Templar - 10.09.1912, Blaðsíða 2

50
T E M P L A R.
„Teraplar4*
kcznur út & hverjum 20 dagn fresti, miust 18 blöð. Verð
árgangsins 2 kr., er borgist 1, júlí. Útiölumenn fi 26•/• í
iölulaun.
Rit8tj6rn, afgroiðslu og innheimtu annaet Jon Arnason,
Box A 21, Reykjavík. Afgr. & Smiðjustig 6, kl. 7—8 iiðd.
glapstigu og auðga óhlutvanda menn.
t*au eru efnileg loforðin um að halda l
landslögin, eða hitt þó heldur, í niður-
lagi hréfsins; liann er ekki lítill menn-
ingarvotturinn í þessum línum og Ijóm-
andi fyrirmynd.
En eitthvað er nú hogið við þelta, því
enginn úr stjórninni hefir þorað að láta
nafn silt undir snepilinn; þeir höfðu það
svo greinilega á tilfinningunni að þeir
væru að verja ilt verk eða hafa álitið
að nöfn sin ykju lítið á gildi bréfsins
eða hvorttveggja.
Bréfið her yíir höfuð volt um að lög-
in muni koma að góðum notum, því að
öðrum kosti hefðu bréfritararnir ekki
farið að böglast við að sjóða þetta sam-
an og senda það þinginu.
Það er haft fyrir satt, að einn liinna
beztu iögspekinga hafi búið til bréfið;
en einhvern tima hefði maður sagt, að
sá liinn sami haíi brugðið út af venj-
unni, því hann hefir venjulega komið
með ástæður í fullyrðinga stað.
Kveinstafirnir höfðu engin áhrif á lög-
gjaíuna, því lögin voru samþykt við eina
umr. í neðri deild.
Þannig hljóðandi voru þau afgreidd
frá þinginu:
hög
uni viðauka við lög frá 11. nóvbr. 1809 nr.
2G, um verzlun og veitingar ái'engra drykkja
á íslandi.
1. gr. Ekkert félag manna má liafa um
liönd i félagsskap neinar áfengisveitingar, né
nokkur áfengisnautn fara fram í félagsher-
bergjum, nema félagið fái til pess sérstakt
leyíi lögreglustjóra. En það er áfengur drykk-
ur eftir lögum þessum, sem í er meira en
2-/4% af yinanda (alkóhóli) að rúmmáli.
2. gr. Áfengisnautn máekki eiga sér stað í
veitingahúsum, sem hafa ekki áfengisveit-
ingaleyfi, né heldur í veitingatjöldum eða á
öðrum stöðum, þar sem almennar veitingar
fara fram. Lögreglustjóri má þó leyfa á-
fengisnautn í samsætum einstakra manna,
sem haldin eru á slíkum stöðum.
3. gr. Brot gegn 1. gr. varða félagsstjórn
eða þjónustumenn eða jafnvel neytendur
sjálfa 20—1000 kr. sekt. Auk þess er upp-
tækt áfengi það, er finnast kann í vörslum
félagsins.
Enn fremur má lögreglustjóri banna félag-
inu samkomur, enda sé þá þegar höfðað
mál gegn félaginu samkvæmt 55. gr. stjórn-
arskrárinnar.
4. gr. Brot gegn 2. gr. varða sektum 10—
500 kr.
5. gr. Sektir þær, er um ræðir í lögum
þessum, og andvirði fyrir upptækt áfengi,
í enna í sjóð sveitarfélags þess, þar er brot-
ið er framið.
6. gr. Með mál eftir lögum þessum skal
farið sem almenn lögreglumál.
7. gr. Lög þessi öðlast þegar gildi.
Paul Heyse, höfundur sögunnar, sem nú cr
að byrja að koma út i »Templar«, er tal-
inn að vera einn af frægustu skáldsagnaliöf-
undum Pjóðverja. Hann hefir mest skrifað
um ítali og italskt þjóðlíf. Aður liaía komið
útáíslenzku tvær af sinásögum hans: »L’ar-
rabiata« i »Iðunni« og »Upp til fja)la« í
»Heimdalli«.
Brostnir hlekkir.
Br. Oluf M. Hansen lézt á Landakots-
spítalanum 16. f. mán. Hann var einn af
stofnendum stúkunnar „Hlín“ nr. 33 og
gegndi þar ýmsum störfum, var um mörg
ár gjaldkeri hennar, og gegndi öllum störf-
um vel og samvizkusamlega. Ilann sótti
nálega hvern fund í stúkunni. Br. Han-
sen fluttist til Islands frá Noregi fyrir
mörgum árum síðan og rak hér hattagerð
og litun, Hann var yfirlætislaus, hægur í
allri framgöngu og drengur hinn bezti.
Hans er þvi saknað af öllum, sem kyntust
honum og ekki sízt af stúkusystkynum hans,
sem bezt þektu trygð hans til Reglunnar
og stefnu hennar. Hann var jarðsunginn
23. f. m.
Br. Arinbjörn S. Bardal, ökustjóri frá
Winnipeg, hefir ferðast hér um land i
sumar með konu sinni og dóttur. Hann
er einn af allra duglegustu Templurunum
í Manitoba og hefir um mörg ár verið St.
G. Kosn. í Stórstúku Manitoba. Þau heim-
sóktu stúkur hér og hann hélt ræðu á út-
breiðslufundi í Miðfirði hjá st. „Baldursbrá*
nr. 128. Hugheilar árnaðaróskir fylgja
þeim heim til sin. Þau fóru með „Botniu“
22. f. mán.
