Leifur - 25.01.1884, Side 1
Ef pjer viljiö fá vcl tekhar myndir pá gleymið
ekki, að I. Beimetto & Co. skara framúröðnun.
FRJETTIR ÚTLENDAR,
Slöan Frakkar hertóku Sootay. hafa peir
ekkert aðgjört, biöu peir eptir boðutn og liðs-
afla frá Ferry. þá að sönnu langar til að reyna
mátt Bacninhbúa, en pá vantar krapt til pess
pvl mannfall peirra var meira í Sontay en
upphaflega var uingetid, 1 stað pess að sagt
var að hundrað inanns hcfðu fallið. pá er nú
sannað að paö var ckki inuan við 1.000 manns
er peir misstu auk mikiis jj.ilda særðra, er
verða peim gagnslausir fyrst um sinn. þegar
h'rakkar voru fullvissir um að Sontay vaeri her-
tekin, óx peim stórum hugurt/ fiunst Ferrysem
hann nú pegar hafi allt Ktnaveldi í hendi sjer
og geti farið með pað eins og sjer sjinist, og
hefir hann 1 heitingum ef liann getí sannað
að kinverzkir hermenn hafi barist móti Frökk-
um 1 Sontay*, skuli hann neyða Kinastjórn til
að borga skaðabsetur pær er liann tiltekur og
hefir jafnvel ráðgjiirt að láta hertaka eyjarnar
Hainan, Formosa og máske Chusan eyjarnar, ef
Klnrerjar ekki greiði fjárupæð ph pá er tiltek-
in verður, tafarlaust. Meðan Frakkar eru að
pessum heitingum, situr Marquis Tseng á heim-
ili slnu á Englandi og horfir vfir sundið til
Frakkland* og preytir við að ráða pa gátu
hvert Frakkar muni opinberlega segja strið á
hendur þcirra, eða halda áfram scm hingað
til og með andirferli og samningsrofum halda
uppi ófriði, pó þeir látist vilji frið fram yf-
ir alla muni. Áiit nvanna cr að Frakkar
muni hafa í hyggju að neita öllum samningnm
sem til friðar horfi, pTl peir muni ekki láta
sjer nægja fyrri en þeir hafa náð undir sig öllu
Tonkin, Ferry hefir pá skoðun og útbreiðir
pann laerdóm, að stórveldunum k»mi ekkert við
aðgjörðir peirra par eystra, en pað er hætt
við að þeir 7erði annars varir ef peir prá-
ast lengi og neita öllum kostum er Kínverj-
ar bjóða, Fyrst og freinst bafa Englendingar
lofað KÍDverjum að veita peiin styrk I öllu
er peir purfa, og má búast við að það veröi
gjört, 1 öðru lagi cr fullvlst orðið að Banda-
rlkin eru skuldbundin til að hjálpa Kfnverjum,
vegna verzlunarsamnitiga er þoir höfðu gjört
fyrir nokkrum árum. Verða pau pvi nauð-
beygð að ganga i lið með Kinutn, pó pau ef
til vill verði treg til pess pví pau unua lýð-
stjórn Frakka hugástum. og vilja því ekki gjöra
peim neitt a rnóti.
þann 1, p. m, hjeldu Oraníumenn fj.il—
mcnnan fund 1 Dromoie á Irlandi, voru þar
samnnkomnir 20,000 menn af þeim flokki.
Svo að segia i sama stað hjeldu og Land League
riifiiu fund og voiu um 2,000 menn u samkom-
unni, voru fundirnir svo nálægt hver öðrutn að
til ófriðar horfði, var pví fiokkur hermauna
settur milli peirra til að afstýra blóðsúthelling-
U,n, höfða peir fullt 1 farigi með að afstýra
pvi, og er samkomunni var lokið dugðu þeir
ekki til, lenti flokkunum samah i,g særðust
par margir menn og einn til óllfis. Eru Land
Leaguemenn æliir mjög og lióta Bretum grimmi-
legri hefnd fyrír llfiát O'Donuels. Parnöl]
forsbti þeirra hefir lokið viö aö undirbúa
luil sln til pings, aetlar hann að heimta meiri
♦) Að Klnar berðust móti Frökkum, sem sagt
»ar 1 siðasta blaði var ranghermt, pað voru
hennenn hinna „svörtu fána“ er fyrir voru i
borginni
stjórnarbætur á fiD -li cn i ingað til liafa fcng-
ist. er lianu vongóður um að hann fái þvi
'framgengt, pvi hann hefir alla Land League
menn að baki sími, sem ekki letja til stórræö-
anna. Er búis: við að Gladstone gamli megi
taka á pví sem hann hefir til á komandi þiugi,
pví írar kvoðjast rciðubúir að láta skiíða til
skara, og tninna Breta á að meðhjálparar þcirra
1 Bandarikjuiiuin hati bæði pcninga og Dyna-
mite sem ekki veiði sparað ef þcir ekki fái
vilja sfnum framgcngt. O’Douovan Rossa pcssi
mikli Dynamite konungur í New-York liefir full-
vissað hina svi.rnu fóstbræður sína á írlandi
um að Liindúnahorg skuli innan skanuns evði-
lögð, svo að þar skuli ,,ekki sttinn yfir steini
standa“, ef Bretar ekki lati undan, og veiti lr-
um pað frdsi, ir peir æskja eptir.
