Ægir - 01.06.1991, Síða 27

6/91
ÆGIR
311
cÆðamaí
Einn af erfiðustu þáttunum við
^mleiðslu saltfisks er gæðamat-
(■ Þar eru fjölmörg atriði sem
1113 ' skipta og oft eru þau ekki stór
' augum leikmanna. Einn af þeim
attum, sem mjkiu ræður v|5
§®ðamat, er blæbrigði fisksins.
u yrt er að mikill munur sé á
8æ l1mtinu milli vinnslustöðva og
®lnr|ig á milli verstöðva. Þessi mis-
Q Unur skapast bæði af hráefninu
ekki minnst, af aðstæðum þar
l^m metið er. Það er augljóst að
,c1 vinnslustöð sem eingöngu
0 ar fyrsta flokks hráefni er gæða-
I 0,1 mun auðveldara en hjá
'm sem nota hráefni af mismun-
nef' fæðum- Matsmaður hjá fyrr-
kr-? a fyrirtækinu verður mun
frá°ir^'i Þe8ar smávægileg
f5>V|' homa UPP heldur en sá sem
|e S v'ð rnargs konar frávik dag-
v |ö 1 Þetta eru staðreyndir sem eru
eru '>ehhtar- Sölusamtökin, SÍF,
Va nitö8 meðvituð um þennann
me C 3 °8 hafa reynt af fremsta
að aðstoða verkendur við
skB.aæatiö, bæði með nám-
Vj ' aha'di í samvinnu við Fisk-
sendS USkÓlann 08 með þv' að
a||. ,a serstaka eftirlitsmenn um
þejn 3nð að líta eftir og leið-
a við matið. Mönnum hefur
lengi verið Ijóst að fullt samræmi
getur aldrei orðið við gæðamatið
nema að umhverfið sem fiskurinn
er metinn í sé eins á öllum
stöðum. Hér er það birtan sem
mestu máli skiptir. Birtuskilyrði
ákvarðast af mörgum þáttum s.s.
lýsingu í vinnslusal, hvort áhrifa
sólskins gætir og einnig af litum á
veggjum og loft. Fram til þessa
hafa menn reynt að stjórna birt-
unni með því að hengja flúor-
lampa yfir matsborðin, mælingar
hafa sýnt að þetta er alsendis ófull-
nægjandi. Til þess að bæta úr
þessu hefur Marel hf., í samvinnu
við og að frumkvæði SÍF, unnið
aðstöðlun á matsumhverfinu. Eftir
umfangsmiklar mælingarog rann-
sóknir varð niðurstaðan sú að
hanna matsborði með sérstakri
lýsingu og sem truflast ekki af
þessum ytri skilyrðum. í mats-
borðinu eru einnig Iitaspjöld sem
matsmennirnir nota til viðmiðunar
við mat á blæbrigðum fisksins.
Það er trú manna að með þessu
nýja matsborði verði auðveldara
að samræma matið, þar sem allir
matsmenn vinni þá við sömu skil-
yrði.
Sjálfvirkt gæðamat
Marel hf. er nú að vinna að
smíði tækis sem gæðametur salt-
fiskinn sjálfvirkt. Tækni sú sem hér
er notuð kallast myndgreining eða
tölvusjón. Þessi tækni hefur verið
notuð um nokkurt skeið í iðnaði,
en er nú að koma inn í fiskvinnsl-
una. Fyrstu tækin, frá Marel hf.
þar sem þessari tækni er beitt eru
lengdarflokkari fyrir heilan fisk,
formflokkari fyrir fiskhluta og tæki
til mælinga á magni í rækju-
vinnslu. Tækið sem notað verður
við gæðamat á saltfiski er þannig
uppbyggt að fiskurinn fer á færi-
bandi undir myndavél sem tengd
er mjög öflugri tölvu. Tölvan
skoðar myndina og metur gæði
fisksins út frá gefnum forendum,
hún gefur síðan upplýsingar um
gæðaflokk fisksins og getur jafn-
framt stjórnað ytri búnaði, t.d.
beint fiskinum inn á ákveðnar
vinnslubrautir. Þetta verkefni, sem
er unnið í samvinnu við SÍF, er
nokkuð vel á veg komið og mun
frumgerð af slíku tæki sýnd fram-
leiðendum á næstunni.
Stærðarflokkun skiptir máii!