Br. Karl Östberg, meðl. st. „Framtids-
hoppet“ nr. 2203 í Arboga í Svíþjóð, kom
hingað með „Ceres“. Hann hefir heimsókt
stúkur hér í bænum. Aðalstarf hans í
Reglunni er fyrir unglingana; hann er Gæzlu-
maður í unglingastúkunnni „Linnia“ nr.
226. Hann kemur hingað sem ferða-
maður, til þess að kynna sér land og
þjóð. Hann ferheimleiðisafturmeð „Ceres".
Frá útlöndum.
Ávöxtur hóraðsbannsins. Bærinn Rack-
ford í Illinois, Bandariki N.-A., lokaði öll-
um knæpum árið 1908. En við atkvæða-
greiðslu, er fór fram árið 1910 hepnaðist
knæpumönnum með öllum, löglegum og ó-
löglegum ráðum, að ná meiri hluta og
knæpurnar voru opnaðar á ný. Borgar-
stjórinn, hr. W. W. Bennet, hefir gefið
eftirfarandi skýrslu um árangurinn af þess-
um ráðstöfunum:
Purt: Votl:
7/c 1908— 'lc 1910—
% 1910 7/« 1912
Alls teknir fastir . . 2681 5122
þar af fyrir drykkju . fyrir drykkju og ó- 555 1552
spektir 137 424
í ár hafa bindindismenn aftur náð meiri
hluta og árangurinn varð sá, að þegar
fangelsanir fyrir drykkjuskap voru í apríl
þ. á. (síðasta „vota“ mánuðinn) 140,
þá urðu þær ekki nema 49 í næsta mán-
uði á eftir (maí), að knæpunum var lokað.
Auðvitað er ástandið í Rackford, jafnvel
á „þurrum" timum, alls ekki eins og mað-
ur hefði óskað, því það er hægðarleikur
að fá áfengi í nálægum bæjum, og ekki
er trútt um að þar sé áfengissölukuklarar,
en samt sem áður er mismunurinn mjög
mikill á bindindis- og áfengistímabilunum.
Nú vona Rackford-búar að bærinn þeirræ
verði „þurr“ í framtíðinni.
Álit norsks stjórnmálamanns á bannlög-
um. Castberg, ríkisráð, er ekki í neinu
bindindisfélagi, en lítur á bindindisstarfið
sem hygginn og aðgætinn stjórnmálamað-
ur. Hann sagði á fundi nú fyrir skömmur
„Margir hafa veitt eftirtekt allri þeirri
ógæfu, sem áfengið hefir leitt yfir fjölda
heimila. Hve mikinn manndómskraft það-
hefir eyðilagt og hve mikil ógæfa því hefir
fylgt, er ómögulegt að gera sér í hugar-
lund. Það er líklegt, að 9 af hverjum 10
þeirra, sem nú eru í hegningarhúsunum,
eigi eymd sina áfenginu að þakka. Af
hverjum 6 málum, sem lögmannsrétturinn
hefir til meðferðar, eiga 5 rót sína í hryðju-
verkum frömdum í ölæði. Það verður lík-
lega nauðsynlegt að útrýma áfengisfram-
leiðslunni með öllu. Fyrir nokkru síðan
var hér stofnað félag til þess að vinna á
móti bindindismálinu. Þeir héldu því fram,
að biDdindisstarfið væri andstætt persónu-
frelsinu, og þeir voru líka til sem héldu,
því fram, að það væri gagnstætt menning-
unni. Það er hreinasta vitleysa. Sé það
nauðsynlegt vegna þjóðfélagsins, þá er það
skylda okkar að reka áfengið burt — að
hreinsa húsið. Þetta er ekkert smámál;
það er eitt allra-markverðasta málið, sem
nú er á dagskrá þjóðmálanna."
Framkvæmdanefnd Alþjóða-Hástúkunnar
hélt fund í Björgvin i Noregi mánudaginn
12. f. m. Mættir voru: A.Æ.T. Edv. Wav-
rinsky, Svíþjóð, A.Y.T. Ivar Aarseth, Nor-
egi, A.G.U.T. J. W. Hopkins, Englandi, A.
G.Kosn. Johan Bergman, Sviþjóð, A.Ritari
Tom Honeyman, Skotlandi, A.Gjaldk. Her-
man Blume, Þýzkalandi og F.A.Æ.T. Joseph
Malins, Englandi. Fjarverandi var A.Kanzl.
George F. Cotterill, Seattle, Wash., sem
nýlega er orðinn borgarstjóri og gat ekki
mætt vegna embættisanna. í tilefni af
fundinum voru haldnir útbreiðslufundir og
hatíðasamkomur og aukafundur í Hástúk-
unni til stigveitingar.
Bann gegn ölsölu á heræfingasvæðunum
og við virkin hefir verið samþykt af stór-
þinginu í Noregi og stjórnin staðfest það.
Bannað er um alt öl, er inniheldur meira en
21/* °/« áfengisstyrkleika.
Frjú ný bannriki. Það er talið víst, að!
við kosningarnar nú í haust bætist við þrjú
ný bannríki í Ameriku: Colorado, Yestur
Virginia og Arkansas.
Um áfengi tii almennrar nautnar.
Lauslega þýtt úr:
nArnold Múller: Sundhedslœre«,
af St. B.i.
(Framh.).
Þó hefir áfengið ekki jafn snögg eða jafn
mikil áhrif á alla hluta heilans, því að í
fyrstu eru það frumlurnar í yzta hluta
hans (heilahimnunni), sem nær því ein-
göngu verða fyrir eitruninni. Eins og
kunnugt er, eru það einmitt þessar heila-
frumlur, sem framleiða mestu og háleitustu
sálargáfurnar; þar eru hin andlegu verk-