Ægir - 01.03.1954, Síða 32

62
Æ G I R
Sel- og hákarlaveiðar Norðmanna 1953.
Síðastl. ár voru 59 norsk skip gerð út til
selveiða. Árið áður voru gerð út 81 selveiði-
skip og svipað 1951. Það, sem veldur því, að
skipunum fækkað mikið á síðastl. vertíð er
mikið verðfall á selafurðum árið 1952 og
jafnframt hið mikla manntjón, sem þá var á
selveiðiflotanum.
Norski selveiðiflotinn skiptist eftir hér-
uðum þannig: Frá Mæri og Romsdal 25,
Norland 2, Troms 29 og 3 frá Finnmörku.
Miðað við árið áður var fækkunin mest i
Troms. Nettó rúmlestamagn selveiðiflotans
var að þessu sinni 3612, en 4528 árið 1952,
þing S. Þ. gerði samþykkt i málinu 1948,
en áður hafði verið haldinn alþjóðafundur
siglingaþjóða í Svisslandi. 1 alþjóðasam-
þykkt, sem gerð var á fundinum, var svo
ákveðið, að þegar 21 þjóð hefðu gerst að-
ilar að samþykktinni, skyldi stofnað „Inter-
governmental Maritime Consulative Organi-
sation“ (IMCO). Þó var svo kveðið á, að
hvert þessara ríkja yrði að eiga minnst 1
milljón smálesta af skipakosti. Þegar 21
þjóð með tilskilinn skipastól hafði gerzt
aðili að samþykktinni, samþykkti Efnhags-
og félagsmálaráð S. Þ. (ECOSOC) að hvetja
siglingaþjóðir heimsins til að koma til að
ræða hve skjótt og á hvern hátt væri hægt
að koma IMCO á fót. Árangurinn varð
fundur þeirra 14 ríkja, sem getið er hér að
framan.
Nauðsynleg stofnun, sem ekki þolir bið.
í skýrslu siglingaþjóðanna 14, sem send
hefur verið til rikisstjórna með áskorun
um, að suðla að stofnun IMCO, segir m. a.,
að „þessi ráðgefandi stofnun sé mjög nauð-
synleg“. í skýrslunni segir enn fremur, að
það sé trú fulltrúa þeirra þjóða, er fjallað
hafa um málið, „að það sé vissulega i hag
allra þjóða, sem stunda siglingar, að sér-
stofnun innan Sameinuðu þjóðanna verði
stofnuð sem fyrst til hagsbóta fyrir sjó-
menn og skipaeigendur“.
og hefur því meðalstærð skipanna verið 61
nettó rúmlestir, eða 170 brúttó rúmlestir.
Allst störfuðu að selveiðunum 1002 menn,
en 1411 árið 1952. Nokkrir erfiðleikar voru
á að fá æfða menn til veiðanna og voru því
nú ekki nema 16 menn að meðaltali á hverju
skipi, en 17 árið áður. Hvorki varð mann-
tjón né skipa við veiðarnar að þessu sinni.
Alls fóru skipin 84 veiðiferðir, svo að rösk-
lega þriðjungur skipanna hefur farið meira
en eina ferð.
Að þessu sinni veiddust alls um 195 þús.
selir, en um 260 þús. árið áður. Veiðin hefur
greinilega minnkað síðustu þrjú árin. Lang-
mest veiðist af vöðusel, 160 þús. nú, en 194
þús. árið 1952.
Veiði blöðrusels minnkaði stórlega, eða
miklu meira að tiltölu en af öðrum selateg-
undum. Árið 1953 veiddust aðeins um 32
þús. en 64 þús. árið áður. Þar að auki veidd-
ust 1750 kampselir, 485 liinganórar og 290
isbirnir. Rostungar eru nú algerlega friðaðir
samkv. konungl. tilskip. frá 20. júní 1952.
Verð á selaafurðum lækkaði mjög mikið
1952, en varð lítið eitt slcárra síðastl. ár.
Heildarverðmæti selafurða miðað við það,
sem skipstjórar gefa upp til tollskrifstof-
unnar, þegar skipin koma að landi („Inn-
klareringsverdien“) nam 19.5 rnilíj. ísl. kr.,
en til samanburðar má geta þess, að árið
1952 nam það 23 millj. kr. og 1951 62 millj.
ísl. króna. — En þar sem afurðirnar eru
ekki seldar samtímis og skipin koma í höfn,
er verðmætið, sem þá er tilgreint, vitanlega
áætlað. En að þessu sinni mun ekki skakka
miklu á áætluðu verðmæti og söluverði.
Þannig hafa endanlega verið reiknaðar út
14 veiðiferðir 1953, og reyndist áætlað verð-
mæti 1.5% lægra en söluverðið.
Árið 1953 stunduðu 15 norsk skip hákarls-
veiðar samtímis selveiðum. Afli þeirra af
hákarli var 373 smál. af lýsi og 116 smál af
hákarlslifur, og nam áætlað verðmæti þessa
fangs 1.9 millj. ísl. króna. Eitt norskt skip
var við hákarlaveiðar eingöngu, en um afla
þess er ekki getið.