Skýrslur um landshagi á Íslandi - 01.01.1861, Page 227

Ull nÚKAÐARHAOI ÍSLENDÍKC.A.
217
inn koma af þvl, heldr af allt ööru. Fyrst má telja það til, að
nieð þarfavöru útlenzkri eru peníngar þeir taldir, er kaupmenn
fluttu til landsins, en livergi er þess aptr getið, hversu mikla
penínga þeir fluttu frá landinu. 1655 flultust peníngar fyrir 8235
vættir; 1733 til 1742 árlega fyrir 11,625 vættir, og 1759 til 1763
fyrir 13,163 vætttir. það er eigi efamál, að kaupmenn liafa annað-
hvort aldrei flutt svo mikla penínga til landsins, eðr þeir liafa þá
flutt allan helmíng þeirra hurt aptr úr landinu. í öðru lagi eru
eigi þeir skipsfarmar laldir, er fórust á útsiglíngu til Danmerkr.
Sktili getr um sem dæmi, að eitt skip hafi farizt á útsiglíngu frá
Húsavik sumarið 1738, og aptr annað skip þaðan sumarið 1760.
Skúli hefir eigi getað talið farma þessa, vegna þess að hann hefir
samið skýrslu sína eptir bókum kaupmannafelagsins, eðr rettara
sagt útgjörðarmannanna, er hjuggu í Kaupmannahöfn. Ver höfum
nú séð, að einn skipsfarmr af íslenzkum vörum fellr úr reikníngnum
flæði annað og eins þriðja tímabilið, en enginn hið fyrsta tímabil
eðr árið 1655, og þó er skakkinn þá eins mikill. þetta kemr af
N, að þá er eigi talinn sá varníngr, er gekk til nnuara hafna
en Kaupmannahafnar. það er nú reyndar eigi svo hægt að komast
eptii' því, hversu rniklu það nemr. Nathauson ætlar1, að frá
því 1731 til 1746 liafi uni 25 kaupskip farið árlega til íslands,
°S 5 eðr 6 af þeiin aptr til Glukkstaðar, og því eigi nema 19
eðr 20 til Kaupmannahafnar. Hann getr og um, hversu miklar
'örur komið haíi frá íslandi til Kaupmannahafnar árin 1733, 1761
og 1763, og er auöséð á skýrslum þeim, sem vér höfum til frá
arunum þar í kriug, að hér er eigi nærri því allt talið, sem og
auðsætt er, þar eð öllum flutníngum til annarra hafna er sleppt.
kynni; hvar'hjá þeir stundum hagnýltu sér restansana, bæði til að rcttiæta
neitun reiðu-penínga eðr peirrar vöru, sem einhierr sér í lagi um hað, og
eins lil að jafna reiknítigana nær heim (lil Kanpmannaharnarj komu, svo
t’að fannst annat slagit frá sumuin höfnum, at sá sein í búðarbókinni á
lslandi var skyldugr um 10 Qska, var skrifaðr með 10 vættum í restans.11
Lærdlf. V., 179,—180. b's.
) •" L. Nathanson. Historisk-statisiisk Frcmstilling af Danmarks Nalional-
°g Statshusholdning. 2. útg. bls. 601. og 625. sbr. 610. bls.
14*