Fornleifarannsi kn i Rangár-
þingi 1883.
Eptir
Sigurð Vigfússon.
III.
Sijasdi Rrcin.
Eu pað er annar staður i Njálu. hls. 850,
einmitt um petta sama efni. sem auðsjáanlega
rangur eða afiagaður, par er haft haiisavíxl á
öraefnunum: ,,ok ofán 1 Goðalaud ok ofan um
skóga 1 þórsmörk“. Iíjer ætti að standa: ,,ok
ofan um skóga 1 þórsm irk ok svá ofan í Goða-
]and“. þá fer allt m»ta vel. En líkt og petta
g( tur komið fyiir i vorum beztu sögiitn. Dæmin
eru nóg, Skal jeg hjer ucína pegar eitt. Gisla
saga Súrssonar, bls. 92: dóttir Ólafs feilans.
sonar þórðar gellis“. þetta hefir auðsjáanlega
orðið í ógáti eða aflagazt i afskriftinni, enginn
gctur ætlað að söguritarinn hafi ekki vitað að
þórður gcllir var sonur en ekki faðir Ólafs feil-
ans, slikur höfðingi sem hann var, og pessi
merka ætt alkunn? jeg vona og að cngiun verði
til að fordæma Glsla sugu fyrir petta; pað er
heldur ekki svo auðgjöit veik.
Út úi pessum stað í Njálu hefir verið búið
til margt og mikið, sem ofiangt yrði hjer upp
að telja. Góðfúsir lesarar verðuin vjer þó að
vera viö Njálu; pað er mannúð sem hver þirf
að sýna öðruin.
þessi staður sem lijer er um að ræða 1 Njálu
cr ljós vottur pcss, að vegurinn hefir legið yfir
þórsmörk og ofau i goðaland, par sem Sigfús-
synir riðu pannig er peir koinu pá vanalcgu leið
að austan fyrir norðan j jkulinn, pá söniu leið
og Flosi hefir riðið. sem jeg hefi áður sagt,
Jeg skal geta pess, að eptir að jeg koin
hcim úr pessari lerð, hefir mcrkur maður und-
ir Eyjafjöllum gcfið n.jer skýrslu um að votti
fyrir gömlum gótuslóðnrii uppá hálendlnu á Goð-
alandi; petta skal jeg taka til grcina pegar
jeg tala meira um pctta efni. Mjer var eigi
bent á petta pegar jcg var á ferðinni, koro
pvl ekki til hugar að kanna pað; en petta
þyrtti að rannsaka.
Ef vjer nú enn fremur viljum athuga alla
fcrð Flosa 1 lieíld sinni austan fiá Svinafclli o"
vestur fyrir jökul og út á þrihyrningsHálsa.
Austur að Srinafelli hefi jeg að visli aldrei ko.n
ið, en liitt getur hver gj irt. sem vamirerað
furðast lieiina á lslandi. og pað cr að gjfira
sennilega áætlan yfir alla ferðiaa, og með pvi að
mæla alla leiöina á hÍDum stóra uppdrætti ísands
þetta hefijeg mælt 1 ínllum og farið í al!» króka
sem jeg gat sauikvæmt peirri leið, sem jeg hygg
að Flosi hafi riöið, og áður er sagt, Eptir
pessu verður öll leiðin austan fiá' Svinafelli og
vestur á þríhynringshálsa rúmar 22 milur.
