Templar - 29.11.1918, Qupperneq 2
42
T E M P L A R.
„Templar“
kemur út 12 sinuum á þessu ári. Verð árgangsius er
2 kr., í Ameríku 75 cents. Útsölumenn fá 25°/o i sölu-
laun.
Afgreiðslu og innhcimtu annast:
Sveinn Jónsson,
kaupmaður, Kirkjustræti 8, Keykjavik.
Útgefandi: SStórHtóku. íslnnds I.O.G.T.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
Jón Árnason, prentari.
Box 221, Revkjavik.
Hann var um eilt skeið íélagi þeirrar
stúku, er hann var hér í bænum fyrir
nokkrum árum. — Hann var lipurmenni
hið mesta og ágætur bókhaldari og var
við verzlunarstörf hér í Reykjavík og
Vestmannaeyjum.
Sigfás Bergmann, kaupm.
í Hafnarfirði, andaðist 9. þ. m. eftir
margra ára vanheilsu. — Hann var fyrst
félagi stúk. Iðunn nr. 29 á Bíldudal, en
gekk síðar í stúkuna Morgunstjarnan
nr. 11 í Hafnarfirði. Hann mætli á stór-
stúkuþingi í Reykjavík 1915 og í Hafn-
arfirði 1917. Hann var einn af hinum
duglegustu starfsmönnum Reglunnar í
Hafnarfirði og lét mál hennar mjög til
sín taka. Hann var ákafamaður ef
hann vildi því beita og tók mikinn þátt
í bæjarmálum Hafnarfjarðar og átti sæti
í bæjarstjórn.
Guð blessi minningu hinna framliðnu
og »Templar« samhryggist eftirlifandi
ástvinum.
Ký verkefni.
Síðan bannlögin voru samþykt og
staðfest og einkum þó síðan þau gengu
i gildi, hafa nokkrar raddir gert vart
við sig innan Good-Templarreglunnar
hér á landi um hvaða mál skuli taka
á stefnuskrá Reglunnar þegar bannlögin
séu komin í fulla framkvæmd.
Til þessa tima hefur verið óþarfi að
tala um slikt, þvi nægilegt verkefni er
fyrir höndum enn þá sem komið er og
virðist enginn hörgull vera á þvi i nán-
ustu framtíð — vinir vorir, andbann-
ingar, eiga drjúgan þátt i þvi að útvega
okkur verkefnið.
Eigi að síður er það áreiðanlegt, að
sá tími kemur, að vér þurfum að líta í
aðrar áttir eftir nýju verkefni, því ó-
hætt rná fullyrða það, að Reglan muni
ekki leggja niður starf sitt þegar bann-
lögunum er borgið.
Að Reglan hætti störfum þegar bann-
lögin eru komin í trygga höfn, kemur
auðvitað ekki til mála og eru margar
ástæður til þess, sem hér verða ekki
nefndar. Það liggur því í augum uppi
að hún hlýtur að breyta um ytra verk-
efni.
Um þetta efni hefur nokkuð verið
rætt hér í blaðinu áður og bent á ýms
atriði, er komið gætu til greina. Nefnd
var kosin á stórstúkuþinginu í Hafnar-
firði 1917 til þess að athuga þetta mál
og koma með tillögur um það, en ekk-
ert álit hefur hún enn látið uppi, enda
er tíminn nægur.
í öðrum löndum hefur þetta mál
einnig komið á dagskrá og leyfum vér
oss að birta hér álit br. Alþj. Æ. T.,
Edv. Wavrinsky á því, sem »Dansk
Good-Templar« flutti 1. okt. þ. á.
Pað hljóðar svo:
»Markmiö vort er óendanlegt«.
Já, ég lit svo á, að »breyting bind-
indishreyfingarinnar að nokkru leyti«
og þá sérstaklega I. O. G. T. sé ekki
einungis gagnleg, heldur nauðsynleg.
því hin eðlilega þróun bennar á að
beinast i þá átt, að hún í framtiðinni
styðji friðarstarfsemina, alþýðu-uppeldi
og ýms mannúðarfyrirtæki, vinni að
bættum heilbrigðisháttum og þjóðlegum
hreyfingum, er bygðar séu á ópólitísk-
um grundvelii. Á stefnuskrána má selja
ætlunarverk, sem hafa áhrif á huga
manna og hafa sterkt aðdráttarafl, þrosk-
ar vitundina og miðar að því að gera
störf vor sem ábatavænlegust fyrir þjóð-
félagið.
Bannstarfið er, ef ég mætti svo að
orði kveða, sannnefnt þroskunar- og
undirbúningsstarf; það lagfærir grund-
völlinn og þegar það er gert þá á að
fara að byggja. Áhugi manna hefur
stöðugt beinst að þessu undirbúnings-
og undirbyggingarstarfi. En við megum
ekki láta þar staðar numið. Krafan urn
viðtækari starfsemi hefur ekkt einungis
gert vart við sig á Norðurlöndum og í
Norðurlandastórstúkunum í Ameriku,
heldur hefur hún einnig og ekki síður
komið í Ijós í brezku og þýzku
stórstúkunum. í Ameríku hafa menn
nú þegar stigið ákveðið skref í þessa
átt. Stórstúkan í Washington af 1.0 G.T.
hefur samið »starfskrá« til leiðbeining-
ar i starfinu og hefur hún tekið á dag-
skrá mörg þjóðleg verkefni. í öllum
þeim rikjum, sem hafa fengið bann,
hefur ýmislegt verið gert í þessa átt.
