Templar - 25.01.1918, Blaðsíða 4

4
TEMPLAR.
smurlingi hefði verið troðið í forseta-
stólinn. Honum datt ekki í hug að taka
í taumana og koma dálitlu þinglagi á
deildina.
Þegar ritstj. »Templars« hafði séð og
sannfærst um, að sagnir þær, sem um
bæinn höfðu flogið um ósómann í þing-
inu, voru á rökum bygðar, þá þótti
honum næsta einkennilegt, að blöðin
skyldu ekki hafa fundið að og vítt
þennan dæmafáa ósið; hann bjóst jafn-
vel við því að það myndi koma að
þinginu loknu. En sú hefur ekki orðið
raunin á; blöðin hafa sennilega talið
þessa framkomu þingmanna þinginu og
þjóðinni samboðna.
Við sömu umræðu fjárlaganna benti
einn þingmaður á það, að menn yrðu
að gæta virðingar þingsins, hvað sem
sjálfum þeim liði persónulega. Þingmenn
yrðu að gæta þess að kasta ekki skugga
á þingið með framkomu sinni.
Þetta er rétt athugað. Það er ekki
unt að gera kröfu til þess að allir þeir,
sem þingsess skipa, sé á jafnháu þroska-
stigi,' en hitt verður að heimta af þeim,
að framkoma þeirra innan þingsins
veggja sé ólastanleg og slíkri stofnun
samboðin.
í öðrum löndum er það ekki liðið,
að þingmenn séu ölvaðir i þingsal og
því síður að þeim líðist að vekja alment
hneyksli; þeir eru óðara gerðir þing-
rækir. En hér er alt talið gott og göfugt
og þingi og þjóð samboðið.
Menn þurfa ekki lengi að vera í vafa
um það, ef þeir athuga það, sem hér
að framan er sagt, að lítils góðs eða
nytsamlegs sé að vænta af þingsam-
komu, sem skipuð er mönnum, sem
hafa jafn sljóa tilfinningu fyrir áliti og
heiðri þeirrar stofnunar, sem þeir til-
heyra og raun er á orðin, enda má sjá
það ef maður rekur gerðir þessa þings,
að þær eru harla sundurleitar og ráð-
lauslegar. Við öðru er ekki að búast,
þegar eigingirni, kæruleysi og siðferðis-
skortur er mestu ráðandi hjá of mörg-
um þingmönnum.
Þess skal getið, að tveir þingmenn,
auk Einars, létu einu sinni sjá sig ölv-
aða á þingfundi, en þeim hefur verið
slept við frekari athugun í von um að
það komi ekki fyrir oftar.
Óðara farið.
»Tíminn« flytur 12. þ. m. grein und-
ir þessari fyrirsögn.
Þar stendur meðal annars:
»Guðmundur prófessor Hannesson get-
ur þess nýlega í Læknablaðinu að lyfja-
búðin í Reykjavík sé oft vínlaus og þeg-
ar hún fái vín sé það óðara farið.
Mikil alvara liggur á bak við þessi
ummæli og er rétt að halda því á lofti
að það er læknir sem talar til stéttar-
bræðra sinna.
Þessi ummæli sannast átakanlega af
því sem sagt verður hér á eftir.
Hinn 24. nóv. síðastliðinn fékk lyfja-
búðin í Reykjavík 260 — tvö hundruð
og sextíu — flöskur af koníakki hjá
landsstjórninni. Mun það vera vin, sem
gert hefur verið upptækt úr skipum og
hjá launsölum.
Hinn 22. des. síðastliðinn fær lyQa-
búðin aftur 150 — eitt hundrað og fimm-
tíu — flöskur af koníakki hjá lands-
stjórninni, og eitthvað af öðrum vínum.
Þrátt fyrir þennan ríkulega forða, sem
fenginn var með svo litlu millibili, var
svo komið tveim dögum eftir að seinni
forðinn kom, að alt koníakk var búið
úr lyfjabúðinni. Hinn 24. des. var ekk-
ert koníakk lengur til þar.
Þetta er ákaflega grunsamlegt og al-
menningur á heimting á að vita hvernig
á þessu getur staðið.
Það þarf ekki að taka það fram, að
stjórnarráðinu verður ekki legið á hálsi
fyrir að hafa látið koníakkið af hendi,
eftir tilmælum lyfjabúðarinnar. Og lyQa-
búðinni verður ekki um þetta kent að
neinu leyti, né nokkurri grunsemi kast-
að á lyfsalann. Hann hefur gert skyldu
sína og ekkert annað. Lyfjabúðin á að
hafa þessa vöru á boðstólum og er skyld
til að afhenda hana gegn lyfseðlum.
En hvernig stendur á þessari miklu
notkun þessarar vöru? Eitthvað kann að
hafa farið út um land, einkanlega af
fyrri forðanum. En seinni forðinn sem
fenginn er 22. des. er uppgenginn 24.
des. Það liggur afarnærri að gizka á að
menn í bænum hafi fengið læknana til
þess að gefa lyfseðla í ríflegara lagi
fyrir jólin. Að einhverjir hafi viljað fá
sér á jólapelann.
