Tímarit lögfræðinga - 01.08.1980, Side 26
Lán og- ábyrgðir
Reglur um heimildir til að veita lán til hluthafa, stjórnarmanna og
framkvæmdastjóra, eða setja tryggingar fyrir þá, eru strangari, þeg-
ar um er að ræða ,,aktieselskab“ heldur en þegar „anpartsselskab“ á
í hlut. Ákvæði þessa efnis er að finna í 112. gr. íslensku laganna um
hlutafélög.
Formkröfur
Stofnendur „aktieselskab“ skulu vera þrír hið fæsta, í „anparts-
selskab“ nægir einn. 1 báðum félagsformunum er nóg, að hluthafi sé
aðeins einn. Samkvæmt íslensku lögunum þurfa stofnendur og hlut-
hafar að vera fimm hið fæsta, sbr. 3. gr. og 17. gr. Ákvörðun um
stofnun „aktieselskab“ skal tekin á formlegum stofnfundi, sbr. sams
konar ákvæði í 9. gr. íslensku hlutafélagalaganna. Þegar „anpartssel-
skab“ er stofnað, er ekki nauðsynlegt að halda stofnfund.
Ef nýstofnað „aktieselskab“ tekur við fyrirtæki í rekstri, skal leggja
fram efnahags- og rekstrarreikning fyrirtækisins tvö síðustu reikn-
ingsárin áður en stofnsamningur er undirritaður, sbr. samsvarandi
ákvæði í 5. gr. 3. mgr. íslensku laganna. Þetta er óþarft í „anparts-
selskab“.
1 „aktieselskab“ er nauðsynlegt að gefa út hlutabréf. Skulu þau
vera þrjú hið fæsta og ýmist hljóða á nafn eða handhafa. Hlutabréfa-
útgáfa er á hinn bóginn óþörf í „anpartsselskab“, en séu þau gefin
út, skulu þau hljóða á nafn.
Meginreglan er sú, að í stjórn félags, hvort félagsformanna sem
notað er, sitji a.m.k. þrír menn. Að vissum skilyrðum uppfylltum geta
samþykktir fyrir „anpartsselskab“ kveðið svo á, að stjórnendur skuli
vera færri en þrír, og jafnvel að félagið hafi enga stjórn. Af þessu
leiðir að „anpartsselskab“ verður að hafa framkvæmdastjóra, en í
„aktieselskab" er þess aðeins þörf, ef hlutféð nem'ur 400.000 dkr.
eða meira. Samkvæmt 47. gr. íslensku hlutafélagalaganna skulu í stjórn
hlutafélags sitja fæst þrír menn, og í 49. gr. segir, að í félagi, þar
sem hlutaféð er kr. 30.000.000.— eða meira, sé stjórn skylt að ráða
einn eða fleiri framkvæmdastjóra. í öðrum félögum sé stjórn heim-
ilt að ráða framkvæmdastjóra.
Samkvæmt lögum um „aktieselskaber" er í allnokkrum tilvikum
skylt að halda hluthafafundi (aðalfundi), og setja lögin reglur um,
hvernig að þeim skuli staðið. 1 „anpartsselskab" eru slík fundahöld
ekki nauðsynleg, enda samþykki hluthafar að útkljá mál án slíks fund-
88