Ægir - 01.01.1914, Side 6
2
ÆGIR
vegi landsins, kemur sem þjófur á nóttu
og þrátt fyrir allar athuganir, ómögulegt
að giska á ferðalag hans.
Til eru skýrslur um ísrek að strönd-
um landsins og ná þær yfir 109 ár eða
límabilið frá 1800—1892 og 1895—1910.
Á þessum árum hefir ísinn komið að
landinu á öllum ársins tima nema í
októbermánuði, þann mánuð hefir aldrei
orðið vart við ís á hinu nefnda tímabili,
en tíðastur hefir hann verið hjer við
landið í mánuðunum april og maí og
þar næst í mars og júní, en þrátt fyrir
skýrslur þessar, er ómögulegt að gera
neinar ábyggilegar áætlanir um ferðalag
hans, en af töflu þeirri er hjer fer á eftir
sjest, að á móti einu íslausu ári koma
4 ísár og er þá ísinn á reki fram með
ströndum landsins sjaldan skemur en
mánaðartíma, oft marga mánuði.
Fegar ís heflr sjest i fyrsta sinni í janúar hefir liann horfið — ár. Pegar isinn hefir verið við landið yfir 3 mán. hefir hann fyrst sjest — ár. ísinn kemur að landinu í mánuðunum. Hve mörg ár tímabilinu. ís við landið í mánuðunum. Hve mörg ár á tímabilinu. o p O Hv ►L ® § 4 LO o 0 oa »-*. æ 00 j-* o 6J
co H-»■ 4^ lO 4^ to o Jan.
i—^ 4^ co 4^ Febr.
4^ oo >—*• 45 Mars
1—-X co co o\ co April
42“ o o o Mai nd 5—1910.
►—* o Ol 42“ Júní
o »-* to to Júlí
Ol o to Ol Ágúst
o o o 42“ Sept.
o o o O Okt.
o o o co Nóv.
o to CO 42“ Ðes.
Fyrsti dálkur töflunnar sýnir liversu
oft og á hvaða tíma árs, is hafi sjest hjer
við land á hinu fyrnefnda tímabili.
Annar dálkur sýnir hversu oft ísinn
hafi borið að landi og í hvaða mánuð-
um hann hafi komið, þannig hefir hann
komið 24 sinnum í janúar, 14 sinnum i
febrúar og svo frv.
Þriðji dálkur sýnir að þegar ísinn hefir
legið við landið í fleiri en 3 mánuði, þá
hefir hann sjest i fyrsta sinni í janúar,
14 sinnum, i febrúar 5 sinnum o. s. frv.
Fjórði dálkur sýnir, að þegar ís hefir
sjest fyrst í janúar, þá hefir hann horfið
3 sinnum í janúar, 5 sinnum í maí og
júní og tíu sinnum legið fram í júlí og
ágúst.
Af þessum 109 árum eru þá:
22 ár íslaus.
32 — ís við landið ekki fullan mán-
aðartíma.
23 — is við landið frá 1—3 mánuði.
32 — is við landið í íleiri en 3 mánuði.
Öfl þau, sem knýja ísinn áfram eru
straumur og vindur; ræður straumurinn
þar mestu, því flötur sá, sem hann verk-
ar á undir yfirborði sjávarins er miklu
stærri en það sem upp úr stendur og
vindurinn nær til, enda sjest það oft, að
stórir jakar fara hratt á móti skörpum
vindi, en þegar straumur og stormur
leggja saman og verka á isinn í sömu
átt, þá verður hraðinn opt svo, að und-
ur þykja.
Tíðast mun hafisinn fyrst koma að
landinu við Hornbjarg á Ströndum, þeg-
ar norðvestan og vestan stormar hafa
geysað lengi. Frá Horni herst svo ísinn
með straumnum austur á bóginn, og er
þá hætt við að Húnafiói fyllist, nái ísinn
að Skaga, því að straumur er þar að
jafnaði inn með landinu. Sterkir aust-
an og suðaustan stormar vinna það oft
á að hrekja ísinn til hafs. Nái ísbreiðan