Gjörum nú að allur pcssi vegur sjo um 5
þingmaimleiðir, miklu munar pað varla. Frá
pcssari fcrö cr sagt svo greinlega hvað tímaun
uhrærir að ckki er uin að villast (bls. 652).
’• I' losj'.: ljet s n e m in a veita sjor tíðir drott-
iuusdaginn”; en hjer cr ekki rúm til að tala
um. hvað Jangar p;oi liafa veriö eða bæna
gjórðirnar. Slðan gengur hann til borðs og
scgir pá heiinamönnum sínum, hvað starfa
skyldi meðan liann var i brottu. það var
fljótgjcrt, fólkið allt í kring. um hann um
morguninu og tíminn ckki nema 7 — 3 dagar,
sein hann var i biirtu, sem ráða má af sögunni.
A matmálinu hefir ekki purft að standa lengi,
konur vakað alla nótina að búa allt til, *br.
Heiðarvígaíögu uin herferð Barða Guömunds-
sonar til Borgarfjarðar. |>að er auðsætt, að
hestarnir hafa verið bafðir f rjctt um svart-
nættið bséði tii pess, að hafa pá til taks.
hvað snemma sem skyldi. og að rlða þeim
ekki tunnufulluiu, lamkvæmt því sein menn
gjöra, pegar mikiö skal riða, láta heldur grlpa
niður snöggvast.
Nú ætla jeg að gjöra, pó jr-g ekki puTft
pess timans vcgna, að Flosi hafi staðið upp
pennan morgun og n:cnn hans pcgar i elding;
petta var snemma í 19 viku sumars; pvi það
er líklegt, að hann haíi kunnað málshittinn:
, sjaldan v:nuur sofandi maður sigur“, og hann
hafi pckkt heilneðinn i Hávamálum 57. eriudi.
Fornmenu voru vanir að fara sncmma á fætur
pegar peit ætluðu til visra, sbr. nieðal annars
Vápnfiiðingasögu bls. 25. Nú gjöri jeg ráð
fyrir að Flosi og allir poir haíi verið kornnir
til ferðar um morguninn kl. 6, fyrri gat pað
pó veriö en látiun pað vera, Hver hafði 2
hesta til reiðar, og pá valda, mun óhætt að
segja að pað gat orðið peirra bani að ríða á
ónýtum bykkjum. ,,Flosi bað pá fyrst ckki
all-ákaft riða, en kvað pó hinn vcg lúka
inuudu“. þ. e. að þeir skyklu herða reiðina
pegar á liði .Ilann bað alla blða ef nokkur
pyrfti að dvcljast". þetta segir hann til var-
eygðar sem 'tlokkstjóii. til pess að halda vel
saman liðinu, en ekki aí pví, að hann hafi haft
með sjer pá óny'tjunga, sem ekki gátu fylgt ineð;
að slikum m rinurii var honum litið gagu 1
þessa hættus tnu heiferð I aunan landsfjórðung.
Liðið var ekki nærri 11)0 manns fiá Svínafelli,
heldur svo sem 70—80 manns; , margir voru
vestar 1 Fljótshllð, sjá Njálu bls. 614—645. og
654, Jcg vitna 1 nýjustu og beztu útgáfuna,
en menn munu finna pað í þeirri gömlu sem
ekki hafa pcssa; allir cru svo kunnugir sög-
uuni,
Nú cru þnð orð sögunuur bls. 653 #ð peir
FIosi , kvámu um nónskeið annan dag vik-
unnar (mánudaginn) a þrlhyrnings hálsa ok bíöa
til tniðs aptans; kvamu par pá allir neuia
Ingjaldur frá Keldum“. þetta verður i siðasta
lagi nær kl. 4. þa hefir Flosi lraft til ferðar-
innar 34 tíma.. Nú skal jeg eun frernur gjöra
meðalrelð, nefnil. aö peir Flosi hafi riðið mllu
á kl. stundinni. p. e. að pað jafni sig svo upp,
og til pess part einutigis að fara jafnt og ein*
og við segjum Ijett eða liðtigt. Og sje nú allur
vegurinn um 25 mlhir. sem áður er sagt, pá
parf Flosi' 25 tima einungis lil reiðarinnar og
helir hann pá 9 tima afgangs til viðstöðn og
aningar; jeg gj >ri hjer ráð fyrir aö vötn hafi
ekki hamlað, þetta er meira en nógur tínii
og jafuvel pó vegurinn sje nokkuð lengri en jeg
hefi til tckið, eða hafi jeg gjört rciðina nokkuð