Hér verður það algerlega látið liggja
milli hluta að sinni, hvernig á þessu
stendur. Að eins bent á hvað þetta er
grunsamt. Og í nafni allra þeirra, sem
vilja ekki láta brjóta bannlögin, er þess
krafist, að skýring sé gefin á því, hvernig
á þessu stendur.
Að svo komnu máli er gert ráð fyrir
þeim möguleika, að hér hafi ekkert ó-
eðlilegt átt sér stað. Og Tíminn ílytur
með ánægju sannar skýringar, sem taka
allan grun burtu.
En komi engar fullnægjandi skýring-
ar, verður því haldið fram að hér hafi
átt sér stað misnotkun af hálfu lækn-
anna, sem einir gefa lyfseðlana. Og þá
er þess krafist að einhverjar skorður
verði reistar við því að sú misnotkun
geti haldið áfram.
Þegar læknum var gefið þetta vald,
að láta menn fá vín með því að gefa
út lyfseðla, var það fullyrt, að þeir
myndu ekki misnota það vald. Verði
það talið sannanlegt að nokkrir úr hóp
þeirra geri það, verða þeir að sætta sig
við að þeim séu almennar reglur settar.
Læknar eru undir sömu lögum og aðr-
ir borgarar. Þeir verða að sætta sig við
eftirlit, verði það uppvíst, að nokkrir úr
hóp þeirra þuríi þess með.
Ameríkumenn munu meðal annars
hafa eina aðferð til þess að reyna að
koma í veg fyrir að læknar misnoli
vald sitt. Þeir láta festa upp í lyfjabúð-
unum lyfseðlana, sem gefnir eru á á-
fengi. Það er svo þar, eins og hér, að
mikill hluti læknanna er svo vandur að
virðing sinni og samvizkusamur að gefa
mönnum ekki áfengi með lyfseðlum til
annars en fullrar nauðsynjar. Ein bezta
vörnin gegn hinum, sem sumir jafnvel
gera sér það að atvinnugrein að selja
lyfseðla á áfengi, er sú, að láta allan
almenning sjá það svart á hvítu.
Það á ekki að vera neitt launungar-
mál að læknir gefi áfengislyfseðil. Þess
vegna á ekkert athugavert að vera við
það að birta þá«.
Að lokum stingur »Tíminn« upp á
því, að sérstök nefnd verði skipuð til
rannsaka þetta mál og væri það óneit-
anlega heppilegast fyrir alla hlutaðeig-
endur.
Annars lætur »Templar« frekari at-
huganir út af þessu máli bíða, þangað
til séð verður, hvort nokkuð verði frek-
ar gert af hálfu hlutaðeigandi yfirvalda
í þessu máli.
Frá útlöndum.
New Mexico er 27. bannríkið. „The
American Issue“ 17. nóv. f. á. skýrir frá
því, að „New Mexico“-ríkið hefði sam-
þykt ríkisbann á áfengi með 20 þúsund
atkvæða meiri hluta, sem er rúmlega 2/i
hlutar allra greiddra atkvæða. í öllum
sveitarfélögum ríkisins var bannstefnan í
meiri hluta.
I öllum stærstu borgum líkisins, svo
sem Albuquerque, Santa Fe, Las Cruces,
Roswell og Las Vegar, voru bannmenn i
miklum meiri hluta.
Kentncby. Þrír fimtu hlutar þingmanna
í báðum málstofum löggjafarþingsins í
ríkinu Kentucky í Bandaríkjum N.-A. eru
banni fylgjandi og mun því almenn at-
kvæðagreiðsla fara fram um það mál mjög
bráðlega.
í Ohio eykst bannfylgið. Við kosn-
ingarnar í Ohio 1914 höfðu andbanningar
84,152 atkv. meiri hluta, en 1915 55,408
atkv. meiri hluta og 1917 að eins 1,787
atkv. meiri hluta. Andbanningar höfðu því
tapað 82,363 atkv. síðan 1914. Með sama
áframhaldi verða bannmenn komnir í meiri
hluta í Ohio árið 1920.
Fylgi bannvina hefur einnig aukist að
miklum mun í New Jersey, New York og
Delaware.
llannið í Vancouver. Þær fregnir ber-
ast frá Vancouver, að þó að stutt sé siðan
vínbannslögin gengu í gildi þar í fylki,
hafi þau haft þær afleiðingar að draga úr
drykkjuskap borgarbúa að miklum mun.
Hefur einu af auka-fangahúsum borgar-
innar verið lokað sökum þessa.
(Hkr. 18. okt. 1917).
Jón Laxdal, stórkaupmaður og skrif
hans í »ísafold« verður að bíða næsta
blaðs.
Prentsmiðjan Gutenberg.