Allsherjarbræðralagið er sá dýpsti
grundvöllur, sem I.O.G.T. b}rggist á, og
hver sú viðleitni, sem miðar að því að
ala upp frjálsa kynslóð i andlegri og
likamlegri heilbrigði, er drifljöður alls
bindindisfélagsskapar.
Heimsbylling sú, sem nú fer fram,
krefnr af oss sérstaklega baráttu i parfir
þessara hugsjóna.
Ábyrgðartilfinningin knýr oss til að
leggja fram alia vora krafta, til þess að
frelsa, varðveita og byggja upp — eftir
hina ógurlegu eyðileggingu, sem nútið-
arkynslóðin hefur orðið fyrir.
Edv. Wavrinsky.
»Dansk Good-Templar« getur þess, að
þetta mál sé nú þegar kotnið á dagskrá
í Danmörku og er þá úrlausnarefnið
sérstaklega það, hverjar af hinum mörgu
uppástungum helzt skuli teknar til
greina þegar bannlögin séu komin í
fulla framkvæmd.
í þessu sambandi flytur blaðið skrá
yflr ný verkefni, er bygð séu á bræðra-
lagshugsjóninni, sem Ameríku-Svíinn
Gustav Sund, leiðtogi træðsluhringsins
»Stjárnan« í Minnéapolis í Minnesota,
hefur stungið upp á :
1. Að mynda kjarna allsherjarbræðra-
lags. Sanna að bræðralagið er til í
náttúrunni og að gera það að lifandi
afli með mönnunum.
2. Að vinna að því að varðveita á-
fengisbannið í öllum löndum.
Að knýja yfirvöldin til að gæta skyldu
sinnar og að viðhalda almenningsálitinu
gegn nautn áfengra drykkja.
3. Að vera menningarvörður mann-
kynsins með því að vinna að almennri
þekkingu í sérhverri mynd og uppala
hjá mönnum alla göfuga eðliskosti, svo
að mennirnir geti lært að þekkja sjálfa
sig og sjá sína sönnu afstöðu til þjóð-
félagsins.
4. Að vinna að algerðum heimsfriði
og gersamlegri afvopnun þjóðanna. (Öll
ágreiningsefni, sem upp kunni að rísa,
bæði alþjóðlegs og þjóðlegs eðlis, skuli
lögð undir gerðardóm).
5. Að fjarlægja öll stéttatakmörk og
flokkadeilur og sameina alt mannkjmið
í einn allsherjar-flokk.
6. Að afnema öll forréttindi karl-
manna gagnvart konum og að vinna að
því að þær hafi sama rétt og þeir bæði
í þjóðfélagslegu og pólitísku tilliti.
7. Að vinna að því að dauðahegn-
ingin verði afnumin um allan heim.
Að breyta betrunarhúsunum í kenslu-
og uppeldisstofnanir fyrir þá, sem vegna
glæpaverka sinna verða að missa frelsið.
Að hjálpa þeim, sem hafa verið í
fangelsi og unnið af sér brot sitt, til
þess að komast í heiðvirða lífsstöðn.
Að lina þjáningar manna og dýra
vegna sjúkdóma, dauða, styrjalda, af
ágangi valna, jarðskjálfta, bruna, spreng-
inga, hungurs og annara óhappa.
Að vinna þetta hvorki fyrir borgun
né vegsauka — heldur sem bróðir gagn-
vart bróður.
Eins og gefur að skilja, er þetta sett
hér sem leiðbeining og einungis til at-
hugunar, en alls ekki sem fastákveðnar
reglur til þess að lifa eftir. Áður en
það gæti orðið, yrði Stórstúkan að hafa
lagt samþykki sitt á þær. Að sjálfsögðu
gæti hún tekið það, sem henni þætti
heppilegast og bezt við eiga hér, gert
sumt enn þá nákvæmara og ákveðnara
og dregið úr sumum atriðum eða felt
þau alveg í burtu. Hún gæti og bætt
við alveg nýjum atriðum ef henni sýnd-
ist svo. Einnig gæti hún neitað að fást
nokkuð við þessi mál, en því búumst
vér tæplega við að hún geri.
Að vorum dómi eru allar uppástung-
ur Gustavs Sund góðar og eru þess
verðar að þær séu nákvæmlega athug-
aðar og Templarar æltu að gera sér
Ijóst, hverjar þeirra þeir vildu aðhyllast
og hverjum hafna.
Kanpcndnr blaðsins eru beðnir að
afsaka dráttinn, sem hefur orðið á út-
komu þess — honum veldur pestin.