdist tim leið
við innganginn að veitingastað, er var þar í
garði einum.
»Hérna var það«, sagði hann. »PIér hefi
ég í fyrsta sinni drukkið rómverskt vín. Ég
bjóst ekki við að ég mundi aftur finna þenn-
an stað. Tönn tímans hefir að eins getað
máð af höfuðin á dýramyndunum, sem eru
yfir dyrasúlunum. Og þarna inni sjáið þér
ávölu laufgöngin, sem liggja niður að fljótinu
— og súlnaganginn, þar sem gosbrunnurinn er
fyrir frarnan. Við sjáum ef'til vill hann Do-
menicuccio, sem þá var nýlega orðinn veit-
ingamaður og fyrir skömmu hafði gift sig. Ó,
nei! mennirnir eru fljótari að hverfa en dauð-
ir steinarnir. Rauðhærði maðurinn, sem setur
flöskuna á borðið þarna fyrir framan mann-
inn og konuna, tilheyrir nýju kynslóðinni«.
Við vorum komnir inn og höfðum sest á
bekk, sem stóð svo hátt, að við gátum grilt í
hvolfþakið á St. Péturskirkjunni á milli húss-
ins og trjáraðanna og var það fjólublátt að
lit. Loftið várð léttara og gagnsærra og kyrð-
in smáfærðist yfir alt f kring um okkur. Niðri
við fljótsbakkann heyrðum við ákafa unglings-
rödd syngja viðkvæði og leðurblökurnar flugu
svo nálægt okkur, að við heyrðum vængjaþyt
þeirra. (Framh.).
1 ítalskur þjóðdans. Saltare = að lioppa, dansa.
* Fjall. 3 Brú á Tíberfljótinu. Pýð.
Winnipeg, Canada.
Allar upplýsingar viðvíkjandi stúkum
gefur br. A. G. Gilmour, Dist. 8ec.,
P. 0. Box 908, Winnipeg.
ISaruablaöið »ÆSI4.A]!I<(
vill kornast inn á öll bnrnaheimili á íslandi.
Pantið hana í afg-reiðslunni Laugaveg 03.
Yerð árg. 1 kr. 20 aur.
Kaupendur tilkynni bnstaðaskifti,
Kaupiö, lcsáö og ijtbrciðið
T e m p 1 a r.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
Jón Ármison, prentari.
1 Alþýðu-hliðið.
Prentsmiðjan Gutenberg.