Ægir - 01.09.1984, Qupperneq 23

^iörn Jóhannesson:
Minnispunktar
úthafsveiðar á laxi
^ nn8angsorð
noUdanförnum árum hefi ég í
rum blaða- og tímarits-
,axlnum varðandi úthafsveiðar á
Se ' athygli á þrem atriðum,
hUgaég tei gagnlegt að hafa í
st fMeð ^erkingum Veiðimála-
tram Unar'nnar ðefur ver'b sýnt
ísW'h0 að óvsgjandi er, aö
s|qí. KUr lax gengur bæði a veiði-
jngalr F*reyinga og Grænlend-
2.
n xncia þótt merkingar seu
U syniegt rannsóknatæki til að
^gongur laxins-einsogum
Kannaj
sVQUr' málsgreininni hér að ofan,
er
er i 1 ý^nsum öðrum tilvikum -
Ij^ a ntramt mikilvægt að gerasér
' ab ekki er unnt að ákvarða
rrieð
fgi . merkingum sjógönguseiða
deil |6fia erta kvantítatífa hlut-
|a>.j einstakra framleiðslulanda
CrJ15, ' veiöum Færeyinga og
in niendinga. M.ö.o., merk-
Sa ar. s)égönguseiða geta aldrei
te|^ f' Um Þann fjölda laxa frá til-
arsafl and' Sem kann að vera '
Urn , a ^æreyja og þá heldurekki
iand Unrauía-/ram/ag þessa
ástex ' aflanum. Af ýmsum
n°kk x11' Sem e® ðef' rakið
ve * uð ' blaðagreinum en sem
fja a ekki tilgreindar hér, fervíðs
þesn að ákveðið hlutfall sé á milli
k0r^ merkjafjölda sem kann að
|ax |9. ' leitirnar fyrir hin ýmsu
°nd á ýmsum tímum og þess
laxamagns frá viðkomandi
löndum sem kann að vera í
árlegum úthafsafla. Áframhald-
andi merkingar sjógönguseiða í
því skyni að afla slíkra tölulegra
upplýsinga eru því ekki aðeins
sóun á fjármunum og vinnu,
heldur er um leið hamrað á því
ranghermi að því er ísland
varðar, að ekki sé nægilega
„sannað" að íslenskur lax fyrir-
finnist í afla Færeyinga.
3. Með söfnun og úrvinnslu
aflaskýrslna tel ég unnt að meta
áhrif úthafsveiða á samanlagða
laxagengd til framleiðslulanda
laxins. M.a. af þessari ástæðu er
eðlilegt, að þessi lönd semji sam-
eiginlega við Færeyinga og
Grænlendinga um úhafsveiði-
kvóta.
Ekki hefi ég orðið þess var, að
framangreind viðhorf mín hafi
verð véfengd í fjölmiðlum. Ef til
vill hefur þeirra gætt aðeinhverju
leyti í ályktun Alþingis og orð-
sendingu utanríkisráðherra til
lögmanns Færeyja, hvorttvéggja
á mars 1983. En það eru einkum
viðhorf íslenskra laxasérfræð-
inga, nýleg skýrsla Veiðimála-
stofnunar, svo og frétt sjávarút-
vegsráðherra að loknum síðustu
fiskveiðisamningum við Færey-
inga, sem eru tilefni þessaðégset
saman þessa minnispunkta. Þeir
eru raunar að mestu útdráttur
efnis sem birtst hefur áður í
nokkrum blaða- og tímaritsgrein-
um. Að mínu mati eiga minnis-
punktarnireinkum nokkurterindi
til þeirra sem fara með löggjafar-
og framkvæmdavald þjóðarinn-
ar, en fyrir þessa aðila er
handhægt, að efnisatriði þessarar
greinargerðar sé að finna á einum
stað.
Tímaritið Ægir hefur gert mér
þann stóra greiða að birta og láta
gera sérprentanir af þessum
minnispunktum.
II. Aflaskýrslur og mat á
áhrifum úthafsveiða á
samanlagða laxagengd til
laxalandanna
Þetta tel ég mikilvægasta atriði
þessara minnispunkta, og til að
skýra það nánar er hér að neðan
birtur kafli úr grein minni: „Um
aðstöðu til laxahafbeitar á ís-
landi" í 11. tbl. Ægis 1983:
Fyrir Grænlandsvertíðina
ágúst/september 1980 og
Færeyjavertíðina frá október
1980 til júní 1981, svo og um
laxveiðar laxalandanna við
norðanvert Atlantshaf
sumarið 1981, safnaði ég
þeim gögnum um afla er mér
reyndust fáanleg. En því
miður urðu þau ekki eins
áreiðanleg og æskilegt hefði
verið. Þá studdist ég einnig
ÆGIR-479